પપૈયાની ખેતીએ ખેડૂતનું નસીબ બદલી નાખ્યું, બમ્પર ઉત્પાદનથી લાખોની કમાણી કરી

ઉત્તર પ્રદેશના હરદોઈ જિલ્લામાં, ખેડૂતો (Farmers) ફળોની ખેતી કરીને પરંપરાગત ખેતીમાંથી(Agriculture) લાખોનો નફો કમાઈ રહ્યા છે. બાગાયત વિભાગ દ્વારા ચલાવવામાં આવતી ચૌપાલ દ્વારા આ પરિવર્તન શક્ય બન્યું છે. અહીં પપૈયાની (Papaya) ખેતી કરતા ખેડૂત અંકિત મૌર્યની વાર્તા અનોખી છે. તેઓ અગાઉ ડાંગર અને ઘઉંની ખેતી કરીને પોતાનું ગુજરાન ચલાવતા હતા, પરંતુ ફાયદો ઘણો ઓછો હતો. આવી સ્થિતિમાં તેમણે પાક વૈવિધ્યકરણ કરીને ખેતીમાં ફેરફાર કરવાનું નક્કી કર્યું. જેના પરિણામે તેમના ખેતરમાં પપૈયાના છોડ તૈયાર કરવામાં આવ્યા હતા.

અંકિત મૌર્યએ કહ્યું કે ડાંગર અને ઘઉંના પાકમાં કોઈ નફો બચ્યો નથી. જેના કારણે તેની આર્થિક સ્થિતિ દિવસેને દિવસે ખરાબ થતી જતી હતી. આ માટે તેઓ તેમના ગામ કચોનાથી હરદોઈ ગયા. તેઓ બાગાયત વિભાગમાં ગયા અને ત્યાંના અધિકારીઓને મળ્યા. મને તમારી સમસ્યા જણાવો. ત્યારબાદ જિલ્લા બાગાયત અધિકારી સુરેશ કુમારે તેમના વિસ્તાર અને જમીન વિશે માહિતી મેળવીને તેમને પપૈયાની ખેતી કરવાની સલાહ આપી.

એક સિઝનમાં 10 લાખ રૂપિયાની કમાણી

બાગાયત વિભાગે પપૈયાની ખેતી કેવી રીતે કરવી તે જણાવ્યું અને તેમને બિયારણ પણ આપ્યું. જમીનનો pH માપ્યા બાદ તેમણે એક હેક્ટરમાં પપૈયાની ખેતી શરૂ કરી. પ્રથમ લણણીએ તેનું ભાગ્ય ખોલ્યું. તેમને સારો નફો થયો છે. વૃક્ષોનું યોગ્ય રક્ષણ કરીને, ખાતર અને પાણી યોગ્ય સમયે આપીને અને જીવાતોનું સંચાલન કરીને તે પોતાના ખેતરમાંથી પપૈયાના સારા પરિણામો મેળવી રહ્યા છે. તેણે તેના પપૈયાના ઝાડ વચ્ચે લગભગ 7 ફૂટનું અંતર રાખ્યું છે. એક હેક્ટરમાં એક હજાર ક્વિન્ટલ જેટલું ઉત્પાદન જોવા મળ્યું છે. એક સિઝનમાં લગભગ 10 લાખ રૂપિયાની કમાણી થઈ છે.

હવે ખેતી વિસ્તારવાની યોજના બનાવો

મૌર્યએ જણાવ્યું કે હવે તેઓ પપૈયાની ખેતી લગભગ 5 હેક્ટર સુધી વધારવાની યોજના બનાવી રહ્યા છે. તેમને લખનૌ, કાનપુર સહિત તેમના જિલ્લામાં પપૈયાના વેચાણ માટે સારું બજાર મળી રહ્યું છે. તેણે પપૈયાનું વાવેતર ખેતરોમાં બહાર ઉંચુ બનાવીને કર્યું છે. તેમણે જણાવ્યું કે તંદુરસ્ત ઝાડમાં 50 કિલો પપૈયાના ફળો આવ્યા છે. હવે તેમને જોઈને નજીકના ખેડૂતો પપૈયાની ખેતી કરવાનું મન બનાવી રહ્યા છે. હરદોઈ જિલ્લા અધિકારી અવિનાશ કુમારે જણાવ્યું હતું કે બાગાયત વિભાગ અને કૃષિ વિભાગ દ્વારા ખેડૂતોને ફળોની ખેતી કરવા માટે જાગૃત કરવામાં આવી રહ્યા છે.

ટપક સિંચાઈનો લાભ આપવામાં આવી રહ્યો છે

જિલ્લા બાગાયત અધિકારી સુરેશ કુમારે જણાવ્યું હતું કે, સમયાંતરે બાગાયત પાકોના ખેતરોનું નિરીક્ષણ કરી જરૂરી માહિતી પૂરી પાડવામાં આવે છે. ખેડૂતોને ટપક સિંચાઈ પદ્ધતિથી પણ જોડવામાં આવી રહ્યા છે. ખેડૂતોને સબસિડી પણ આપવામાં આવી રહી છે. સમયાંતરે જાગૃત ખેડૂતોનું સન્માન પણ કરવામાં આવી રહ્યું છે. જિલ્લામાં પપૈયાની ખેતીમાંથી ખેડૂતો મોટા પ્રમાણમાં નફો કમાઈ રહ્યા છે. મુરબ્બો, જામ, જેલી જેવા ઉત્પાદનો પપૈયામાંથી બનાવવામાં આવે છે. તે ખૂબ જ પૌષ્ટિક ફળ છે.