Cyber Fraud: લાઈટ બિલના બહાને છેતરપિંડી! લિંક પર ક્લિક કરતા પહેલા 100 વાર વિચાર કરો
આજકાલ સાયબર ગુનેગારો વીજળી બિલ ચુકવણીના નામે વૃદ્ધોને નિશાન બનાવી રહ્યા છે. બિહારના જમુઈના એક નિવૃત્ત વન કર્મચારી સાથે નકલી કોલ અને લિંક મોકલીને છેતરપિંડી કરવામાં આવી હતી. જેમાં તેમણે 10 લાખ રૂપિયા ગુમાવ્યા હતા. છેતરપિંડી કરનારાઓ પોતાને વીજળી બોર્ડના કર્મચારી ગણાવે છે અને નકલી લિંક દ્વારા બેંક વિગતો ચોરી કરે છે.
આજકાલ સાયબર ગુનેગારો વીજળી બિલ અથવા યુટિલિટી બિલના નામે સામાન્ય લોકોના મહેનતના પૈસા લૂંટી રહ્યા છે. છેતરપિંડી કરનારાઓ ફ્રોડ મેસેજ, કોલ અથવા ઇમેઇલ મોકલીને ડરાવે છે. લોકોને કહેવામાં આવે છે કે બિલ બાકી છે અને જો તાત્કાલિક ચૂકવવામાં નહીં આવે તો કનેક્શન કાપી નાખવામાં આવશે. તેઓ ફ્રોડ લિંક મોકલીને બેંક વિગતો ચોરી કરે છે. સાયબર ચોર પોતાને વીજળી બોર્ડના કર્મચારી કહે છે. ઉપરાંત, તેઓ વીજળી બિલ અપડેટના નામે મોકલવામાં આવેલી લિંક પર ક્લિક કરવાનું કહે છે અને અહીંથી છેતરપિંડી શરૂ થાય છે. ઘણીવાર છેતરપિંડી કરનારાઓ આવી છેતરપિંડીમાં વૃદ્ધોને નિશાન બનાવે છે.
છેતરપિંડી કરવાની Modus operandi શું છે?
સાયબર ગુનેગારો વીજળી બોર્ડના નામે નકલી સંદેશાઓ અથવા ઇમેઇલ મોકલીને છેતરપિંડી કરે છે, જેમાં બાકી બિલ અથવા કનેક્શન કાપી નાખવાની ધમકી આપવામાં આવે છે. આમાં આપેલી લિંક પર ક્લિક કરવાથી બેંક વિગતો ચોરી થઈ શકે છે. 31 મેના રોજ એક અજાણ્યા વ્યક્તિએ બિહારના જમુઈના એક નિવૃત્ત વન કર્મચારીને ફોન કર્યો અને પોતાને વીજ કચેરીના કર્મચારી આર.કે. મિશ્રા તરીકે ઓળખાવ્યો. તેમણે કહ્યું કે, પીડિતનું વીજળી બિલ બે મહિનાથી અપડેટ થયું નથી.
તેમણે સુધારા માટે માત્ર 10 રૂપિયા મોકલવાનું કહ્યું. આ માટે તેમના મોબાઇલ પર એક નકલી લિંક અને વીજળી બિલ ડોક્યુમેન્ટ્સ મોકલવામાં આવ્યા. વૃદ્ધ વ્યક્તિએ તે લિંક પર ક્લિક કરતાની સાથે જ તેનો ફોન ગરમ થવા લાગ્યો અને પછી તે બગડી ગયો.
ઓફિશિયલ વેબસાઇટ જેવી દેખાતી નકલી વેબસાઇટ બનાવે
ફોન રિપેર કરાવ્યા પછી જ્યારે તેણે બેંકમાં પોતાનું એકાઉન્ટ ચેક કર્યું ત્યારે તેને ખબર પડી કે તેના એકાઉન્ટમાંથી 10 લાખ રૂપિયાથી વધુ ગુમ છે. એટલું જ નહીં છેતરપિંડી કરનારાઓ ઓફિશિયલ વેબસાઇટ જેવી દેખાતી નકલી વેબસાઇટ બનાવે છે, જ્યાં લોગ ઇન કરવા પર વ્યક્તિગત માહિતી ચોરાઈ જાય છે. ઉપરાંત નકલી QR કોડ સ્કેન કરીને, પૈસા છેતરપિંડી કરનારના ખાતામાં જાય છે.
છેતરપિંડીથી કેવી રીતે બચવું?
- હંમેશા વીજળી બોર્ડની ઓફિશિયલ વેબસાઇટ/એપ અથવા અધિકૃત કેન્દ્ર પરથી બિલ ચૂકવો.
- અજાણી લિંક્સ, કૉલ્સ અથવા મેસેજ પર વિશ્વાસ કરશો નહીં.
- વીજળી બોર્ડના ગ્રાહક સંભાળ અથવા ઑફિસમાંથી હંમેશા બિલની માહિતી ચકાસો.
- શંકાસ્પદ પ્રવૃત્તિની તાત્કાલિક પોલીસ અથવા સાયબર સેલને જાણ કરો.
છેતરપિંડી થયા પછી તમારે કયા પગલાં લેવા જોઈએ?
જો તમે કોઈ સાયબર ગુનેગાર દ્વારા છેતરપિંડીનો ભોગ બનો છો, તો સૌ પ્રથમ રાષ્ટ્રીય હેલ્પલાઇન નંબર 1930 પર ફરિયાદ કરો અને ભારત સરકારની વેબસાઇટ cybercrime.gov.in પર પણ જાણ કરો. આનાથી ઠગેલા પૈસા પાછા મળવાની શક્યતા વધી જાય છે. સાયબર ગુનેગારોથી સાવધાન રહો અને સતર્ક રહો.
તમે સાયબર ક્રાઈમનો શિકાર ન બનો તેના માટે તમારે શું કરવું જોઈએ. તમારા સ્માર્ટફોન કે કોમ્પ્યુટરમાં કઈ એપ કે સોફ્ટવેર હોવા જોઈએ અને કયા ન હોવા જોઈએ તેની સંપૂર્ણ માહિતી જણાવીશું. જો તમને કોઈપણ પ્રકારની ઓનલાઈન ઓફર્સ મળે છે, તો તેના પર વિશ્વાસ કરતા પહેલા ચેક કરો.
