કેન્સર (Cancer)એ ખૂબ જ ગંભીર રોગ છે. જો સમયસર આ રોગની ઓળખ ન થાય તો દર્દી આ રોગથી મૃત્યુ પામે છે. કેન્સર થવાના વિવિધ કારણો છે. જ્યારે શરીરમાં કોષો અસામાન્ય બની જાય છે, ત્યારે કેન્સર થાય છે. કેન્સરના ઘણા પ્રકારો છે – સ્તન કેન્સર, ચામડીનું કેન્સર, ફેફસાનું કેન્સર અને કોલોન. આજકાલ કેન્સર માત્ર યુવાનોને જ નહીં, પરંતુ બાળકોને પણ પોતાની ઝપેટમાં લઈ રહ્યું છે. બ્લડ કેન્સર, મગજ અને કરોડરજ્જુની ગાંઠ, ન્યુરોબ્લાસ્ટોમા, કિડની કેન્સરના કેસો મુખ્યત્વે બાળકોમાં નોંધાય છે. બાળકોમાં કેન્સરનું (cancer in children symptoms) સ્વરૂપ વહેલું દેખાવા લાગે છે. ચાલો આજે જાણીએ બાળકોમાં કેન્સરના (cancer in children) લક્ષણો, જોખમનું પરિબળ શું છે.
પુખ્ત વયના લોકો કરતા બાળકોમાં કેન્સરના લક્ષણો વહેલા જોવા મળે છે. બાળકોમાં કેન્સરના લક્ષણો ઓળખવા પણ આસાન નથી. આપણે શરૂઆતના લક્ષણોને ઈજા કે સામાન્ય રોગ તરીકે અવગણીએ છીએ. પીળી નિસ્તેજ ત્વચા, મોં કે નાકમાંથી લોહી નીકળવું, હાડકામાં દુખાવો, ચાલવામાં મુશ્કેલી, પીઠનો દુખાવો, પેટ કે જાંઘમાં ગઠ્ઠો, સવારે ઊલટી થવી, સતત તાવ અને ઉદાસી, ઝડપી વજન ઘટવું, આંખોમાં ફેરફાર જોવા મળવો.
કેટલીક બીમારીઓને કારણે બાળકોમાં કેન્સર થવાની શક્યતા વધી જાય છે. ઉદાહરણ તરીકે બાળકોમાં ડાઉન સિન્ડ્રોમ ધરાવતા બાળકોમાં લ્યુકેમિયા થવાની શક્યતા 10-20 ગણી વધારે હોય છે.
કેન્સર એક એવો રોગ છે, ક્યારેક તે એક પેઢીથી બીજી પેઢીમાં પસાર થાય છે. જો તમને કેન્સર છે તો ભવિષ્યમાં તમારા બાળકને કેન્સર થવાની સંભાવના છે. રેટિનોબ્લાસ્ટોમા આંખના કેન્સરનો એક દુર્લભ પ્રકાર છે. કેટલાક બાળકોને તે માતાના પેટમાંથી હોય છે. જો બાળકને આંખની કોઈ સમસ્યા હોય તો તરત જ ડૉક્ટરનો સંપર્ક કરો.
ક્યારેક ચેપ પણ બાળકોમાં કેન્સર માટે જોખમી પરિબળ બની શકે છે. કેટલાક અહેવાલો અનુસાર નાના બાળકોમાં સામાન્ય ચેપ જોવા મળે છે પણ આગળ જતાં તે બાળકોમાં કેન્સર ફેલાવે છે.
બાળકોને કેન્સરથી બચાવા માટે તમારે ખાસ કરીને તમારી જાતને અને બાળકને ધૂમ્રપાન (Avoid smoking) અથવા તમાકુના સેવનથી (Avoid tobacco) દૂર રાખવા પડશે. બાળકોના દૈનિક આહારમાં પુષ્કળ ફળો, શાકભાજી અને અનાજનો સમાવેશ કરો. બહાર જતી વખતે સનસ્ક્રીનનો ઉપયોગ કરો, ખાસ કરીને બાળકોની ત્વચા પર. બાળકોના વજન પર વિશેષ ધ્યાન આપો.
આ પણ વાંચો: World Cancer Day: ગુજરાતની એક માત્ર હોસ્પિટલ જ્યા રોબોટ કરે છે કેન્સરની સારવાર, જાણો કઇ છે આ હોસ્પિટલ
આ પણ વાંચો: World Cancer Day: વિશ્વ કેન્સર દિવસ 4 ફેબ્રુઆરીએ જ શા માટે મનાવવામાં આવે છે? આવો જાણીએ ઇતિહાસ