
અવકાશ રહસ્યોથી ભરેલી છે. ખગોળીય ઘટનાઓ વર્ષોથી વિશ્વભરના વૈજ્ઞાનિકોને આકર્ષે છે. અવકાશના દરેક ફેરફાર વૈજ્ઞાનિકોની જિજ્ઞાસા જગાડે છે અને વૈજ્ઞાનિકો એ રહસ્યોને સમજવાનો પ્રયાસ કરે છે.
વિજ્ઞાનીકોએ સૂર્યમંડળમાં એવો અનોખો અને ચોંકાવનારો નજારો જોયો છે, જેને જોઈને અવકાશની દુનિયામાં રસ ધરાવનારાઓના હૃદયના ધબકારા વધી ગયા છે. વૈજ્ઞાનિકો તેને અવિશ્વસનીય અને આશ્ચર્યજનક માની રહ્યા છે.
ખગોળશાસ્ત્રી(Astronomers)ઓએ પ્લુટો(Pluto)ના કદના નાના ગ્રહની આસપાસ કાટમાળની રિંગ જોઈ છે. આ કાટમાળ તે ગ્રહની ઉપર એવી રીતે એક રિંગ બનાવે છે જે રીતે શનિ ગ્રહની ઉપર રિંગ દેખાય છે. આ નાના ગ્રહનું નામ ક્વોઅર (Quaoar) છે.
આ પણ વાચો: SSLV-D2 launching: ISROનું સૌથી નાનું રોકેટ આજે મિશન પર જવા થશે રવાના, 6 મહિના પહેલા ગરબડ સર્જાઈ હતી
અવકાશ સંશોધકોનું માનવું છે કે આ એક દુર્લભ શોધ છે. તે તેમની કલ્પના બહાર છે. છેવટે, કેવી રીતે અને કયા સંજોગોમાં આવી રિંગ્સ બનાવી શકાય છે. રિયો ડી જનેરિયોના યુનિયન યુનિવર્સિટીના બ્રુનો મોર્ગાડોએ પુષ્ટિ કરી છે કે તેણે ક્વોઅરની ઉપર એક રિંગ જેવો આકાર જોયો છે.
આ શોધ ખગોળશાસ્ત્રીઓની આંતરરાષ્ટ્રીય ટીમ દ્વારા કરવામાં આવી હતી, જેમણે શેફિલ્ડ યુનિવર્સિટી(University of Sheffield)ના વૈજ્ઞાનિકો દ્વારા વિકસિત અત્યંત સંવેદનશીલ હાઇ-સ્પીડ કેમેરા HiPERCAMનો ઉપયોગ કર્યો હતો. આ કેમેરા સંશોધન માટે ખૂબ જ ઉપયોગી માનવામાં આવે છે. જો કે વૈજ્ઞાનિકોએ કહ્યું છે કે તે રિંગનો ફોટો દેખાવમાં ખૂબ જ અસ્પષ્ટ છે.
Quaoar વર્ષ 2002માં જોવામાં આવ્યું હતું અને હાલમાં તે સૌથી નાનો ગ્રહ માનવામાં આવે છે. જો કે ક્વોઅરને હજુ સુધી ઇન્ટરનેશનલ એસ્ટ્રોનોમિકલ યુનિયન તરફથી ઔપચારિક દરજ્જો મળ્યો નથી. ઇન્ટરનેશનલ એસ્ટ્રોનોમિકલ યુનિયન એ વૈજ્ઞાનિકોનું એક સમૂહ છે જે અવકાશ સંશોધન માટે ધોરણ નક્કી કરે છે અને સંશોધન પર ઔપચારિક સ્ટેમ્પ મૂકે છે અથવા તેને નામ આપે છે. પરંતુ ચર્ચા થઈ રહી છે કે તે શનિ જેવો કેમ દેખાય છે?
વૈજ્ઞાનિકોનું માનવુ છે કે ક્વોઅર ગ્રહનો વ્યાસ લગભગ 700 માઇલ છે. તે ચંદ્રના કદના લગભગ એક તૃતીયાંશ અને પ્લુટો કરતા અડધો છે. માર્ગ દ્વારા વિશ્વમાં વિવોટ નામનો એક નાનો ચંદ્ર પણ છે, તેને પૌરાણિક કથાઓમાં ક્વોઅરનો પુત્ર કહેવામાં આવે છે. જેનો વ્યાસ 105 માઈલ છે. Quaoar વિવિધ પ્રકારના બર્ફીલાથી ભરેલું છે.
ખગોળશાસ્ત્રી અને સંશોધક ઇસાબેલા પેગાનો કહે છે કે, કાટમાળને કારણે રિંગ્સનો આકાર બની શકે છે. આ દિશામાં વધુ ઉંડુ સંશોધન થવું જોઈએ. હાલમાં તેના બાંધકામના કોઈ નક્કર પુરાવા મળ્યા નથી.
આપણા સૌરમંડળમાં શનિ એકમાત્ર એવો ગ્રહ છે, જેની આસપાસ વલય છે. માર્ગ દ્વારા, ગુરુ, યુરેનસ અને નેપ્ચ્યુન જેવા અન્ય મોટા ગ્રહોની આસપાસ વલયો છે, પરંતુ તે દેખાતા નથી.
વૈજ્ઞાનિક પેગાનો કહે છે કે, અમે કેટલાક સંભવિત કારણો પર વિચાર કર્યો છે. આ ભંગારની રિંગ કે જે ચંદ્ર ક્વોઅર પર સંભવિત વિક્ષેપકારક અસરથી ઉદ્ભવ્યું હોઈ શકે છે. તે લાંબા સમય સુધી ચાલુ રહેવાની શક્યતા ઘણી ઓછી છે. જો કે તેના પરિણામ પર નજર રાખવાની જરૂર છે. બર્ફીલા કણોનો સંચય થવાની પણ સંભાવના છે. આ પરિસ્થિતિને પણ તપાસવી જોઈએ.