
હેનલી પાસપોર્ટ ઇન્ડેક્સ 2025 ની યાદી થોડા દિવસો પહેલા જ બહાર પાડવામાં આવી હતી. પાકિસ્તાનનો પાસપોર્ટ ફરી એકવાર વિશ્વના સૌથી નબળા પાસપોર્ટમાં સ્થાન પામ્યો છે. પાકિસ્તાન રેન્કિંગમાં યમનની બરાબર 103મા સ્થાને સરકી ગયું છે.
આમ છતાં, પાકિસ્તાની નાગરિકો હજુ પણ 31 દેશોમાં વિઝા-મુક્ત અથવા વિઝા-ઓન-અરાઇવલ ઍક્સેસનો આનંદ માણે છે. આનો અર્થ એ છે કે ટિકિટ અને પાસપોર્ટ હાથમાં હોવાથી, આ દેશોની મુસાફરી મુશ્કેલીમુક્ત છે.
હેનલી પાસપોર્ટ ઇન્ડેક્સ અનુસાર, પાકિસ્તાન હવે વિશ્વનો ચોથો સૌથી નબળો પાસપોર્ટ બની ગયો છે. ફક્ત ઇરાક (૧૦૪), સીરિયા (૧૦૫) અને અફઘાનિસ્તાન (૧૦૬) તેનાથી નીચે છે. પાકિસ્તાનનો ઘટતો રેન્કિંગ દર્શાવે છે કે આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે તેની રાજદ્વારી પહોંચ અને વિશ્વસનીયતા મર્યાદિત થઈ રહી છે. જ્યારે ૨૦૧૫માં, પાકિસ્તાની પાસપોર્ટને ૪૦ થી વધુ દેશોમાં વિઝા-મુક્ત પ્રવેશ આપવામાં આવતો હતો, તે સંખ્યા હવે ઘટીને માત્ર 31 થઈ ગઈ છે.
નબળા રેન્કિંગ હોવા છતાં, વિશ્વના ઘણા સુંદર ખૂણા પાકિસ્તાની નાગરિકો માટે ખુલ્લા છે. કેરેબિયનથી લઈને આફ્રિકા અને એશિયાના કેટલાક પર્યટન સ્થળો સુધી, પાકિસ્તાની પાસપોર્ટ ધારકો વિઝા-મુક્ત અથવા આગમન પર પ્રવેશ મેળવી શકે છે.
જ્યારે આ યાદી રસપ્રદ લાગે છે, ત્યારે વાસ્તવિકતા એ છે કે પાકિસ્તાની નાગરિકોને વિશ્વના મોટાભાગના દેશોમાં વિઝા મેળવવામાં ઘણી મુશ્કેલીનો સામનો કરવો પડે છે. પાકિસ્તાનની અર્થવ્યવસ્થા, સુરક્ષા પરિસ્થિતિ અને રાજકીય અસ્થિરતાએ તેના પાસપોર્ટના મૂલ્ય પર ગંભીર અસર કરી છે. સુરક્ષા ચિંતાઓ અને ગેરકાયદેસર ઇમિગ્રેશનના ભયને કારણે ઘણા પશ્ચિમી દેશોએ વિઝા આવશ્યકતાઓ કડક કરી છે.
તાજેતરના વર્ષોમાં, કતારે પાકિસ્તાની નાગરિકોને વિઝા-મુક્ત પ્રવેશ આપ્યો છે, જેનાથી ગલ્ફ ક્ષેત્રમાં નવી તકો ખુલી છે. એવી આશા છે કે યુએઈ, ઓમાન અને સાઉદી અરેબિયા પણ ભવિષ્યમાં તેમની નીતિઓ હળવી કરી શકે છે. આ દેશો પાકિસ્તાની સ્થળાંતર કામદારો અને વ્યવસાયિક પ્રવાસીઓ માટે મહત્વપૂર્ણ છે.
જ્યારે પાકિસ્તાન નીચે સરકી રહ્યું છે, ત્યારે અન્ય એશિયન દેશો ઝડપથી વધી રહ્યા છે. સિંગાપોરનો પાસપોર્ટ વિશ્વનો સૌથી શક્તિશાળી બની ગયો છે, જેણે 193 દેશોને વિઝા-મુક્ત પ્રવેશ આપ્યો છે, ત્યારબાદ દક્ષિણ કોરિયા (190) અને જાપાન (189) આવે છે. આ વલણ પાસપોર્ટની મજબૂતાઈ નક્કી કરવામાં આર્થિક વિકાસ અને રાજદ્વારી સક્રિયતા કેટલી મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે તે દર્શાવે છે.
સામાન્ય પાકિસ્તાની નાગરિકો માટે વિઝા મેળવવો હજુ પણ મુશ્કેલ છે, પરંતુ 31 દેશોની આ યાદી ચોક્કસપણે આશાનું કિરણ આપે છે. મર્યાદિત બજેટમાં વિદેશ મુસાફરી કરવાનું સ્વપ્ન જોનારાઓ માટે, આ તકો વરદાન છે. જો સરકાર આંતરરાષ્ટ્રીય સંબંધો અને આર્થિક સ્થિરતા સુધારવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે, તો કદાચ આગામી વર્ષોમાં પાકિસ્તાની પાસપોર્ટની વિશ્વસનીયતામાં પણ સુધારો થઈ શકે છે.
દેશ અને દુનિયાના તમામ સમાચાર વાંચવા માટે અહીં ક્લિક કરો