LFT અને KFTની જેમ જ જરૂરી છે PFT ટેસ્ટ, જાણો ફેફસાંની મજબૂતી માપતા આ ટેસ્ટ વિશે

લીવર અને કિડનીની જેમ હવે ફેફસાંની તંદુરસ્તી જાણવી પણ ખૂબ જ જરૂરી બની છે. પલ્મોનરી ફંક્શન ટેસ્ટ (PFT) એક એવી સરળ તપાસ છે જેમાં લોહીના નમૂના વગર જ જાણી શકાય છે કે તમારા ફેફસાં કેટલા સ્ટ્રોગ છે. વધતા પ્રદૂષણ અને શ્વાસની સમસ્યાઓ વચ્ચે આ ટેસ્ટ કોણે કરાવવો જોઈએ અને તેનાથી કયા ફાયદા થાય છે, જાણો નિષ્ણાતોનો અભિપ્રાય.

| Updated on: Dec 20, 2025 | 8:34 AM
4 / 7
ડૉ. મંત્રી કહ્યું કે જ્યારે કોઈ વ્યક્તિને શ્વાસ લેવામાં હાંફ ચઢતો હોય અથવા શ્વાસ લેતી વખતે તકલીફ અનુભવાતી હોય ત્યારે જ આ ટેસ્ટ કરવાની સલાહ આપવામાં આવે છે. આ ટેસ્ટ દ્વારા એ જોવામાં આવે છે કે તમારા ફેફસાં કેટલી હવા અંદર ભરી શકે છે અને કેટલી ઝડપથી હવા બહાર કાઢી શકે છે. તે તમારા શ્વાસ લેવાની ગતિ અને શરીરમાં ઓક્સિજન પહોંચાડવાની ક્ષમતા પણ માપે છે. આ ટેસ્ટ કરાવવામાં કોઈ દુખાવો થતો નથી. તે ખૂબ જ સરળ છે, જેમાં તમારે માત્ર એક મશીનમાં ફૂંક મારવાની હોય છે.

ડૉ. મંત્રી કહ્યું કે જ્યારે કોઈ વ્યક્તિને શ્વાસ લેવામાં હાંફ ચઢતો હોય અથવા શ્વાસ લેતી વખતે તકલીફ અનુભવાતી હોય ત્યારે જ આ ટેસ્ટ કરવાની સલાહ આપવામાં આવે છે. આ ટેસ્ટ દ્વારા એ જોવામાં આવે છે કે તમારા ફેફસાં કેટલી હવા અંદર ભરી શકે છે અને કેટલી ઝડપથી હવા બહાર કાઢી શકે છે. તે તમારા શ્વાસ લેવાની ગતિ અને શરીરમાં ઓક્સિજન પહોંચાડવાની ક્ષમતા પણ માપે છે. આ ટેસ્ટ કરાવવામાં કોઈ દુખાવો થતો નથી. તે ખૂબ જ સરળ છે, જેમાં તમારે માત્ર એક મશીનમાં ફૂંક મારવાની હોય છે.

5 / 7
ડૉ. મંત્રી જણાવ્યું કે વધતા પ્રદૂષણ વચ્ચે ફેફસાંની સુરક્ષા માટે PFT ટેસ્ટ રામબાણ ઈલાજ સાબિત થઈ શકે છે. નિષ્ણાતોના મતે, આ ટેસ્ટ દરેક માટે ફરજિયાત નથી, પરંતુ જો તમને સતત ઉધરસ કે શ્વાસ લેવામાં તકલીફ થતી હોય, તો વિલંબ કર્યા વગર તપાસ કરાવવી હિતાવહ છે. PFT ટેસ્ટ દ્વારા ગંભીર બીમારીઓનું વહેલું નિદાન થઈ શકે છે, જેથી પાછળથી થતા મોટા ખર્ચ અને જોખમથી બચી શકાય.

ડૉ. મંત્રી જણાવ્યું કે વધતા પ્રદૂષણ વચ્ચે ફેફસાંની સુરક્ષા માટે PFT ટેસ્ટ રામબાણ ઈલાજ સાબિત થઈ શકે છે. નિષ્ણાતોના મતે, આ ટેસ્ટ દરેક માટે ફરજિયાત નથી, પરંતુ જો તમને સતત ઉધરસ કે શ્વાસ લેવામાં તકલીફ થતી હોય, તો વિલંબ કર્યા વગર તપાસ કરાવવી હિતાવહ છે. PFT ટેસ્ટ દ્વારા ગંભીર બીમારીઓનું વહેલું નિદાન થઈ શકે છે, જેથી પાછળથી થતા મોટા ખર્ચ અને જોખમથી બચી શકાય.

6 / 7
PFT પરીક્ષણ નાના મશીનનો ઉપયોગ કરીને કરવામાં આવે છે. દર્દીને શ્વાસ લેવા અને શ્વાસ બહાર કાઢવા માટે કહેવામાં આવે છે. આ પરીક્ષણમાં થોડી મિનિટો લાગે છે. ખાલી પેટ જરૂરી નથી, ન તો લોહીનો નમૂનો લેવામાં આવે છે. જો કે, પરીક્ષણ પહેલાં ધૂમ્રપાન ટાળવાની સલાહ આપવામાં આવે છે. ઉપરાંત, ભારે કસરત, દોડ, દોડ, અથવા સીડી ચઢ્યા પછી આ પરીક્ષણ ન કરાવવાનું ધ્યાન રાખો. પરીક્ષણ આપતા પહેલા થોડી મિનિટો માટે આરામથી બેસો.

PFT પરીક્ષણ નાના મશીનનો ઉપયોગ કરીને કરવામાં આવે છે. દર્દીને શ્વાસ લેવા અને શ્વાસ બહાર કાઢવા માટે કહેવામાં આવે છે. આ પરીક્ષણમાં થોડી મિનિટો લાગે છે. ખાલી પેટ જરૂરી નથી, ન તો લોહીનો નમૂનો લેવામાં આવે છે. જો કે, પરીક્ષણ પહેલાં ધૂમ્રપાન ટાળવાની સલાહ આપવામાં આવે છે. ઉપરાંત, ભારે કસરત, દોડ, દોડ, અથવા સીડી ચઢ્યા પછી આ પરીક્ષણ ન કરાવવાનું ધ્યાન રાખો. પરીક્ષણ આપતા પહેલા થોડી મિનિટો માટે આરામથી બેસો.

7 / 7
આ ટેસ્ટ એક નાના મશીન દ્વારા કરવામાં આવે છે. તમારે માત્ર મશીનમાં જોરથી શ્વાસ અંદર લેવાનો અને બહાર કાઢવાનો હોય છે. આ આખી પ્રક્રિયામાં માત્ર થોડી જ મિનિટો લાગે છે. આ ટેસ્ટ માટે લોહીનો નમૂનો લેવાની જરૂર નથી અને તમારે ભૂખ્યા રહેવાની પણ જરૂર નથી. એટલે કે આ ટેસ્ટ સાવ પીડારહિત છે.

આ ટેસ્ટ એક નાના મશીન દ્વારા કરવામાં આવે છે. તમારે માત્ર મશીનમાં જોરથી શ્વાસ અંદર લેવાનો અને બહાર કાઢવાનો હોય છે. આ આખી પ્રક્રિયામાં માત્ર થોડી જ મિનિટો લાગે છે. આ ટેસ્ટ માટે લોહીનો નમૂનો લેવાની જરૂર નથી અને તમારે ભૂખ્યા રહેવાની પણ જરૂર નથી. એટલે કે આ ટેસ્ટ સાવ પીડારહિત છે.