Ahmedabad: રાજીવ દીક્ષિત(Rajiv Dixit)ને આયુર્વેદના રાજા કહેવામાં આવે છે, તેમના દ્વારા જણાવવામાં આવેલા આયુર્વેદિક ઉપચાર આજે પણ લોકોને દરેક બીમારીના ઘરેલું ઉપચાર જણાવે છે. રાજીવ દીક્ષિત બીજી એક દવા વિશે જણાવવા જઈ રહ્યા છીએ, જે આપણા જ રસોડામાં છે. આ દવાનું નામ રીંગણા છે. રીંગણા મહારાષ્ટ્રના લોકોનું સૌથી પ્રિય શાક છે. ત્યાંના લોકો તેને ભગવાનના શાકભાજીનો દરજ્જો આપે છે. તેમાં અનેક ગુણો છે.
પ્રાચીન કાળથી ભારતમાં બધે રીંગણ જોવા મળે છે. સ્વાદ અને ગુણવત્તાની દ્રષ્ટિએ રીંગણની લોકપ્રિયતા છે. તેથી જ સમગ્ર શિયાળાની ઋતુની શાકભાજીમાં રીંગણને રાજા માનવામાં આવે છે. ઉનાળાના મહિનાઓમાં તેનો સ્વાદ પણ બદલાઈ જાય છે.
ખાસ કરીને રીંગણમાં 2 જાતો જોવા મળે છે. કાળા અને સફેદ કાળા રીંગણા વધુ ફાયદાકારક માનવામાં આવે છે. રીંગણની બીજી પણ વિવિધતા છે, પરંતુ તેની ગુણવત્તાની દ્રષ્ટિએ હલકી ગુણવત્તાવાળા છે. વધુ બીજ રીંગણ ઝેર માનવામાં આવે છે. રીંગણા જેટલા કોમળ અને નરમ હોય છે. વધુ ગુણો ધરાવનારને વધુ શક્તિશાળી માનવામાં આવે છે. ઉનાળાના મહિનામાં વધુ બીજ વાળા રીંગણનો ઉપયોગ ન કરવો જોઈએ. દિવાળીના તહેવારમાં પણ રીંગણ ન ખાવા જોઈએ. શરદ માસમાં પિત્તનો પ્રકોપ જોવા મળે છે. તેથી જ આ ઋતુમાં પિત્તને કારણે રીંગણ ખાવાથી અનેક રોગો થાય છે. વસંત ઋતુના મહિનામાં રીંગણ ખાવાથી ફાયદો થાય છે.
તેલ અને હિંગમાં બનાવેલ રીંગણનું શાક વાયુ પ્રકૃતિ ધરાવતા લોકો માટે ખૂબ જ ફાયદાકારક છે. શિયાળાની ઋતુમાં રીંગણનું સેવન કફ પ્રકૃતિવાળા અને સમાન સ્વભાવના લોકો માટે ફાયદાકારક છે.
રીંગણના ઉપયોગની વાત કરીએ તો તેનો રંગ પ્રથમ ગુણ છે અને આપણે બધા જાણીએ છીએ કે, રીંગણનો રંગ જાંબલી છે. જાંબલી રંગને સમગ્ર વિશ્વમાં સૌથી શુભ રંગ માનવામાં આવે છે. જો તમે જાંબલી રંગનું કોઈપણ ફળ અથવા શાકભાજી ખાઓ છો, તો તે તમારા માટે ખૂબ જ ફાયદાકારક સાબિત થશે અને આપણા જીવનમાં ફક્ત બે જ વસ્તુઓ છે જેનો રંગ જાંબલી છે અને જામુન અને રીંગણ બન્ને જાંબલી રંગના છે.
એક રીંગણા લીલા રંગમાં પણ આવે છે. તેને ખાવા જોઈએ નહીં. આપણે બધાએ જાંબલી રંગના રીંગણા ખાવા જોઈએ. વૈજ્ઞાનિકોનું માનવું છે કે આ જાંબલી રંગમાં સૂર્યપ્રકાશને શોષવાની સૌથી વધુ શક્તિ હોય છે અને સૂર્યના પ્રકાશને વિશ્વમાં સમગ્ર પ્રકૃતિ અને બ્રહ્માંડનું ઉર્જા કેન્દ્ર માનવામાં આવે છે. કેટલાક લોકો માને છે કે રીંગણનું શાક થોડું ભારે છે અને સારું નથી, તો તે લોકો માટે રાજીવ દીક્ષિતે સ્પષ્ટપણે સ્પષ્ટ કર્યું છે કે રીંગણનું શાક ન તો ભારે છે અને ન તો કોઈ નુકસાન પહોંચાડે છે. રીંગણ ખૂબ જ ઉપયોગી શાકભાજીમાંનું એક છે.
વાગભટ્ટજીની સંહિતા અનુસાર રીંગણને શ્રેષ્ઠ શાક માનવામાં આવે છે. જો આપણે સૌથી ખરાબ શાકભાજી વિશે વાત કરીએ, તો આમલીને સૌથી ખરાબ માનવામાં આવે છે. જુવારની રોટલી સાથે રીંગણનું શાક ખાવું સૌથી સારૂ માનવામાં આવે છે. આ સિવાય રીંગણનું શાક બાજરીના રોટલા, ઘઉંના રોટલા સાથે ખાવાથી પણ ફાયદો થાય છે. ઘઉં સાથે ઓછામાં ઓછું ખાવાનો પ્રયત્ન કરો કારણ કે, ઘઉં સાથે તેનું સંયોજન યોગ્ય નથી. ઘઉંમાં રહેલા પોષક તત્ત્વો અને રીંગણમાં રહેલા પોષક તત્ત્વો એકબીજાને અનુરૂપ નથી.
(જાહેર ચેતવણી : આ લેખમાં આપવામાં આવેલી તમામ માહિતી, જાણકારીના હેતુ માટે લખવામાં આવી છે. સ્વાસ્થ્ય સંબંધિત કંઈપણ અનુસરતા પહેલા નિષ્ણાતની સલાહ લો.)
Healthના દરેક સમાચાર વાંચવા અહીં ક્લિક કરો