કર્ણાટકમાં હવે કોંગ્રેસની સરકાર છે. બહુમતી સાથે રચાયેલી સિદ્ધારમૈયા સરકાર પાસે હવે તે કાયદા અને આદેશો પાછા ખેંચવાની માંગ કરવામાં આવી રહી છે, જે ભાજપ સરકાર દ્વારા લાગુ કરવામાં આવ્યા હતી. નવી સરકારે પણ પોતાનું વલણ સ્પષ્ટ કર્યું છે. કેબિનેટ મંત્રી પ્રિયંક ખડગેનું કહેવું છે કે અમારી સરકાર એવા કાયદાઓની સમીક્ષા કરશે જે એક યા બીજી રીતે માનવ અધિકારોનું ઉલ્લંઘન કરે છે અથવા તો ગેરબંધારણીય છે. જો તેઓ રાજ્યને અસર કરે છે તો તેમને નાબૂદ કરી શકાય છે.
આ પણ વાચો: કર્ણાટકમાં મંત્રીમંડળના વિસ્તરણનો પેચ ફસાયો, કોકડું ઉકેલવા દિલ્હીમાં સિદ્ધારમૈયા-શિવકુમારના ધામા
જો કે, ચૂંટણી પ્રચાર દરમિયાન કર્ણાટક સરકારના ડેપ્યુટી સીએમ ડીકે શિવકુમાર આવું કરવાની વાત કરી ચૂક્યા છે. કર્ણાટકમાં ભાજપે પોતાના કાર્યકાળ દરમિયાન હિજાબ પર પ્રતિબંધ મૂક્યો હતો. હલાલ કટ અને ગૌહત્યા જેવા કાયદા લાવ્યા હતા, જેના કારણે રાજકીય હોબાળો થયો હતો. હવે તેઓ સમાપ્ત થઈ શકે છે.
આવી સ્થિતિમાં, સવાલ એ છે કે જો કર્ણાટક સરકાર તેમને નાબૂદ કરવા માંગે છે, તો તે વિધાનસભામાં આ કાયદાને કેવી રીતે પાછો ખેંચશે, જાણો તેની સંપૂર્ણ પ્રક્રિયા શું છે.
સુપ્રીમ કોર્ટના એડવોકેટ આશિષ પાંડેનું કહેવું છે કે, કોઈપણ કાયદાને નાબૂદ કરવાની પ્રક્રિયા એવી જ હોય છે જે તેને લાવવામાં આવે છે. અથવા તેના કરતા મોટી પ્રક્રિયા અપનાવવામાં આવે છે. ઉદાહરણ તરીકે, ધારો કે સરકારે શાળાઓમાં વિદ્યાર્થીઓમાં મોબાઇલ પર પ્રતિબંધ મૂકવાનો પરિપત્ર બહાર પાડ્યો છે, તો આ આદેશને રદ કરવા માટે, સરકારે બીજો આદેશ જારી કરવો પડશે, જેમાં સ્પષ્ટ લખવામાં આવશે કે અમે અગાઉના આદેશને રદ કરીએ છીએ. અથવા તમે તેને સંબંધિત સૂચના લાવી શકો છો અથવા એસેમ્બલીમાં કોઈ મોટો એક્ટ કે કાયદો લાવીને તેના પર પ્રતિબંધ લાદી શકાય છે.
તે પણ સમજી શકાય છે કે કેન્દ્ર સરકારે નવા કૃષિ કાયદા સહિત અન્ય કાયદાઓને નાબૂદ કરવા માટે નવો અધિનિયમ લાવવો પડ્યો હતો, જેના દ્વારા તેને નાબૂદ કરવામાં આવ્યો હતો. જ્યારે કોઈ અધિનિયમને રદ કરવા માટે અન્ય અધિનિયમ લાવવામાં આવે છે, ત્યારે તેને રદ કરવાનો કાયદો કહેવામાં આવે છે. કર્ણાટકમાં હલાલ કટ અને ગૌહત્યા જેવા કાયદાને નાબૂદ કરવા માટે, સરકારે બીજો કાયદો લાવવો પડશે જેમાં અગાઉના અધિનિયમને રદ્દ જાહેર કરવો પડશે.
કર્ણાટકમાં અગાઉની ભાજપ સરકારે હિજાબ પર પ્રતિબંધ મૂકવાનો કાયદો પસાર કર્યો ન હતો, પરંતુ પરિપત્ર બહાર પાડ્યો હતો. હવે ચાલો સમજીએ કે તેને કેવી રીતે દૂર કરવામાં આવશે.
એડવોકેટ આશિષ પાંડેનું કહેવું છે કે, કર્ણાટકમાં અગાઉની ભાજપ સરકારના શિક્ષણ વિભાગ દ્વારા આ પરિપત્ર જાહેર કરવામાં આવ્યો હતો. પરિપત્રમાં કહેવામાં આવ્યું હતું કે તમારા શિક્ષણ સાથે સંબંધિત જે પણ સંસ્થાઓ અથવા જૂથો હશે, તેમના દ્વારા નક્કી કરાયેલ યુનિફોર્મ કોડનું પાલન કરવું ફરજિયાત રહેશે. સમાન ગણવેશ માન્ય રહેશે. જોકે આ સમગ્ર મામલો કોર્ટમાં પહોંચ્યો હતો.
આ રીતે જો કર્ણાટકની સિદ્ધારમૈયા સરકારને કાયદાને ખતમ કરવા હશે તો સરકારે બીજો પરિપત્ર બહાર પાડવો પડશે, જેમાં સ્પષ્ટપણે લખવામાં આવશે કે અગાઉનો આદેશ રદ કરવામાં આવ્યો છે.
સરકાર બે રીતે કાયદા બનાવે છે, પ્રથમ વટહુકમ દ્વારા અને બીજી સામાન્ય પ્રક્રિયા દ્વારા, બંને કેસમાં સરકારે કાયદો ગૃહમાં રજૂ કરવાનો હોય છે અને તેને પસાર કરવો પડે છે. જો સરકાર પાસે પર્યાપ્ત બહુમતી હોય, તો તે કોઈપણ સમસ્યા વિના નવો કાયદો પસાર કરી શકે છે અથવા જૂના કાયદાને રદ કરી શકે છે. સાથે જ જો બહુમતી ન હોય તો વિપક્ષનું મતદાન જરૂરી બનશે.