દૂધમાં (Milk) ઘણીવાર ભેળસેળના કિસ્સાઓ સામે આવતા રહે છે. માત્ર દૂધ જ નહીં પરંતુ અન્ય ઘણી જરૂરી ચીજોમાં પણ ભેળસેળ કરવામાં આવે છે. ભેળસેળયુક્ત ખોરાક ખાવાથી ઘણી સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓ (Health Problems) થઈ શકે છે.
દૂધને આરોગ્યપ્રદ માનવામાં આવે છે. તે વિટામિન, કેલ્શિયમ, પ્રોટીન, નિયાસિન, ફોસ્ફરસ અને પોટેશિયમથી ભરપૂર છે. પરંતુ આજના સમયમાં બજારમાં ઉપલબ્ધ દૂધમાં વિવિધ પ્રકારની ભેળસેળ કરવામાં આવી રહી છે, જે તેના પોષણ મૂલ્ય પર નકારાત્મક અસર કરે છે. ઉપરાંત, માહિતીના અભાવને કારણે, લોકો કૃત્રિમ અથવા ભેળસેળયુક્ત દૂધ અને શુદ્ધ દૂધ વચ્ચેના તફાવતને ઓળખતા નથી.
પાણી સાથે મિશ્રિત દૂધ
દૂધમાં પાણી ભળવું એ સામાન્ય છે. દૂધમાં પાણી નાખવામાં આવ્યું છે કે નહીં તે ચકાસવા માટે ઢાળ પર દૂધનું એક ટીપું નાખો. જો દૂધ શુદ્ધ હોય, તો દૂધનું ટીપું એક સફેદ રેખા છોડીને ધીમે ધીમે આગળ વધશે.
સ્ટાર્ચ મિશ્રિત દૂધ
લોડિનીયા રાસાયણિક દ્રાવણમાં દૂધનું એક ટીપું ઉમેરો. જો દૂધનું એક ટીપું ઉમેર્યા પછી મિશ્રણ વાદળી થઈ જાય, તો તેનો અર્થ એ છે કે દૂધમાં સ્ટાર્ચ ઉમેરવામાં આવ્યો છે.
યુરિયા સાથે મિશ્રિત દૂધની ઓળખ
એક ચમચી દૂધ લો અને તપાસો કે દૂધમાં યુરિયા નથી. અડધી ચમચી તુવેર દાળ અથવા સોયાબીન પાવડર ઉમેરો. પાંચ મિનિટ પછી, મિશ્રણમાં લાલ લિટમસ કાગળનો ટુકડો મૂકો. જો કાગળનો ટુકડો વાદળી થઈ જાય, તો દૂધમાં યુરિયા ઉમેરવામાં આવ્યું છે.
દૂધમાં મળતા ડિટર્જન્ટ પાવડરને ઓળખો
પાંચથી દસ મિલીલીટર દૂધમાં સમાન માત્રામાં પાણી ભેળવીને, તપાસ કરો કે દૂધમાં ડીટરજન્ટ મિશ્રિત છે કે નહીં. મિશ્રણને સારી રીતે હલાવો. જો આ મિશ્રણમાં ફીણ દેખાય છે, તો તેનો અર્થ એ કે દૂધમાં વોશિંગ પાવડર અથવા ડિટર્જન્ટ ઉમેરવામાં આવ્યું છે.
કૃત્રિમ દૂધ
કૃત્રિમ દૂધ કડવો સ્વાદ ધરાવે છે. ઉપરાંત, જો તમે તમારી આંગળી પર કૃત્રિમ દૂધનું એક ટીપું લો છો, તો તે સાબુની જેમ સુગંધિત થાય છે અને ગરમ થવા પર દૂધ પીળું થઈ જાય છે. યૂરિયસ સ્ટ્રીપની મદદથી તપાસ કરી શકાય છે કે આ દૂધમાં કૃત્રિમ પ્રોટીન છે કે નહીં. આ સ્ટ્રીપ સાથે આવતી રંગની યાદી જણાવે છે કે દૂધમાં ભેળસેળ છે કે નહીં.
આ પણ વાંચો : ચીને હાઇપરસોનિક મિસાઇલ લોન્ચ કરી, અવાજની ગતી કરતા પાંચ ગણી વધુ ઝડપી, આખરે ‘ડ્રેગન’ની યોજનાઓ શું છે?
આ પણ વાંચો : આવતા વર્ષે સપ્ટેમ્બરમાં કોંગ્રેસને નવા અધ્યક્ષ મળશે, શું રાહુલ ગાંધી ફરી પાર્ટીના વડા બનશે? આપ્યો આ જવાબ