Aditya-L1: ચંદ્રયાન 3ના સોફ્ટ લેન્ડિંગ બાદ ભારત હવે સૂર્ય પર સંશોધન કરવા તરફ ધ્યાન આપી રહ્યું છે. ભારત ટૂંક સમયમાં સૂર્ય પર સંશોધન કરશે અને ઈતિહાસના પાનામાં દેશનું નામ ઉંચુ કરશે. પરંતુ આ આદિત્ય-l1 (Aditya-L1) મિશન શું છે અને તે સૂર્ય સુધી કેવી રીતે પહોંચશે અથવા તેનો ડ્રાઇવર કોણ હશે? આવા અનેક પ્રશ્નો તમારા મનમાં આવતા જ હશે. આજે અમે તમને તેનાથી સંબંધિત તમામ વિગતો જણાવીશું.
આ પણ વાંચો: Chandrayaan 3 : Space Economy 800 કરોડ ડોલરથી વધીને 6000 કરોડ સુધી પહોંચશે : PM Narendra Modi
મહત્વનું છે કે સૂર્ય પર સંશોધન કરવા માટે આદિત્ય-L1ને કેવી રીતે પરિવહન કરવામાં આવશે, તેનો ડ્રાઇવર કોણ હશે અને તે સૂર્ય પર સંશોધન કેવી રીતે કરશે.
મહત્વનું છે કે, જેમ ચંદ્રયાન 3માં કોઈ ડ્રાઈવર નહોતું અને તેને રોકેટ દ્વારા મોકલવામાં આવ્યું હતું, તેવી જ રીતે આદિત્ય એલ-1ને પણ રોકેટ દ્વારા અવકાશમાં મોકલવામાં આવશે. હવે સવાલ એ છે કે આદિત્ય એલ-1 સ્પેસમાં જઈને શું કરશે? તમને જણાવી દઈએ કે તે 24 કલાક સૂર્ય પર નજર રાખશે, પૃથ્વી અને સૂર્ય સિસ્ટમ વચ્ચે પાંચ લેગ્રેન્જિયન પોઈન્ટ(Lagrangian point) છે. સૂર્યયાન લેગ્રેંગિયન પોઈન્ટ 1(Lagrangian point 1) (L1)ની આસપાસ પ્રભામંડળની ભ્રમણકક્ષામાં રહેશે.
અહેવાલો અનુસાર, L1 બિંદુ અને પૃથ્વી વચ્ચે 1.5 મિલિયન કિલોમીટરનું અંતર છે, જ્યારે સૂર્યથી પૃથ્વીનું અંતર 150 મિલિયન કિલોમીટર છે, જે ચંદ્ર કરતાં ચાર ગણું છે. L 1 બિંદુથી, સૂર્યને 7 દિવસ અને 24 કલાક નજર(ગ્રહણ સમયે પણ) રાખી શકાય છે.
ઈસરો 2 સપ્ટેમ્બરે સૂર્યનો અભ્યાસ કરવા માટે એક સ્પેસ શિપ મોકલી રહ્યું છે, આ માટે આદિત્ય-L1 અવકાશમાં જશે. આદિત્ય-એલ1ને આંધ્રપ્રદેશના શ્રીહરિકોટામાં ઈસરોના સ્પેસ સેન્ટરમાં લાવવામાં આવ્યું છે. 2 સપ્ટેમ્બર શનિવારના રોજ ત્યાંથી લોન્ચ કરવામાં આવશે.
L1ને સૂર્ય સુધી પહોંચવામાં ચાર મહિનાનો સમય લાગશે, આ સિવાય ISRO પણ આ વર્ષે તેનું ગગનયાન 1 મિશન લોન્ચ કરવા જઈ રહ્યું છે. આ પછી, તે 2024માં શુક્રયાન અને મંગલયાન મિશન મોકલવાની પણ તૈયારી કરી રહ્યું છે. આદિત્ય એલ-1 સૂર્ય પર સંશોધન માટે પ્રથમ ભારતીય સ્પેસ બેઝ ઓબ્ઝર્વેટરી હશે.