‘ગુડ સમરિટન સ્કીમ’! હવે આ કઈ યોજના કે, જેમાં સરકાર 1 લાખ રૂપિયા અને ટ્રોફી આપે છે?

શું તમે જાણો છો કે હવે માર્ગ અકસ્માતમાં મદદ કરનાર સામાન્ય નાગરિકને પણ સરકાર તરફથી ₹1 લાખનું ઈનામ મળે છે? હા, આ ₹1 લાખનું ઈનામ 'ગુડ સમરિટન સ્કીમ' હેઠળ આપવામાં આવે છે. એવામાં ચાલો જાણીએ કે, આ સ્કીમના શું ફાયદા છે અને કેવી રીતે ઈનામ મળે છે.

ગુડ સમરિટન સ્કીમ! હવે આ કઈ યોજના કે, જેમાં સરકાર 1 લાખ રૂપિયા અને ટ્રોફી આપે છે?
Image Credit source: AleksandarGeorgiev/E+/Getty Images
| Updated on: Jul 11, 2025 | 4:46 PM

3 ઓક્ટોબર 2021 ના રોજ ભારત સરકારના માર્ગ પરિવહન અને હાઇવે મંત્રાલય દ્વારા “સ્કીમ ફોર ગુડ સમરિટન” શરૂ કરવામાં આવી હતી. આ યોજના અંતર્ગત, એવા નાગરિકોને પુરસ્કાર આપવામાં આવે છે કે, જેમણે માર્ગ અકસ્માતનો ભોગ બનેલા વ્યક્તિને તરત જ સહાય કરી હોય અને ગોલ્ડન અવરમાં હોસ્પિટલ અથવા ટ્રોમા સેન્ટર સુધી તરત પહોંચાડીને સમયસર સારવાર અપાવી હોય.

યોજના મુજબ, જો કોઈ નાગરિક અકસ્માત બાદ પીડિતને ગોલ્ડન અવરમાં હોસ્પિટલ કે ટ્રોમા સેન્ટર સુધી પહોંચાડે છે અને તેનો જીવ બચાવવામાં મદદ કરે છે, તો તેને પ્રતિ ઘટના ₹5000 નું ઇનામ આપવામાં આવે છે. જણાવી દઈએ કે, આ યોજના 31 માર્ચ 2026 સુધી ચાલુ રહેશે.

શું છે આ યોજનાનો ઉદ્દેશ્ય?

આ યોજનાનો ઉદ્દેશ્ય સામાન્ય લોકોને કટોકટીની પરિસ્થિતિઓમાં માર્ગ અકસ્માત પીડિતોને મદદ કરવા અને અન્ય લોકોને નિર્દોષ જીવ બચાવવા માટે પ્રેરણા આપવાનો છે.
સરકાર દ્વારા સ્પષ્ટ કરવામાં આવ્યું છે કે, મદદ કરનાર વ્યક્તિએ જો પોલીસને માહિતી આપી હોય અથવા પીડિતને હોસ્પિટલ પહોંચાડ્યો હોય, તો તેના પર કોઈ પણ પ્રકારની પૂછપરછ કે કાયદાકીય ફરજદારી લાદવામાં નહીં આવે. મદદ કર્યા પછી તેને તરત જ ત્યાંથી જવાની છૂટ આપવામાં આવશે.

ગુડ સમરિટન યોજનાના મુખ્ય લાભ:

  • જીવલેણ અકસ્માતમાં પીડિતને બચાવનાર ગુડ સમરિટનને ₹5000 નું રોકડ ઇનામ મળશે.
  • જો ઘણા લોકો મળીને એક પીડિતને બચાવે છે, તો ₹5000 ની રકમ તે બધા વચ્ચે વહેંચાશે.
  • જો અનેક પીડિતોને બચાવવામાં આવે છે, તો દરેક પીડિત દીઠ ₹5000 મળશે. જણાવી દઈએ કે, દરેક ગુડ સમરિટનને મહત્તમ ₹5000 મળશે.
  • રોકડ ઇનામ સાથે ‘સર્ટિફિકેટ ઓફ એપ્રિસિએશન’ પણ આપવામાં આવશે.
  • વર્ષ દરમિયાન પસંદ કરાયેલા 10 શ્રેષ્ઠ ગુડ સમરિટનને નેશનલ લેવલે ₹1,00,000 નો વિશેષ પુરસ્કાર આપવામાં આવશે.
  • એક વ્યક્તિને વર્ષમાં મહત્તમ 5 વખત એવોર્ડ મળશે.

યોગ્યતા

  1. અરજદારે જીવલેણ અકસ્માતમાં ઘાયલ વ્યક્તિને ગોલ્ડન અવર દરમિયાન હોસ્પિટલ કે ટ્રોમા સેન્ટર પહોંચાડીને તેનો જીવ બચાવ્યો હોવો જોઈએ.
  2. જો મદદ કરનાર ગુડ સમરિટન પોતાની ઓળખ જાહેર કરવા ઇચ્છતા નથી, તો તેમને આ એવોર્ડ આપવામાં આવશે નહીં.

અરજી પ્રક્રિયા

કેસ 01:

જો ગુડ સમરિટન દ્વારા અકસ્માત અંગેની પ્રથમ જાણ પોલીસને કરવામાં આવે છે, તો ડોક્ટરની તમામ વિગતોની ચકાસણી કર્યા બાદ પોલીસ તેને સત્તાવાર લેટરપેડ પર સ્વીકૃતિ આપશે. આ પત્રમાં ગુડ સમરિટનનું નામ, મોબાઇલ નંબર અને સરનામું, ઘટનાનું સ્થળ, તારીખ અને સમય તથા ગુડ સમરિટને પીડિતને કેવી રીતે બચાવવામાં મદદ કરી તેને લગતી વિગતો આપેલી હશે.

કેસ 02:

જો ગુડ સમરિટન પીડિતને પહેલા હોસ્પિટલ લઇ જાય છે, તો હોસ્પિટલ આ બાબતની માહિતી નજીકના પોલીસ સ્ટેશનને આપશે. ત્યારબાદ પોલીસ ગુડ સમરિટનને સત્તાવાર લેટરપેડ પર એક સ્વીકૃતિ પત્ર આપશે, જેમાં તેનું નામ, મોબાઇલ નંબર, સરનામું, અકસ્માતનું સ્થળ, તારીખ અને સમય સાથે પીડિતને કેવી રીતે બચાવ્યો તેની માહિતી પૂછવામાં આવશે.

અરજી પ્રક્રિયાના પગલાં:

  1. એકનોલેજમેન્ટ (પરિશિષ્ટ-A મુજબ) ની નકલ પોલીસ સ્ટેશન દ્વારા જિલ્લાધિકારીની અધ્યક્ષતામાં આવેલી મૂલ્યાંકન સમિતિ (અપ્રેઝલ કમિટી)ને મોકલવામાં આવશે. જણાવી દઈએ કે, એકનોલેજમેન્ટની નકલ ગુડ સમરિટનને પણ આપવામાં આવશે.
  2. પોલીસ સ્ટેશન અથવા હોસ્પિટલ તરફથી માહિતી મળ્યા પછી, જિલ્લાકક્ષાની અપ્રેઝલ કમિટી દર મહિને અરજી તપાસશે અને તેને મંજૂરી આપશે.
  3. મંજૂર થયેલી લિસ્ટ સંબંધિત રાજ્ય અથવા કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશના પરિવહન વિભાગના ટ્રાન્સપોર્ટ કમિશનરને મોકલવામાં આવશે.
  4. પસંદ કરાયેલા ગુડ સમરિટનને પૈસા સીધા તેના બેંક એકાઉન્ટમાં રાજ્ય/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશના પરિવહન વિભાગ દ્વારા ઓનલાઈન મોકલવામાં આવશે.
  5. દર વર્ષે 30 સપ્ટેમ્બર સુધીમાં અથવા MoRTH દ્વારા નક્કી કરેલી તારીખે, દરેક રાજ્ય/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશની સમિતિ ત્રણ શ્રેષ્ઠ ગુડ સમરિટનના નામ રાષ્ટ્રીય એવોર્ડ માટે મંત્રાલયને મોકલશે.

Top 10 ગુડ સમરિટનને મળશે 1 લાખનું રોકડ ઈનામ

MoRTHની સમિતિ, જે માર્ગ સલામતી અને પરિવહન વિભાગના અધિકારીઓની આગેવાની હેઠળ હોય છે, તે રાજ્યોથી આવેલી તમામ અરજીઓની સમીક્ષા કરશે અને વર્ષના ટોપ 10 ગુડ સમરિટન પસંદ કરશે. તેમને દરેકને ₹1,00,000 રોકડ ઇનામ, સર્ટિફિકેટ અને ટ્રોફી આપવામાં આવશે.

દેશ અને દુનિયાના તમામ સમાચારો વાંચવા માટે અહીં ક્લિક કરો