છત્તીસગઢના બસ્તરમાં નક્સલવાદી સંગઠનને રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયાએ 2000 રૂપિયાની નોટ ચલણમાંથી હટાવ્યા બાદ મોટો ઝટકો લાગ્યો છે. અને હવે તેઓ તેમની પાસે રાખેલા રૂ. 2,000ની નોટો બદલવા માટે નક્સલવાદીઓ હાથ-પગ મારી રહ્યા છે.
બસ્તર પોલીસ વિભાગના બીજાપુર, સુકમા, દાંતેવાડા, નારાયણપુર અને અન્ય નક્સલ પ્રભાવિત વિસ્તારોમાંથી સતત ઈનપુટ મળી રહ્યા છે. જેમાં નક્સલવાદીઓ પાસે રૂ. 2,000ની મોટી સંખ્યામાં નોટો હોઈ શકે છે. જેને 2 હજારની નોટ બંધ કરવાના કારણે તેઓ સપ્ટેમ્બર મહિના પહેલા ગ્રામીણ અને શહેરી વિસ્તારોમાં વાપરવાનો પ્રયાસ કરી શકે છે અથવા તેમના સહયોગીઓ દ્વારા બેંક ખાતામાં જમા કરાવી શકે છે.
આને ધ્યાનમાં રાખીને બસ્તર પોલીસની સાથે સાથે તમામ સુરક્ષા એજન્સીઓ સંપૂર્ણ રીતે સતર્ક થઈ ગઈ છે. બીજી તરફ, બીજાપુર વિસ્તારમાં થોડા દિવસો પહેલા, પોલીસે નક્સલવાદી કમાન્ડર મલ્લેશના 6 લાખ રૂપિયા રોકડા જપ્ત કર્યા હતા અને આ 6 લાખમાં પોલીસે દરેક પાસેથી 2,000 રૂપિયાની નોટો જપ્ત કરી હતી. જે બાદ પોલીસ સંપૂર્ણ તૈયાર થઈ ગઈ છે અને ગ્રામીણ તેમજ શહેરી વિસ્તારની બેંકો પર ખાસ નજર રાખી રહી છે. આ સાથે સરહદી વિસ્તારોમાં પણ મોબાઈલ ચેકપોસ્ટ દ્વારા વાહનોનું ચેકિંગ કરવામાં આવી રહ્યું છે.
બસ્તરના આઈજી સુંદરરાજ પીએ જણાવ્યું કે બસ્તરમાં નક્સલવાદી સંગઠનો માત્ર પૈસાના કારણે જ બહારની મદદ લે છે. છેલ્લા ચાર દાયકાથી નક્સલવાદીઓ પણ બસ્તરમાં સમાંતર સરકાર ચલાવવામાં સફળ રહ્યા છે. નક્સલવાદીઓ મોટાભાગની ઊંચી નોટો વસૂલાતના રૂપમાં રાખે છે અને આ પૈસાની મદદથી નક્સલવાદીઓએ પોતાનું સંગઠન મજબૂત કર્યું છે. બીજી તરફ નક્સલ બાબતોના નિષ્ણાતોનું માનવું છે કે નક્સલવાદીઓ હથિયારોથી લઈને લોજિસ્ટિક્સ અને આવશ્યક ચીજવસ્તુઓની વ્યવસ્થા સુધી દર વર્ષે વસૂલાત કરે છે.
વેપારીઓ, કોન્ટ્રાક્ટરો અને અન્ય લોકો પાસેથી મોટા પાયે એકત્ર કરવામાં આવે છે અને બીજાપુર, સુકમા, દંતેવાડા અને નારાયણપુર જિલ્લાના ગાઢ જંગલોમાં પૈસા છુપાવીને રાખવામાં આવે છે, જ્યાં નક્સલવાદીઓની પકડ સૌથી વધુ છે. અહીં અચાનક 2000 રૂપિયાની નોટો ચલણમાંથી પાછી ખેંચી લેવાના કારણે નક્સલવાદી સંગઠનોની મુશ્કેલી વધી છે અને નક્સલવાદીઓ વસૂલાત દ્વારા વસૂલવામાં આવેલી કરોડોની રકમનો પતાવટ કરવા માટે આમ તેમ પ્રયત્ન કરી રહ્યા છે.
બસ્તરના આઈજી સુંદરરાજ પીએ જણાવ્યું કે, તાજેતરમાં બીજાપુર પોલીસે એક મોટી કાર્યવાહી કરતા નક્સલવાદી કમાન્ડર મલ્લેશ પાસેથી 6 લાખ રૂપિયા જપ્ત કર્યા છે. રોકડ જેમાં 2 હજાર રૂપિયાની 300ની નોટો જપ્ત કરવામાં સફળતા મળી છે. આ ઘટના બાદ પોલીસે નક્સલી વિસ્તારોમાં શંકાસ્પદ લોકોને પોતાના રડાર પર રાખ્યા છે અને તેમના પર પણ નજર રાખવામાં આવી રહી છે. ઈનપુટથી મળી રહેલી માહિતી અનુસાર, દક્ષિણ બસ્તરના દરભા ડિવિઝનમાં પણ નક્સલવાદીઓ બે હજારની નોટોના ઘણા બંડલ બદલવા માટે બહારના જુગાડમાં લાગેલા છે. પરંતુ બસ્તર પોલીસ સંપૂર્ણ રીતે સતર્ક છે અને શહેરી અને ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં બેંકોની સાથે સરહદી વિસ્તારો પર ચાંપતી નજર રાખી રહી છે.
સાથે જ તેમણે કહ્યું કે નક્સલવાદીઓ એ વાતથી પણ ચિંતિત છે કે સપ્ટેમ્બર મહિના સુધી 2 હજારની નોટ બદલવાની એક નિશ્ચિત સમયમર્યાદા છે. આવી સ્થિતિમાં, ત્યાં સુધી નક્સલવાદીઓ તમામ નોટો ખર્ચવાની ઇચ્છામાં રહેશે. જ્યારે બસ્તરમાં, શહેરી વિસ્તારો તેમજ ગ્રામીણ વિસ્તારોની બેંકોમાં મોટી રોકડ સાથે હિલચાલ સરળ નથી. તેથી જ એવું માનવામાં આવે છે કે નક્સલવાદીઓ કદાચ તેમના સંગઠનના નાના પક્ષો દ્વારા બે હજારની નોટના ત્રણથી ચાર બંડલ ખર્ચવાની યોજના બનાવી રહ્યા છે.
પોલીસને પણ આવા જ ઈનપુટ મળ્યા છે. જે બાદ પોલીસે પોતાની સતર્કતા વધારી દીધી છે. બીજી તરફ નક્સલવાદી સંગઠન પાસેથી 2 હજાર રૂપિયાની 300 નોટ પકડવામાં પોલીસને સફળતા મળી છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આગામી સપ્ટેમ્બર મહિના સુધીમાં નક્સલવાદીઓ પાસેથી વધુ 2 હજારની નોટો મળી શકે છે. હાલમાં, બસ્તર પોલીસની સાથે, બસ્તરની તમામ સુરક્ષા એજન્સીઓ પણ બેંકો તેમજ આંતરિક વિસ્તારોમાં ચાંપતી નજર રાખી રહી છે.