True Potato Seed : CPRI Shimla એ તૈયાર કર્યું બટાટાનું બિયારણ, ખેડૂતોને આ ઝંઝટમાંથી મળશે મુક્તિ!
CPRE શિમલાએ તેને 92-PT-27 તરીકે માન્યતા આપી છે. આ બટાકાના બીજનો પાક પાણીની ઉપલબ્ધતા ધરાવતા કોઈપણ વિસ્તારમાં ઉગાડી શકાય છે. દેશના ખેડૂતો હવે માત્ર બટાકાના કંદમાંથી જ નહીં, પરંતુ આ મૂળ બિયારણમાંથી પણ પાકનું ઉત્પાદન કરી શકશે.
પ્રથમ વખત, સેન્ટ્રલ પોટેટો રિસર્ચ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ (CPRI)શિમલાએ આલૂ સીડ (True Potato Seed)તૈયાર કર્યું છે. તેણે ખાનગી કંપનીઓ દ્વારા ખેડૂતો(Farmers)ને ઉપલબ્ધ કરાવવાનું શરૂ કર્યું છે. પહેલાં ખેતરોમાં રોપા તૈયાર કરાશે, તે પછી તૈયાર રોપા રોપવામાં આવશે. આ બટાકાના બીજને દેશના પહાડી, પૂર્વોત્તર અને પૂર્વ મેદાની રાજ્યોને અનુલક્ષીને બનાવવામાં આવ્યું છે. કંદવાળા બટાકાની કિંમત બીજ કરતાં નોંધપાત્ર રીતે ઓછી હશે. જણાવી દઈએ કે આ બીજની ટેક્નોલોજી CPRI પટના દ્વારા વિકસાવવામાં આવી છે.
હવે પહેલીવાર તેનું નિર્માણ શિમલામાં થયું છે. CPRE શિમલાએ તેને 92-PT-27 તરીકે માન્યતા આપી છે. આ બટાકાના બીજનો પાક પાણીની ઉપલબ્ધતા ધરાવતા કોઈપણ વિસ્તારમાં ઉગાડી શકાય છે. દેશના ખેડૂતો હવે માત્ર બટાકાના કંદમાંથી જ નહીં, પરંતુ આ મૂળ બિયારણમાંથી પણ પાકનું ઉત્પાદન કરી શકશે. આનો ફાયદો એ પણ થશે કે ખેડૂતોને ખેતરમાં વાવણી માટે બોરીઓમાં બજારમાંથી બટાટા લાવવાની જરૂર નહીં પડે અને બટાટાને કાપીને ખેતરમાં વાવવા પણ નહીં પડે.
બટાકાનો સંગ્રહ કરવાની પણ જરૂર નથી. આનાથી બટાકાના બિયારણના પરિવહનનો ખર્ચ પણ બચશે. પૂર્વોત્તર રાજ્યો માટે કુફરી જાતના કંદના બીજની કિંમત પ્રતિ ક્વિન્ટલ રૂ. 3800 હતી. તેના પરિવહનમાં ઘણો ખર્ચ થાય છે. સામાન્ય રીતે બટાટા કંદ તૈયાર થયા પછી બહાર કાઢવામાં આવે છે. જો બટાકાને દૂર કરવામાં ન આવે તો તેના મૂળ બીજ બનવા લાગે છે. બટાકાના દાણા મરચાના દાણા જેવા દેખાય છે.
મૂળ બીજનો ઉપયોગ કેવી રીતે કરવો
મૂળ બીજના રોપાઓ ઉગાડવા માટે રોપાઓ તૈયાર કરવામાં આવે છે, જે પછી યોગ્ય રીતે તૈયાર ક્યારીઓમાં ઉગાડવામાં આવે છે. જેમા વધુ શ્રમ લાગે છે. પ્રતિ હેક્ટર 50 ગ્રામના દરે વાવણી માટે બીજનો ઉપયોગ થાય છે.
બીજના ફાયદા
તેનો ઉપયોગ રોગમુક્ત બીજ ઉત્પાદન માટે થાય છે. તે વાયરસ મુક્ત બીજ ઉત્પાદનની તકનીક છે. પરંપરાગત રીતે વાવેતર માટે ઉપયોગમાં લેવાતા કંદની કિંમત ઘણી વધારે છે, જ્યારે નર્સરી પછીના વર્ષે વાવેતર માટે પ્રમાણમાં ઓછા કંદનું ઉત્પાદન કરે છે.
મૂળ બટાકાના બીજ એટલે કે ટ્રુ પોટેટો સીડ (ટીપીએસ)ને સ્ટોર કરવામાં કોઈ સમસ્યા નથી. તેનું પરિવહન સરળતાથી થાય છે. TPS દેશના દુર્ગમ વિસ્તારોમાં સરળતાથી લઈ જઈ શકાય છે જ્યાં બટાકાના કંદ સુધી પહોંચવું મુશ્કેલ છે. દેશના ઉત્તર-પૂર્વના ખેડૂતોમાં આ બિયારણની લોકપ્રિયતા વધી રહી છે. – ડો.એન.કે.પાંડે, ડાયરેક્ટર, સીપીઆરઆઈ
Published On - 9:58 am, Wed, 25 May 22