શું તમે વધારે પડતા વિટામિન્સના સપ્લિમેન્ટ્સ તો નથી ખાઈ રહ્યા ને? આ રીતે નક્કી કરો

વિટામિન્સ શરીર માટે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે, પરંતુ કેટલાક લોકો બિનજરૂરી રીતે અથવા લાંબા સમય સુધી તેનું સેવન કરે છે. શરૂઆતમાં આ વાત ધ્યાન બહાર આવી શકે છે, પરંતુ તેનાથી અનેક સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓ થઈ શકે છે. ડોક્ટરોએ વિટામિન ઓવરડોઝ કેવી રીતે શોધી શકાય તે સમજાવ્યું છે.

| Updated on: Oct 08, 2025 | 2:58 PM
4 / 8
તેમની સાથે વાત કર્યા પછી જાણવા મળ્યું કે ડૉક્ટરે તેમને વિટામિનનો એક કે બે મહિનાનો કોર્સ લેવાની સલાહ આપી હતી પરંતુ આ લોકો છ થી આઠ મહિના સુધી તે લેવાનું ચાલુ રાખે છે. જ્યારે તેઓ કોઈ શારીરિક સમસ્યા અનુભવે છે ત્યારે પણ તેઓ જાણતા નથી કે તે વિટામિન ઓવરડોઝને કારણે છે.

તેમની સાથે વાત કર્યા પછી જાણવા મળ્યું કે ડૉક્ટરે તેમને વિટામિનનો એક કે બે મહિનાનો કોર્સ લેવાની સલાહ આપી હતી પરંતુ આ લોકો છ થી આઠ મહિના સુધી તે લેવાનું ચાલુ રાખે છે. જ્યારે તેઓ કોઈ શારીરિક સમસ્યા અનુભવે છે ત્યારે પણ તેઓ જાણતા નથી કે તે વિટામિન ઓવરડોઝને કારણે છે.

5 / 8
વિટામિન ઓવરડોઝ લીધું છે કે નહીં તે કેવી રીતે જાણવું: દિલ્હીની રાજીવ ગાંધી હોસ્પિટલના એસોસિયેટ પ્રોફેસર ડૉ. અજિત જૈન સમજાવે છે કે કોઈપણ વિટામિનનો ઓવરડોઝ શરીરને વિવિધ રીતે નુકસાન પહોંચાડી શકે છે. ઉદાહરણ તરીકે વિટામિન Aનું વધુ પડતું સેવન લીવરને નુકસાન પહોંચાડી શકે છે અને હાડકાં નબળા પડી શકે છે. વિટામિન Dનું વધુ પડતું સેવન કેલ્શિયમ સંચય તરફ દોરી શકે છે. જેનાથી કિડનીમાં પથરી થવાનું જોખમ વધી શકે છે. વિટામિન B6નું ઓવરડોઝ ચેતાને નુકસાન અને ઝણઝણાટનું કારણ બની શકે છે.

વિટામિન ઓવરડોઝ લીધું છે કે નહીં તે કેવી રીતે જાણવું: દિલ્હીની રાજીવ ગાંધી હોસ્પિટલના એસોસિયેટ પ્રોફેસર ડૉ. અજિત જૈન સમજાવે છે કે કોઈપણ વિટામિનનો ઓવરડોઝ શરીરને વિવિધ રીતે નુકસાન પહોંચાડી શકે છે. ઉદાહરણ તરીકે વિટામિન Aનું વધુ પડતું સેવન લીવરને નુકસાન પહોંચાડી શકે છે અને હાડકાં નબળા પડી શકે છે. વિટામિન Dનું વધુ પડતું સેવન કેલ્શિયમ સંચય તરફ દોરી શકે છે. જેનાથી કિડનીમાં પથરી થવાનું જોખમ વધી શકે છે. વિટામિન B6નું ઓવરડોઝ ચેતાને નુકસાન અને ઝણઝણાટનું કારણ બની શકે છે.

6 / 8
વિટામિન ઓવરડોઝ પેટની સમસ્યાઓ અને પાચનતંત્રમાં ખલેલ પહોંચાડી શકે છે. જો તમને કોઈ મેડિસિન સ્થિતિ ન હોય અને તમે આ લક્ષણોનો અનુભવ કરી રહ્યા હોવ તો તમે વધુ પડતા વિટામિન્સ લઈ રહ્યા હોઈ શકો છો.

વિટામિન ઓવરડોઝ પેટની સમસ્યાઓ અને પાચનતંત્રમાં ખલેલ પહોંચાડી શકે છે. જો તમને કોઈ મેડિસિન સ્થિતિ ન હોય અને તમે આ લક્ષણોનો અનુભવ કરી રહ્યા હોવ તો તમે વધુ પડતા વિટામિન્સ લઈ રહ્યા હોઈ શકો છો.

7 / 8
ડૉ. જૈન કહે છે કે વધુ પડતા વિટામિનના સેવનથી થતા નુકસાનને મેડિસિન રીતે વિટામિન ટોક્સિસિટી કહેવામાં આવે છે. કેટલાક કિસ્સાઓમાં તે ખતરનાક પણ હોઈ શકે છે. તેથી ફક્ત નિર્ધારિત માત્રામાં જ લેવાનું મહત્વપૂર્ણ છે. આ ઉપરાંત રક્ત પરીક્ષણ વિના વિટામિન્સ ન લેવાનું ધ્યાન રાખો.

ડૉ. જૈન કહે છે કે વધુ પડતા વિટામિનના સેવનથી થતા નુકસાનને મેડિસિન રીતે વિટામિન ટોક્સિસિટી કહેવામાં આવે છે. કેટલાક કિસ્સાઓમાં તે ખતરનાક પણ હોઈ શકે છે. તેથી ફક્ત નિર્ધારિત માત્રામાં જ લેવાનું મહત્વપૂર્ણ છે. આ ઉપરાંત રક્ત પરીક્ષણ વિના વિટામિન્સ ન લેવાનું ધ્યાન રાખો.

8 / 8
તમારા શરીરને કેટલા વિટામિનની જરૂર છે તે કેવી રીતે નક્કી કરવું. રક્ત પરીક્ષણો: 25(OH) વિટામિન D, વિટામિન B12 અને ફોલિક એસિડ જેવા પરીક્ષણો કરાવો. સપ્લિમેન્ટ્સને બદલે ફળો, શાકભાજી, દૂધ, કઠોળ અને બદામ જેવા બેલેન્સ આહારમાંથી તમારા વિટામિન્સ લો.

તમારા શરીરને કેટલા વિટામિનની જરૂર છે તે કેવી રીતે નક્કી કરવું. રક્ત પરીક્ષણો: 25(OH) વિટામિન D, વિટામિન B12 અને ફોલિક એસિડ જેવા પરીક્ષણો કરાવો. સપ્લિમેન્ટ્સને બદલે ફળો, શાકભાજી, દૂધ, કઠોળ અને બદામ જેવા બેલેન્સ આહારમાંથી તમારા વિટામિન્સ લો.