
તાજેતરના સમયમાં ભારત અને અમેરિકા વચ્ચેના સંબંધોમાં જે કડવાશ જોવા મળી હતી તે હવે નરમ પડવાના સંકેતો બતાવી રહી છે. યુએસ રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પના કડક ટેરિફ નિર્ણયો પછી બંને દેશો વચ્ચે વેપાર વાટાઘાટો ફરી એકવાર શરૂ થવા જઈ રહી છે. આ વાતચીત મંગળવારે નવી દિલ્હીમાં થશે, જ્યાં યુએસ વેપાર અધિકારીઓનું એક પ્રતિનિધિમંડળ ભારત આવી રહ્યું છે.
આ વખતે વાટાઘાટો ખાસ છે કારણ કે ટ્રમ્પ દ્વારા ભારત પર લાદવામાં આવેલા ભારે ટેરિફ પછી આ પહેલી સામ-સામે વાટાઘાટો છે. નોંધનીય છે કે 27 ઓગસ્ટના રોજ ટ્રમ્પ વહીવટીતંત્રે રશિયા પાસેથી તેલ ખરીદવા બદલ ભારત પર દંડાત્મક ડ્યુટી લાદી હતી.
આ અંતર્ગત, 50% સુધીની ડ્યુટી લાદવામાં આવી હતી, જેમાં 25% ડ્યુટી ફક્ત રશિયન તેલ પર કેન્દ્રિત હતી. આ કારણે, ભારત અને અમેરિકા વચ્ચે પ્રસ્તાવિત દ્વિપક્ષીય વેપાર કરાર (BTA) પર છઠ્ઠા રાઉન્ડની વાટાઘાટો મુલતવી રાખવામાં આવી હતી.
અહેવાલ મુજબ, ભારત સરકાર વતી વાણિજ્ય વિભાગના વિશેષ સચિવ રાજેશ અગ્રવાલે માહિતી આપી હતી કે આ બેઠક BTA પર ઔપચારિક વાતચીત નથી, પરંતુ બંને દેશો વચ્ચે વેપાર મુદ્દાઓ પર ચોક્કસપણે નક્કર ચર્ચા થશે. યુએસ ટીમનું નેતૃત્વ બ્રેન્ડન લિંચ કરશે, જે અગાઉ ભારત માટે યુએસ વેપાર પ્રતિનિધિ રહી ચૂક્યા છે.
રાજેશ અગ્રવાલ કહે છે કે આ વાતચીત ઔપચારિક વાટાઘાટોનો ભાગ નથી, પરંતુ તેને વાટાઘાટોનો ‘ચાલુ’ ગણી શકાય. તેનો હેતુ વેપાર અંગે બંને દેશો વચ્ચેની ગેરસમજ દૂર કરવાનો અને આગળનો રસ્તો નક્કી કરવાનો છે.
છેલ્લા કેટલાક અઠવાડિયામાં અમેરિકા અને ભારત વચ્ચે વર્ચ્યુઅલ બેઠકો થઈ છે, પરંતુ કોઈ નક્કર પરિણામ પ્રાપ્ત થઈ શક્યું નથી. કેટલાક સમયથી વાતાવરણ અનુકૂળ નહોતું કારણ કે અમેરિકા ભારત પર રશિયા પાસેથી તેલ ખરીદવાનું બંધ કરવા દબાણ કરી રહ્યું હતું. અમેરિકાનો દાવો છે કે આનાથી રશિયાને યુક્રેન યુદ્ધ માટે ભંડોળ પૂરું પાડવામાં આવે છે. તે જ સમયે, ભારતે સ્પષ્ટ કર્યું છે કે તે તેની ઉર્જા જરૂરિયાતો અનુસાર નિર્ણયો લેશે.
જોકે, હવે ટ્રમ્પનું વલણ પહેલા કરતા ઘણું બદલાઈ ગયું હોય તેવું લાગે છે. તેમણે તાજેતરમાં સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ ‘ટ્રુથ સોશિયલ’ પર લખ્યું હતું કે તેઓ ભારતના વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી સાથે વાત કરવા માટે ઉત્સાહિત છે અને તેમને વિશ્વાસ છે કે બંને દેશો વચ્ચે કોઈપણ વેપાર અવરોધ ટૂંક સમયમાં દૂર થશે. વડા પ્રધાન મોદીએ પણ આ નિવેદનનો સકારાત્મક પ્રતિભાવ આપ્યો અને કહ્યું કે બંને દેશોની ટીમો આ વાતચીતને શક્ય તેટલી વહેલી તકે પરિણામ પર લાવવામાં રોકાયેલી છે.
નવી દિલ્હીમાં થઈ રહેલી બેઠકને બંને દેશો વચ્ચેના સંબંધોમાં નવો વળાંક માનવામાં આવી રહ્યો છે. ટ્રમ્પ દ્વારા અપનાવવામાં આવેલ નરમ વલણ સૂચવે છે કે આગામી સમયમાં ભારત અને અમેરિકા વચ્ચે વેપાર કરાર શક્ય બની શકે છે.
Published On - 4:32 pm, Tue, 16 September 25