GST દૂર થયા બાદ પણ સસ્તો નહીં થાય વીમો, ઉપરથી 5% સુધી મોંઘો થઈ શકે! રિપોર્ટમાં ખુલાસો
સામાન્ય માન્યતા હતી કે હવે વીમા પોલિસી લેવી સસ્તી થશે, કારણ કે 18% ટેક્સ ચૂકવવો પડશે નહીં. પરંતુ એક નવા રિપોર્ટે આ આશા પર પાણી ફેરવી દીધું છે. કોટક ઇન્સ્ટિટ્યૂશનલ ઇક્વિટીઝ રિસર્ચના અહેવાલ મુજબ, આરોગ્ય વીમા પર GST નાબૂદ થવાથી ગ્રાહકોને લાભ થવાને બદલે, પ્રીમિયમમાં 3 થી 5% વધારો સહન કરવો પડી શકે છે.
સૌ કોઈ જાણે છે કે GSTનું માળખું બદલવામાં આવ્યું છે. 5 ટકા, 18 ટકા અને લકઝરી માટે 40 ટકાનો સ્લેબ નક્કી કરવામાં આવ્યો છે. જો કે આરોગ્ય અને જીવન વીમા પોલિસી પરનો GST દર 18% થી ઘટાડીને શૂન્ય કરવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે. એટલે કે, હવે આરોગ્ય અને જીવન વીમા પર કોઈ GST રહેશે નહીં. આ મુક્તિ 22 સપ્ટેમ્બર 2025 એટલે કે નવરાત્રિના પહેલા દિવસથી અમલમાં આવશે.
આ નિર્ણય પછી, સામાન્ય માન્યતા હતી કે હવે વીમા પોલિસી લેવી સસ્તી થશે, કારણ કે 18% ટેક્સ ચૂકવવો પડશે નહીં. પરંતુ એક નવા રિપોર્ટે આ આશા પર પાણી ફેરવી દીધું છે. કોટક ઇન્સ્ટિટ્યૂશનલ ઇક્વિટીઝ રિસર્ચના અહેવાલ મુજબ, આરોગ્ય વીમા પર GST નાબૂદ થવાથી ગ્રાહકોને લાભ થવાને બદલે, પ્રીમિયમમાં 3 થી 5% વધારો સહન કરવો પડી શકે છે.
ITC નાબૂદ, કંપનીઓ દર વધારશે
વીમા કંપનીઓ એજન્ટોના કમિશન, જાહેરાત, પુનર્વીમા વગેરે જેવા તેમના ઓપરેશનલ ખર્ચ પર ઇનપુટ ટેક્સ ક્રેડિટ (ITC) નો લાભ અત્યાર સુધી લેતી હતી. પરંતુ GST નાબૂદ થવાથી આ કંપનીઓ હવે ITC નો દાવો કરી શકશે નહીં. આનાથી તેમનું ખર્ચ માળખું બગડશે, જેને સંતુલિત કરવા માટે તેઓ પોલિસી દરોમાં 3-5% વધારો કરી શકે છે.
રિપોર્ટમાં સ્પષ્ટપણે જણાવાયું છે કે કંપનીઓના માર્જિનને તટસ્થ રાખવા માટે આ વધારો જરૂરી હોઈ શકે છે. મતલબ કે, ગ્રાહકોને જે કર રાહત આપવાની હતી તેનો સીધો લાભ વીમા કંપનીઓને બદલે તેમની પાસેથી વસૂલવામાં આવતા વધેલા પ્રીમિયમથી થશે.
ખર્ચ ઘટશે, પરંતુ ગ્રાહક પર કોઈ અસર થશે નહીં
રિપોર્ટમાં એમ પણ જણાવાયું છે કે GST નાબૂદ થવાથી વીમા પોલિસીના કુલ ખર્ચમાં 12-15% ઘટાડો થઈ શકે છે. જોકે, આ ઘટાડો ગ્રાહકને સીધો લાગશે નહીં, કારણ કે કંપનીઓ ITCના નુકસાનની ભરપાઈ કરવા માટે ટેરિફમાં 3-5%નો વધારો કરી શકે છે. આનાથી બજારમાં વીમાની માંગ થોડી વધવાની શક્યતા ઊભી થાય છે, પરંતુ સામાન્ય ગ્રાહકને વાસ્તવિકતામાં ઓછા પ્રીમિયમનો લાભ ભાગ્યે જ મળશે.
પુનઃવીમા સેવાઓને પણ મુક્તિ આપવામાં આવશે
રિપોર્ટમાં એમ પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે પુનઃવીમા સેવાઓને પણ GSTમાંથી મુક્તિ આપવામાં આવશે, પરંતુ વીમા કંપનીઓને હજુ પણ ઘણી અન્ય સેવાઓ પર GST ચૂકવવો પડશે. આવી સ્થિતિમાં, કુલ કર રાહત અધૂરી રહેશે. ઉપરાંત, વ્યક્તિગત વીમા પોલિસીઓને “મુક્ત સેવાઓ” ગણવામાં આવશે, તેથી ઇન્વર્ટેડ ટેક્સ સ્ટ્રક્ચર (ITS) નો લાભ પણ તેમના પર ઉપલબ્ધ રહેશે નહીં. આનો સીધો અર્થ એ છે કે વીમા કંપનીઓને મળનારી કર માળખું તેમના પક્ષમાં નહીં હોય અને તેઓ પ્રીમિયમ વધારીને આ નુકસાનની ભરપાઈ કરશે.
શું આ નિર્ણય સામાન્ય લોકો માટે ફાયદાકારક નહીં હોય?
એકંદરે, આ નિર્ણય દેખાવમાં રાહત લાગે છે, પરંતુ જમીની અસર અલગ હશે. નિષ્ણાતો માને છે કે સરકારના આ પગલાથી જનતાને સસ્તા વીમાની આશા આપીને મોંઘા પ્રીમિયમના રૂપમાં આંચકો મળી શકે છે. ખાસ કરીને જે લોકો આ રાહતથી ઉત્સાહિત હતા તેઓ આગામી સમયમાં નિરાશ થઈ શકે છે. આનું સૌથી મોટું કારણ એ છે કે GST દૂર કરવાથી જે કર રાહત મળશે તે સીધી ગ્રાહકના ખાતામાં નહીં જાય, પરંતુ કંપનીઓના ખર્ચમાં વધારાને કારણે, તેઓ તે રાહત પોતે જ ઉપાડશે.
GST ને લગતા તમામ મહત્વના સમાચાર જાણવા માટે અહીં ક્લિક કરો.
