Heart Care : પરિવારમાં હૃદયરોગનો ઇતિહાસ રહ્યો હોય તે વ્યક્તિને હૃદયરોગ થવાનું જોખમ બમણું

કોલેરા (Cholera )રોગચાળા (1829) થી પ્લેગ (1896) અને 1918 માં ઈન્ફલ્યુએન્ઝાથી લઈને હાલના કોરોના (Corona )સુધી, દેશે ઘણી મહામારીઓનો સામનો કર્યો છે અને તેનાથી બહાર આવવામાં સારું પ્રદર્શન કર્યું છે. તેમ છતાં પડકારો ઘણા રહેલા છે. ભારતમાં હૃદયરોગનો ઇતિહાસ ખૂબ જ જટિલ છે. આનો પુરાવો પૂર્વ વેદિક યુગમાં પણ મળે છે. આમ છતાં પાંચ દાયકા પહેલા સુધી દેશમાં હૃદયરોગ વિશે લોકોમાં બહુ ઓછી જાગૃતિ હતી. 40-69 વર્ષની વય જૂથમાં, 45% મૃત્યુ કાર્ડિયોવેસ્ક્યુલર રોગોને કારણે થાય છે. મેદાન્તાના એમડી ડૉ. નરેશ ત્રેહને TV9ને જણાવ્યું કે 75 વર્ષમાં દેશે કેવી રીતે હૃદયની બીમારીઓ સામે લડવામાં સફળતા મેળવી છે.

હૃદય, ધમની અને નસ સંબંધિત રોગો માટે ભારતે કેવું પ્રદર્શન કર્યું છે?

જો તમે ઐતિહાસિક રીતે જોશો તો તમને ખબર પડશે કે હૃદયની બીમારીઓ વિશે આપણને લગભગ છ દાયકા પહેલા ખબર પડી હતી. અભ્યાસમાં જાણવા મળ્યું છે કે યુ.એસ.માં રહેતા ભારતીયોને અન્ય કોકેશિયનો (મોંગોલ, હબસીઓ, ભારતીયો, અમેરિકનો, યુકે, વગેરે સિવાયની સૌથી સામાન્ય જાતિ) ની તુલનામાં હૃદય રોગનું જોખમ છ થી આઠ ટકા વધારે છે. કમનસીબે આ સમય ભારત માટે નકારાત્મક રહ્યો છે. કોરોનરી હૃદય રોગોમાં ભારત વિશ્વમાં પ્રથમ સ્થાને છે.

ભારતની સિદ્ધિ શું રહી છે?

ભારતમાં હૃદયરોગના જ્ઞાન, જાગૃતિ અને સારવારનું સ્તર અન્ય કોઈ દેશની સરખામણીમાં ઓછું નથી. વિજ્ઞાન અને ટેક્નોલોજીની પ્રગતિ સાથે, આજે આપણી પાસે હૃદયના રોગોનો સામનો કરવા માટે વધુ સારી સારવાર છે.

આપણે આ ક્ષેત્રમાં કેવા પ્રકારની નવી તબીબી પદ્ધતિઓ અને વિકાસ કર્યા છે?

આપણે બાકીના વિશ્વ કરતાં ક્યાંય પાછળ નથી. હવે આપણે સુરક્ષા પર વધુ ધ્યાન આપી રહ્યા છીએ. આજે આપણો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય હૃદયના રોગોને અટકાવવાનો છે. તે ડાયાબિટીસ સહિત તમારા આનુવંશિક રોગો વિશે જાણવાથી શરૂ થાય છે. જો પરિવારમાં હ્રદયરોગનો ઈતિહાસ હોય, તો તે વ્યક્તિને હૃદયરોગ થવાનું જોખમ બાકીના લોકો કરતા બમણું છે.

શું આપણે હાર્ટ એટેકને કાબૂમાં રાખવામાં સફળ થયા છીએ?

તે થોડા દાયકાઓ પહેલા કરતાં આજે આપણા નિયંત્રણમાં છે. આપણી પાસે ઘણી વૈકલ્પિક સારવાર છે જેથી કરીને ઉચ્ચ લિપિડ્સ (કોલેસ્ટ્રોલ) ને વધુ સારી રીતે નિયંત્રિત કરી શકીએ. જો વ્યક્તિને એક કે બે બ્લોકેજ હોય ​​તો અમે સ્ટેન્ટનો ઉપયોગ કરી શકીએ છીએ. હવે કાર્ડિયોવેસ્ક્યુલર જોખમ અને સારવાર પર વધુ નિયંત્રણ છે. જો જોખમને વહેલું પારખવામાં આવે તો વ્યક્તિને હૃદયરોગના હુમલાથી અમુક અંશે બચાવી શકાય છે.

આપણા હૃદયને સ્વસ્થ બનાવવા શું કરી શકાય?

આપણે સ્વસ્થ જીવનશૈલીનું પાલન કરવું જોઈએ.જો પરિવારમાં ડાયાબિટીસ કે હૃદય રોગનો ઈતિહાસ હોય તો આપણે આ અંગે જાગૃત રહેવું જોઈએ અને સાવચેતી રાખવી જોઈએ. તળેલો ખોરાક કે મીઠાઈઓ વધુ પડતી ન ખાવી જોઈએ. ક્યારેક તે ઠીક છે પરંતુ તે સતત ન કરવું જોઈએ. સ્થૂળતા હૃદય રોગનું જોખમ વધારે છે. કાર્ડિયોવેસ્ક્યુલર સિસ્ટમને સ્વસ્થ રાખવા માટે કસરત કરવી જોઈએ. ઓછામાં ઓછી 40 મિનિટ ઝડપી ગતિએ 4 કિલોમીટર ચાલવું જોઈએ. આ અઠવાડિયામાં ચારથી પાંચ વખત કરવું જોઈએ. તણાવ પર નિયંત્રણ રાખવું પણ ખુબ જરૂરી છે.

(આ લેખમાં આપવામાં આવેલી માહિતી સામાન્ય ધારણાઓ પર આધારિત છે. TV9 ગુજરાતી તેની પુષ્ટિ કરતું નથી. નિષ્ણાતની સલાહ લીધા પછી જ તેને અનુસરો.)