Chandrayan Mission: ચંદ્ર પર પહોંચવાની રેસ, અવકાશમાં ભારત-રશિયા બતાવશે પોતાની તાકાત!
47 વર્ષ બાદ 11 ઓગસ્ટે રશિયા લુના-25 મિશન શરૂ કરવા જઈ રહ્યું છે. આ મિશન ભારતના ચંદ્રયાન-3 જેવું જ હશે, જેમાં લુનાને ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવ પર લેન્ડ કરવામાં આવશે.
ભારતનું ચંદ્રયાન-3(Chandrayaan 3) 14 જુલાઈએ લોન્ચ કરવામાં આવ્યું હતું, જ્યારે રશિયાનું લુના-25 11 ઓગસ્ટે લોન્ચ થવાનું છે. ચંદ્રયાન 5 ઓગસ્ટના રોજ ચંદ્રની ભ્રમણકક્ષામાં પહોંચ્યું હતું, જેને ચંદ્રની ભ્રમણકક્ષા સુધી પહોંચવામાં 22 દિવસનો સમય લાગ્યો હતો, જ્યારે લુના 25 એ પ્રક્ષેપણના 5 દિવસ પછી 16 ઓગસ્ટે ચંદ્રની ભ્રમણકક્ષામાં પહોંચવાનું કહેવાય છે.
ચંદ્રયાન-3નું સોફ્ટ લેન્ડિંગ ચંદ્રની ભ્રમણકક્ષામાં ગયાના 18 દિવસ પછી 23 ઓગસ્ટે કરવામાં આવશે, જ્યારે લુના-25 પણ ચંદ્રની ભ્રમણકક્ષામાં 5-7 દિવસ પછી, 23 ઓગસ્ટના રોજ અથવા તે પહેલાં ચંદ્ર પર ઉતરી શકે છે.
રશિયાની લુના -25
રશિયાનું લુના-25 એક રોબોટિક લુનર લેન્ડર મિશન છે, જે વોસ્ટોચની કોસ્મોડ્રોમથી લોન્ચ થવાનું છે. 1976 પછી રશિયા દ્વારા લોન્ચ કરવામાં આવેલ તે પ્રથમ રોબોટિક ચંદ્ર લેન્ડર છે. આ મિશનનું નેતૃત્વ રશિયન સ્પેસ એજન્સી રોસકોસમોસ કરી રહી છે. લુના-25 લેન્ડર ચંદ્રની સપાટી અને વાતાવરણનો અભ્યાસ કરવા માટે વિવિધ વૈજ્ઞાનિક સાધનો લઈ જશે.
- ચંદ્રની સપાટીની ઊંચાઈ માપવા માટે લેસર અલ્ટિમીટર
- ચંદ્રની સપાટીની રચનાનો અભ્યાસ કરવા માટે ગામા-રે સ્પેક્ટ્રોમીટર
- ચંદ્રના વાતાવરણમાં ધૂળનો અભ્યાસ કરવા માટે ડસ્ટ ડિટેક્ટર
લુના-25 લેન્ડર દક્ષિણ ધ્રુવીય ક્ષેત્રમાં ઉતરશે
લુના-25 લેન્ડર ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવીય ક્ષેત્રમાં ઉતરશે, એક એવો પ્રદેશ જે અગાઉના મિશન દ્વારા સારી રીતે શોધાયેલ નથી. આ મિશન લગભગ એક વર્ષ સુધી ચાલવાની ધારણા છે. લુના-25 મિશન એ રશિયાના લુના-ગ્લોબ પ્રોગ્રામનો એક ભાગ છે, જેનો ઉદ્દેશ્ય ચંદ્ર પર લેન્ડર્સ અને રોવર્સની શ્રેણી મોકલવાનો છે. પ્રોગ્રામમાં સેમ્પલ રીટર્ન મિશનનો પણ સમાવેશ થાય તેવી અપેક્ષા છે.
મહત્વપૂર્ણ વૈજ્ઞાનિક શોધની આશા
લુના-25 મિશન રશિયાના સ્પેસ પ્રોગ્રામ માટે એક મહત્વપૂર્ણ પગલું છે. તે લગભગ 50 વર્ષમાં પ્રથમ રશિયન ચંદ્ર લેન્ડર છે અને ચંદ્ર સંશોધનમાં રશિયાના નેતૃત્વને પુનઃસ્થાપિત કરવામાં મદદ કરશે. આ મિશન ચંદ્ર વિશે મહત્વપૂર્ણ વૈજ્ઞાનિક શોધો પણ કરે તેવી અપેક્ષા છે.
અવકાશ પર પ્રભુત્વ મેળવવાનો પ્રયાસ
આ મિશન દ્વારા રશિયા અંતરિક્ષમાં પોતાનું વર્ચસ્વ સ્થાપિત કરવા માંગે છે. તે દુનિયાને બતાવવા માંગે છે કે અવકાશમાં તેની હજુ કોઈ સ્પર્ધા નથી. જો કે રશિયા તરફથી ભારતના ચંદ્રયાન સાથે સ્પર્ધા કરવાની કોઈ વાત કરવામાં આવી નથી, પરંતુ દુનિયાની નજર બંને દેશોના ચંદ્ર મિશન પર ટકેલી છે, કારણ કે બંનેના લેન્ડિંગનો સમય સરખો હોઈ શકે છે. તેથી જ 23 ઓગસ્ટે સૌપ્રથમ ચંદ્ર પર કોણ ઉતરશે, ભારતનું ચંદ્રયાન-3 કે રશિયાનું લુના-25 તેના પર દૂનિયાની નજર ટકેલી છે.