Neeraj Chopra: ભારતના ભાલા ફેંકના ખેલાડી નીરજ ચોપરાએ (Neeraj Chopra) રવિવારે રાત્રે ઈતિહાસ રચી દીધો. તેણે બુડાપેસ્ટમાં રમાયેલી વર્લ્ડ એથ્લેટિક્સ ચેમ્પિયનશિપમાં ગોલ્ડ મેડલ જીત્યો છે. આ સાથે નીરજે તેની ટ્રોફી કેબિનેટની એક ઉણપ હતી તે પણ પૂરી કરી લીધી છે. નીરજે ટોક્યો ઓલિમ્પિકમાં ગોલ્ડ મેડલ જીત્યો હતો. આ પછી તેણે ડાયમંડ લીગ પોતાના નામે કરી. તેના ભાગમાં માત્ર વર્લ્ડ ચેમ્પિયનશિપ ગોલ્ડ મેડલની કમી હતી, જે તેણે પૂરી કરી. ગત વર્ષે તે આ ચેમ્પિયનશિપમાં સિલ્વર મેડલ જીતવામાં સફળ રહ્યો હતો. નીરજ ઓલિમ્પિક ચેમ્પિયનની સાથે સાથે વર્લ્ડ ચેમ્પિયન પણ બની ગયો છે. નીરજ સતત પોતાના ખાતામાં સૌથી મોટી સફળતા નોંધાવી રહ્યો છે અને તેની ગણના ભારતના મહાન ખેલાડીઓમાં થઈ રહી છે, પરંતુ નીરજે આ સ્થાન કેવી રીતે હાંસલ કર્યું?
તેના આ વર્લ્ડ ચેમ્પિયન બનવાના કેટલાક મહત્વના કારણોને જાણતા પહેલા તમને જણાવી દઈએ કે નીરજે વર્લ્ડ ચેમ્પિયનશિપની ફાઇનલમાં 88.17 મીટરનો સર્વશ્રેષ્ઠ થ્રો ફેંક્યો અને ટાઈટલ જીત્યું. આ સાથે તેણે ઈતિહાસ રચ્યો. વર્લ્ડ ચેમ્પિયનશિપ અને ઓલિમ્પિકમાં ગોલ્ડ મેડલ જીતનાર તે ભારતનો માત્ર બીજો ખેલાડી છે. શૂટર અભિનવ બિન્દ્રા તેની પહેલા આ કામ કરી ચુક્યા છે. અભિનવે 2006માં વર્લ્ડ ચેમ્પિયનશિપમાં ગોલ્ડ મેડલ જીત્યો હતો, જ્યારે 2008માં તેણે બીજિંગ ઓલિમ્પિકમાં પણ ગોલ્ડ મેડલ જીત્યો હતો.
નીરજનું અહીં સુધી પહોંચવાનું સૌથી મોટું કારણ તેની ફિટનેસ છે. તેની કારકિર્દીમાં નીરજે ઘણી વખત જોયું જ્યારે તે ઈજાઓથી પરેશાન હતો. ઓલિમ્પિક પહેલા પણ તે કોણી અને ખભાની ઈજાથી પરેશાન હતો, પરંતુ તેણે પોતાની ફિટનેસ પર કામ કર્યું અને પરત ફરતી વખતે ઓલિમ્પિકની ટિકિટ લીધી. તે ઓલિમ્પિક ચેમ્પિયન પણ બન્યો હતો. નીરજની ફિટનેસની સૌથી સારી વાત એ છે કે તે પોતાની ફ્લેક્સિબિલિટી પર ધ્યાન આપે છે. તેના ફિઝિયો ઈશાન મારવાહે તાજેતરમાં અંગ્રેજી અખબારને આપેલા ઈન્ટરવ્યુમાં જણાવ્યું હતું કે નીરજ એક ફ્લેક્સિબલ થ્રોઅર છે અને પાવર થ્રોઅર નથી. નીરજનું સંપૂર્ણ ધ્યાન તે કેવી રીતે સંપૂર્ણ ફિટ અને ફ્લેક્સિબલ રહી શકે તેના પર રહે છે. તેની ફિટનેસ ટોપ ક્લાસ છે, તેથી જ તે અન્ય ખેલાડીઓ કરતા આગળ છે.
ફિટનેસ હાંસલ કરવી સરળ નથી. આ એવી વસ્તુ નથી કે જે માત્ર મેદાન પર સતત પ્રેક્ટિસ કરવાથી, કસરત કરવાથી આવે છે, પરંતુ આ એક એવી વસ્તુ છે જેના માટે ખેલાડીએ ડાયટ પર પણ ધ્યાન આપવું પડે છે. નીરજનો પોતાના આહાર પર એટલો બધો કંટ્રોલ છે કે તે ફિઝિયોની સલાહ પર પણ પોતાની દિનચર્યા તોડતો નથી. ઈશાને જણાવ્યું કે તેણે લગભગ એક વર્ષથી ખાંડ નથી લીધી અને ન તો તે કોઈ પણ પ્રકારનું કોલ્ડ ડ્રિંક્સ લે છે. ઈશાને તેને ઘણી વાર એવું કહીને હેરાન કર્યા કે તે થોડું ખાઈ શકે છે પણ નીરજે સ્પષ્ટ ના પાડી દીધી. ઈશાન અને નીરજના કોચ મીઠાઈ ખાય છે પરંતુ તેમ છતાં પોતાની જાત પર કાબૂ રાખે છે. ઈશાને કહ્યું કે નીરજનો પોતાના મન પર ઘણો નિયંત્રણ છે.
નીરજની બીજી ખાસિયત એ છે કે તેની પાસે સાતત્ય છે. તે સતત સારો દેખાવ કરી રહ્યો છે અને સારા અંતરને કવર કરી રહ્યો છે. તેનું એક કારણ તેમની ટેક્નિક છે. તેણે ઘણી વખત કહ્યું છે કે તેનું ધ્યાન તેની ટેકનિક સુધારવા પર છે. બીજી તરફ, મોટાભાગના ખેલાડીઓ એ વાત પર ધ્યાન આપે છે કે તેઓ વધુ થ્રો ફેંકે છે, પરંતુ નીરજની પ્રાથમિકતા એ છે કે થ્રો ફેંકતી વખતે તેની ટેકનિક સાચી હોય.
ઘણા એવા ખેલાડીઓ છે જેમનામાં પ્રતિભાની કોઈ કમી નથી. તેની રમતમાં શક્તિ છે પરંતુ તેની માનસિકતા ટોચના સ્તરે દબાણને સંભાળવા માટે એટલી મજબૂત નથી. નીરજ આ મામલે ઘણો આગળ છે. તેના ફિઝિયોએ પણ આ વાત કહી છે. ઓલિમ્પિક જેવી ઈવેન્ટમાં જ્યાં નીરજ કરતાં વધુ સારા ખેલાડીઓ હતા, આ ભારતીય ખેલાડીએ પોતાની જાતને સકારાત્મક ફ્રેમમાં રાખી અને પોતાની રમત પર ધ્યાન આપીને જીત મેળવી. નીરજે ટોક્યો ઓલિમ્પિક પહેલા પણ કહ્યું હતું કે તે પોતાની જાતને માનસિક રીતે કેવી રીતે તૈયાર કરે છે. સ્પોર્ટસ્ટારમાં 11 જુલાઈ, 2021ના રોજ પ્રકાશિત થયેલા અહેવાલ મુજબ, નીરજ વિઝ્યુલાઇઝેશન પર ભાર મૂકે છે. તેણે તે સમયે કહ્યું હતું કે ઓલિમ્પિક શરૂ થયા પહેલા તેણે ઓલિમ્પિક સ્ટેડિયમમાં ત્રણ-ચાર થ્રો કર્યા હતા, એટલે કે નીરજે પોતાને ત્યાં થ્રો ફેંકતા જોયા હતા.