NPS Vatsalya Scheme : નાણા પ્રધાન નિર્મલા સીતારમણે 23 જુલાઇએ બાળકો માટે નવી પેન્શન યોજના ‘વાત્સલ્ય’ (NPS વાત્સલ્ય યોજના) શરૂ કરવાની જાહેરાત કરી. આ યોજના રાષ્ટ્રીય પેન્શન સિસ્ટમ (NPS)નું એક સ્વરૂપ છે, જે ખાસ કરીને બાળકો માટે બનાવવામાં આવી છે.
નિર્મલા સીતારમણે સરકારી કર્મચારીઓના હિતમાં નવી પેન્શન સ્કીમની ફરી સમીક્ષા કરવાની બજેટ 2024માં જાહેરાત કરી છે. નાણાંમંત્રીએ જણાવ્યુ કે નવી પેન્શન સ્કીમને લઈને ચાલી રહેલા વિવાદના સમાધાન માટે એક કમિટી બનાવવામાં આવશે. જેમા તમામ કર્મચારીઓની રજૂઆતને ધ્યાને રાખઈ ફેરફાર કરવામાં આવશે.
બાળકોના ભવિષ્યને ધ્યાનમાં રાખીને, સીતારમણે સંસદમાં 2024-25નું બજેટ રજૂ કરતી વખતે કહ્યું હતું કે માતા-પિતા અને વાલીઓ NPS Vatsalya યોજનામાં યોગદાન આપશે. જ્યારે બાળક પુખ્ત થાય ત્યારે આ યોજનાને સામાન્ય NPS ખાતામાં રૂપાંતરિત કરી શકાય છે.
સરકારે એક નવી યોજના NPS વાત્સલ્ય શરૂ કરી છે, જેના દ્વારા NPS વાત્સલ્ય યોજનાને વર્તમાન રાષ્ટ્રીય પેન્શન સિસ્ટમમાં સામેલ કરવામાં આવી છે અને 18 વર્ષની વયે તેમની નિવૃત્તિમાં યોગદાન આપો, બાળક મોટાભાગની ઉંમરે પહોંચ્યા પછી આ એકાઉન્ટનું સંચાલન કરી શકે છે. નાણાપ્રધાન નિર્મલા સીતારમણે કહ્યું હતુ કે, “એકવાર બાળક પરિપક્વ થઈ જાય પછી, યોજનાને કોઈપણ મુશ્કેલી વિના બિન-NPS યોજનામાં રૂપાંતરિત કરી શકાય છે.”
NPS વાત્સલ્ય યોજનાની ખાસ વાત એ છે કે તેને એવી રીતે ડિઝાઇન કરવામાં આવી છે કે જ્યારે બાળક 18 વર્ષનો થાય ત્યારે તેને નોન-એનપીએસ પ્લાનમાં બદલી શકાય છે. માતાપિતા પાસે એકાઉન્ટને નિયમિત NPS એકાઉન્ટમાં રૂપાંતરિત કરવાનો વિકલ્પ છે.આ લાંબા ગાળાના નિવૃત્તિ આયોજન છે. આ યોજના એવા લોકો માટે સારો વિકલ્પ છે જેઓ તેમના બાળકોના ભવિષ્ય માટે બચત કરવા માગે છે અને તેમને નિવૃત્તિ પછી નાણાકીય સુરક્ષા પ્રદાન કરે છે.
નિષ્ણાતો માને છે કે NPS વાત્સલ્યની શરૂઆત એ ભારતીય પરિવારોમાં બચત અને રોકાણની આદતોને પ્રોત્સાહિત કરવાની દિશામાં એક મહત્વપૂર્ણ પગલું છે. આ યોજના માતાપિતાને તેમના બાળકો માટે નાની ઉંમરે નિવૃત્તિનું આયોજન શરૂ કરવાની મંજૂરી આપે છે. આ યોજનાનો ઉદ્દેશ્ય યુવા પેઢી માટે વધુ આર્થિક રીતે સુરક્ષિત ભવિષ્ય બનાવવાનો છે.
NPS વાત્સલ્ય યોજના દ્વારા માતાપિતા તેમના બાળકો માટે બચત કરી શકે છે. તે હાલની NPSની જેમ જ કામ કરે છે, જ્યાં નિવૃત્તિ માટે ભંડોળ પૂરું પાડવા માટે આ નાણાંનું રોકાણ બજાર-સંબંધિત સાધનોમાં કરવામાં આવે છે જેથી વધુ વળતર મળે.
મહત્વપૂર્ણ છે કે જૂની ટેક્સ સિસ્ટમ હેઠળ જ 2 લાખ રૂપિયા સુધીની કપાત ઉપલબ્ધ છે. ખરેખર, સરકાર NPSને પ્રોત્સાહન આપવાનો પ્રયાસ કરી રહી છે. તાજેતરમાં, કેન્દ્ર સરકારે કેન્દ્રીય કર્મચારીઓની જૂની પેન્શન (OPS)ની માંગને લઈને NPS હેઠળ પેન્શન વધારવાની વાત કરી છે. કેન્દ્રીય કર્મચારીઓની માંગ છે કે તેમને ઓલ્ડ પેન્શન સ્કીમનો લાભ આપવામાં આવે. તો સરકારનું કહેવુ છે કે તે જૂની પેન્શનની માંગને પૂરી ન કરી શકે પરંતુ એ કર્મચારીઓને તેમના છેલ્લા પગારની 50 ટકા રકમ પેન્શન તરીકે આપી શકે છે, જેઓ NPSમાં નોંધણી કરશે અને તેમાં રોકાણ કરશે. સરકારનું કહેવું છે કે આ સાથે કર્મચારીઓને તેમના જૂના પેન્શન જેટલું જ પેન્શન મળશે.