અમેરિકાના ભૂતપૂર્વ વિદેશ સચિવ માઈક પોમ્પિયોએ દાવો કર્યો છે કે વિદેશ નીતિ પર સ્વતંત્ર વલણ અપનાવનાર ભારતે ચીનના આક્રમક પગલાંને કારણે પોતાની વ્યૂહાત્મક સ્થિતિ બદલવી પડી અને ચાર દેશોના સમૂહ ચતુર્ભુજ સુરક્ષા સંવાદમાં જોડાયું. પૂર્વી લદ્દાખમાં સરહદ પર ભારત અને ચીન વચ્ચે 31 મહિનાથી મડાગાંઠ ચાલુ છે. પૂર્વી લદ્દાખની ગાલવાન ખીણમાં જૂન 2020માં ઘાતક અથડામણ બાદ બંને દેશો વચ્ચેના સંબંધોમાં તણાવ આવી ગયો છે. ભારતનું કહેવું છે કે જ્યાં સુધી સરહદી વિસ્તારમાં શાંતિ સ્થાપિત નહીં થાય ત્યાં સુધી દ્વિપક્ષીય સંબંધો સામાન્ય નહીં થઈ શકે. આંતરરાષ્ટ્રીય સમાચાર અહીં વાંચો.
મંગળવારથી બજારમાં ઉપલબ્ધ તેમના પુસ્તક નેવર ગીવ એન ઈંચ: ફાઈટીંગ ફોર અમેરિકા આઈ લવમાં પોમ્પિયોએ ભારતને ક્વાડમાં વાઈલ્ડ કાર્ડ ગણાવ્યું કારણ કે તે સમાજવાદની વિચારધારા પર સ્થાપિત રાષ્ટ્ર છે અને ન તો યુએસ કે તત્કાલીન યુએસએસઆર. શીત યુદ્ધમાં ટેકો આપ્યો હતો.
ભારતે પોતાનો રસ્તો બનાવ્યો
પોમ્પિયોએ પોતાના પુસ્તકમાં લખ્યું છે કે, આ દેશ (ભારત)એ કોઈપણ વાસ્તવિક જોડાણ સિસ્ટમ વિના પોતાનો રસ્તો બનાવ્યો છે અને મોટાભાગે તે જ છે, પરંતુ ચીનની ચાલને કારણે ભારતે છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં પોતાનું વ્યૂહાત્મક વલણ બદલ્યું છે. પોમ્પિયો (59) એ જણાવ્યું કે કેવી રીતે ભૂતપૂર્વ યુએસ પ્રમુખ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પનું વહીવટીતંત્ર ભારતને ક્વાડ જૂથમાં સામેલ કરવામાં સફળ રહ્યું.
ચાઇના સાથે વ્યવહાર કરવા માટે ક્વાડની રચના
સંસાધનથી સમૃદ્ધ ઈન્ડો-પેસિફિક ક્ષેત્રમાં ચીનના આક્રમક વર્તનનો સામનો કરવા માટે યુએસ, જાપાન, ભારત અને ઓસ્ટ્રેલિયાએ ક્વાડની રચના કરી હતી. પોમ્પિયોએ લખ્યું કે ચીને તેના બેલ્ટ એન્ડ રોડ પહેલ દ્વારા ભારતના કટ્ટર હરીફ પાકિસ્તાન સાથે ગાઢ ભાગીદારી બનાવી છે. તેમણે કહ્યું કે જૂન 2020માં ચીની દળોએ સરહદી અથડામણમાં 20 ભારતીય સૈનિકોને માર્યા. તે ઘટનાને કારણે ભારતીય જનતાએ તેમના દેશના ચીન સાથેના સંબંધોમાં ફેરફારની માંગ કરી હતી.
Tiktok અને ડઝનબંધ ચાઈનીઝ એપ્સ પર પ્રતિબંધ
પોમ્પિયોએ કહ્યું કે તેનો જવાબ આપતાં ભારતે ટિકટોક અને ડઝનેક ચાઈનીઝ એપ્સ પર પ્રતિબંધ મૂક્યો છે. આ દરમિયાન ચીનના વાયરસે લાખો ભારતીય નાગરિકોનો જીવ લીધો હતો. મને ક્યારેક પૂછવામાં આવે છે કે ભારત ચીનથી કેમ દૂર થઈ ગયું છે અને હું સીધો જવાબ આપું છું કે હું ભારતીય નેતૃત્વ પાસેથી સાંભળું છું કે તમે આવું નથી કરતા? સમય બદલાઈ રહ્યો છે અને આપણા માટે નવીનતા લાવવાની અને અમેરિકા અને ભારતને પહેલા કરતા વધુ નજીક લાવવાની તક ઉભી કરી રહી છે.
જાપાન અને ઓસ્ટ્રેલિયા માટે વખાણ
પોમ્પિયોએ તેમના પુસ્તકમાં જાપાનના ભૂતપૂર્વ વડા પ્રધાન શિન્ઝો આબેને અસાધારણ હિંમત અને વિઝનના વૈશ્વિક નેતા ગણાવ્યા છે. તેમણે ઓસ્ટ્રેલિયાના ભૂતપૂર્વ વડા પ્રધાન સ્કોટ મોરિસનની હિંમત દાખવવા અને ચીની આક્રમકતા સામે ઊભા રહેવાની પણ પ્રશંસા કરી છે.
(ઇનપુટ-ભાષાંતર)
Published On - 10:38 am, Thu, 26 January 23