આર્થિક સંકટનો સામનો કરી રહેલા શ્રીલંકાએ આયાત પર મૂક્યો પ્રતિબંધ, 300 બિન-આવશ્યક ઉત્પાદનોની આયાત લગાવી રોક
IMF શ્રીલંકાને મદદ આપવા અંગે ટૂંક સમયમાં નિર્ણય લઈ શકે છે. નિર્ણય પહેલા, શ્રીલંકાએ તેના 2023 ના બજેટમાં રાજકોષીય ખાધને અગાઉના નાણાકીય વર્ષમાં અંદાજિત 9.9 ટકાથી ઘટાડીને 6.8 ટકા કરવાનો લક્ષ્યાંક જાહેર કર્યો છે.
દેશના અત્યાર સુધીના સૌથી મોટા આર્થિક સંકટ(Economic crisis)નો સામનો કરી રહેલા શ્રીલંકાએ ખર્ચ ઘટાડવા માટે આયાત પર નિયંત્રણો લાદવાનું શરૂ કરી દીધું છે. સરકારે માહિતી આપી છે કે તેણે ઘણી બિન-જરૂરી ચીજવસ્તુઓની આયાત પર પ્રતિબંધ મૂક્યો છે. આમાં વિવિધ પ્રકારના ગ્રાહક સામાન અને મશીનોનો સમાવેશ થાય છે. શ્રીલંકા (Sri Lanka) હાલમાં વિદેશી હૂંડિયામણના ઘટતા ભંડાર સામે ઝઝૂમી રહ્યું છે અને તેના કારણે તે ઘણી જવાબદારીઓ સમયસર ચૂકવવામાં પણ નિષ્ફળ રહ્યું છે. આર્થિક સંકટને કારણે શ્રીલંકામાં ઘણા ઉત્પાદનોની તીવ્ર અછત સર્જાઈ છે અને લોકો દવાઓની અછતથી પીડાઈ રહ્યા છે. હાલમાં શ્રીલંકાને IMF પાસેથી મદદની અપેક્ષા છે. શ્રીલંકાની સરકાર એ બતાવવાનો પ્રયાસ કરી રહી છે કે તે ખર્ચ ઘટાડવા માટે ગંભીર છે, તેથી સંસ્થાએ શ્રીલંકાને મદદ કરવા માટે સકારાત્મક વલણ અપનાવવું જોઈએ.
કયા ઉત્પાદનો પર પ્રતિબંધ છે
પ્રાપ્ત માહિતી અનુસાર રોકડની તંગીનો સામનો કરી રહેલા શ્રીલંકાએ વિદેશી હૂંડિયામણ બચાવવા માટે ચોકલેટ, પરફ્યુમ અને શેમ્પૂ જેવી 300 ઉપભોક્તા વસ્તુઓની આયાત પર પ્રતિબંધ મૂક્યો છે. શ્રીલંકા 1948માં તેની આઝાદી પછીના સૌથી ખરાબ આર્થિક સંકટનો સામનો કરી રહ્યું છે. દેશમાં વિદેશી હૂંડિયામણની કટોકટીના કારણે આવશ્યક ચીજવસ્તુઓની અછત સર્જાઈ છે. શ્રીલંકાના નાણા મંત્રાલય દ્વારા જાહેર કરાયેલી વિશેષ સૂચનામાં ચોકલેટ, પરફ્યુમ, મેકઅપ અને શેમ્પૂ સહિત કુલ 300 ઉત્પાદનો પર પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો છે. નોટિફિકેશનમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે આયાત અને નિકાસ નિયંત્રણ નિયમો હેઠળ ખાદ્યપદાર્થોથી લઈને મશીનરી સુધીના ગ્રાહક માલની વિશાળ શ્રેણીની આયાત પરના નિયંત્રણો તાત્કાલિક અસરથી અમલમાં છે.
રાજકોષીય ખાધ ઘટાડવાનું લક્ષ્ય નક્કી કરવામાં આવ્યું છે
બીજી તરફ, શ્રીલંકાએ તેની 2023ના બજેટ રાજકોષીય ખાધને અગાઉના નાણાકીય વર્ષમાં અંદાજિત 9.9 ટકાથી ઘટાડીને 6.8 ટકા કરવાનું લક્ષ્ય રાખ્યું છે. કેબિનેટના એક વરિષ્ઠ સભ્યએ મંગળવારે આ માહિતી આપી હતી.તેમણે આ માહિતી ઈન્ટરનેશનલ મોનેટરી ફંડ (IMF)ના પ્રતિનિધિમંડળની મુશ્કેલીગ્રસ્ત ટાપુ રાષ્ટ્રની મુલાકાત પહેલા આપી હતી. હકીકતમાં મોનેટરી ફંડના સભ્યો શ્રીલંકાને સહાય અંગે નિર્ણય લઈ શકે છે. પોતાની બાજુ મજબૂત કરવા માટે શ્રીલંકા તે તમામ પગલાં લઈ રહ્યું છે જે બતાવવા માટે કે તે તેના ખર્ચને નિયંત્રિત કરી રહ્યું છે.
બીજી તરફ ભારત શ્રીલંકાને સતત મદદ કરી રહ્યું છે. ભારતે આ અઠવાડિયે શ્રીલંકાને વિશેષ સહાયતા કાર્યક્રમ હેઠળ 21,000 ટન ખાતરો સોંપ્યા. આ પગલું પાડોશી દેશના ખેડૂતોને મદદ કરશે અને બંને દેશો વચ્ચેના દ્વિપક્ષીય સંબંધોને મજબૂત બનાવશે. તાજેતરના મહિનાઓમાં ભારત દ્વારા સંકટગ્રસ્ત શ્રીલંકાને આપવામાં આવેલી આ બીજી સહાય છે. ભારતીય હાઈ કમિશને ટ્વીટ કરીને કહ્યું કે, મિત્રતા અને સહયોગના સંબંધોને આગળ વધાર્યા છે. હાઈ કમિશનર (ગોપાલ બગાલે)એ ભારતના વિશેષ સમર્થન હેઠળ શ્રીલંકાના લોકોને ઔપચારિક રીતે 21,000 ટન ખાતરો પૂરા પાડ્યા છે. અગાઉ ગયા મહિને 44,000 ટન સપ્લાય કરવામાં આવ્યું હતું. આ પુરવઠો ભારત દ્વારા 2022માં ચાર બિલિયન ડોલરની કુલ સહાય હેઠળ કરવામાં આવ્યો હતો.