કપિંગ (Cupping ) થેરાપી, જેને હિજમા પણ કહેવાય છે, તે પરંપરાગત દવાનું (Medicine )એક સ્વરૂપ છે જેમાં વ્યક્તિની ત્વચા (Skin ) પર થોડીવાર માટે એક ખાસ પ્રકારનો કપ ડ્રોપ કરે છે. આ થેરાપી લેવાના વિવિધ કારણો હોઈ શકે છે. ઘણા લોકો તેનો ઉપયોગ પીડાને દૂર કરવા, બળતરા દૂર કરવા, રક્ત પ્રવાહ જાળવવા અને આરામ કરવા માટે કરે છે. તેનો ઉપયોગ ડીપ ટીશ્યુ મસાજ માટે પણ થઈ શકે છે. આ કપ કાચ, વાંસ, અર્થ વેર અને સિલિકોનથી બનેલા છે. આ થેરાપી અત્યારે ખૂબ જ પ્રચલિત છે પરંતુ તે નવી નથી. તે ઘણા લાંબા સમયથી ઉપયોગમાં લેવાય છે. ચાલો જાણીએ આ ઉપચારના પ્રકારો અને તેના ઉપયોગ વિશે.
બે પ્રકારની કપ થેરાપી ઉપલબ્ધ છે, સૂકી અને ભીની. બંને પ્રકારની ઉપચારમાં, તમારા ચિકિત્સક એક કપમાં જ્વલનશીલ પદાર્થ જેમ કે આલ્કોહોલ, જડીબુટ્ટીઓ, કાગળ વગેરે મૂકશે અને પછી તેને હિટ આપવામાં આવે છે,આ પદ્ધતિમાં કપને ઉપરથી નીચે સુધી ત્વચા પર મુકવામાં આવે છે.
જેમ જેમ કપની અંદરની હવા ઠંડી થાય છે તેમ વેક્યૂમ સર્જાય છે. આના કારણે તમારી ત્વચા ઉંચી થવા લાગે છે અને રક્તવાહિનીઓ વિસ્તરવા લાગે છે. આ કપ એક જગ્યાએ ત્રણ મિનિટ માટે રાખવામાં આવે છે.
આ ઉપચારના આધુનિક પદ્ધતિમાં હિટને બદલે રબર પંપનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. કેટલીકવાર ચિકિત્સકો સિલિકોન કપનો ઉપયોગ કરે છે. આમાં, મસાજ જેવી અસર બનાવવા માટે કપને એક જગ્યાએથી બીજી જગ્યાએ ખસેડવામાં આવે છે.
ભીના કપિંગમાં, કપને ત્રણ મિનિટ સુધી એક જગ્યાએ રાખીને હળવા સક્શન બનાવવામાં આવે છે. પછી ચિકિત્સક કપને દૂર કરે છે અને ચામડીમાં નાના કટ બનાવવા માટે નાના સ્કેલપેલનો ઉપયોગ કરે છે. પછી તેઓ એક નાનું સક્શન કરે છે જેથી લોહીની થોડી માત્રા દૂર કરી શકાય.
તમારા પ્રથમ સેશનમાં ત્રણથી પાંચ કપનો ઉપયોગ કરવામાં આવશે. જો તમે ઇચ્છો, તો શરૂઆતમાં તમે એક કપના સેશનનો ઉપયોગ કરી શકો છો કે તે કેવું લાગે છે. 5 થી 7 કપથી વધુનો ઉપયોગ ભાગ્યે જ જોવા મળે છે. આ પછી, ચેપ ઘટાડવા માટે એન્ટિબાયોટિક મલમનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. તમારી ત્વચા 10 દિવસમાં પહેલા જેવી થઈ જશે.
કપિંગ થેરાપીના સમર્થકો માને છે કે કપિંગ શરીરમાંથી હાનિકારક પદાર્થોને દૂર કરવામાં ફાયદાકારક છે. તે રિકવરીમાં પણ મદદ કરે છે. કેટલાક લોકોને સોય કપિંગની જરૂર હોય છે, જેમાં ચિકિત્સક પહેલા એક્યુપંક્ચર સોય દાખલ કરે છે અને પછી કપ તેમના પર મૂકે છે.
કપિંગ સામાન્ય રીતે સલામત છે, પરંતુ જ્યાં સુધી તમે તેને કોઈ વ્યાવસાયિક દ્વારા કરાવો ત્યાં સુધી. તમારી ત્વચા પર જ્યાં કપનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે ત્યાં નીચેની આડઅસરો જોઈ શકાય છે:
જો તમે કપિંગ કરવાનો પ્રયાસ કરવા માંગતા હો, તો પહેલા તમારા મનમાં આવતા તમામ પ્રશ્નો વિશે ડૉક્ટરને પૂછો. જો તમને થોડો ડર લાગે છે, તો પહેલા કપિંગ થેરપી શરીરના એક નાના ભાગ પર પ્રયોગ કરવાનો પ્રયાસ કરો. જો તે તમને અનુકૂળ હોય તો તમે આગળ વધી શકો છો.
(આ લેખમાં આપવામાં આવેલી માહિતી સામાન્ય ધારણાઓ પર આધારિત છે. TV9 ગુજરાતી તેની પુષ્ટિ કરતું નથી. નિષ્ણાતની સલાહ લીધા પછી જ તેને અનુસરો.)