Kachchh News: કચ્છ યુનિવર્સિટી દ્વારા ઓઈલ પ્રુફ હર્બલ બાયોડીગ્રેડેબલ કોટીંગ મટીરીયલ પર સંશોધન, પર્યાવરણને થશે લાભ
કચ્છ યુનિવર્સિટી દ્રારા બાયોડીગ્રેડેબલ કોટીંગ મટીરીયલ પર સંશોધન કર્યું છે. રસાયણશાસ્ત્ર ભવન, ક્રાંતિગુરુ શ્યામજી કૃષ્ણ વર્મા કચ્છ યુનિવર્સિટી સમાજ ઉપયોગી સંશોધનો કરવા માટે જાણીતો છે. જેમાં વધુ એક સંસોધન ઉમેરાયુ છે જે ભવિષ્યમાં સમગ્ર માનવજાત માટે ઉપયોગી સાબિત થઇ શકે છે.
કચ્છ યુનિવર્સિટીમાં અભ્યાસ કરતી વિદ્યાર્થિનીઓ યશવી રાજદે અને રાજવી પરમાર દ્વારા ઓઇલ પ્રુફ હર્બલ બાયોડીગ્રેડેબલ કોટીંગ મટીરીયલ વિકસાવવામાં આવ્યું છે. જેનો ઉપયોગ વિવિધ રોજ બરોજના વપરાશમાં આવતી વસ્તુઓ જેવી કે પેપર ડીશ, પેપર બાઉલ, ચા આપવા માટે વપરાતા કપ વગેરેને કોટીંગ કરવા માટે થઇ શકે છે.
આ સંશોધનથી અત્યારે વપરાશમાં લેવાતા પોલિમર કોટીંગ મટીરીયલ કે જેમના મોટા ભાગના પોલિમર જમીનમાં ઘણા લાંબા સમય સુધી જેમના તેમ જ પડી રહે છે એટલે કે જમીનના પ્રદુષણ માં વધારો કરે છે. વર્ષ 2022 માં ઓઇલ પ્રૂફ હર્બલ બાયોડીગ્રેડેબલ કોટીંગ મટીરીયલ વિકસાવવા માટેના પ્રયોગો શરુ કરવામાં આવ્યા હતા. જેના માટે પેપર ડીશ, બાઉલ, ચા ના કપ વગેરેમાં હાલમાં વપરાતા પોલિમર મટીરીયલ વિષે માહિતી મેળવતા ખ્યાલ આવ્યો કે અત્યારે પેપર ઉપર કોટીંગ સામાન્ય બે રીતે થાય છે 1. પેટ્રોલિયમ પ્લાસ્ટિક દ્વારા અને 2. બાયો પ્લાસ્ટિક દ્વારા.
હાલમાં પેપર પ્લેટ કે જે લાકડા અથવા શેરડીના બગાસ જેવા નેચરલ મટીરીયલ માંથી બનાવવામાં આવે છે પરંતુ ઘણી વખત તેના ઉપર કરવામાં આવતા કોટીંગ મટીરિયલમાં પ્લાસ્ટિક કે વેક્સ મટિરિયલનો ઉપયોગ વધુ થાય છે. આવા કોટીંગ મટીરીયલનું રી સાયકલિંગ જલ્દી થતું નથી અને વિઘટન પણ લાંબા ગાળે થાય છે.
પેપર ઇન્ડસ્ટ્રીમાં સિન્થેટિક પોલિમર કોટીંગમાં કાર્બોકિઝલેટેડ સ્ટાયરિન-બ્યુટાડાઈન લેટેક્સ, સ્ટાયરિન એક્રિલિક કોપોલિમર, એક્રિલિક કોપોલિમર અને વિનાઇલ એસિટેટ જેવા મટીરીયલનો ઉપયોગ થાય છે. જયારે પેટ્રોલિયમ પ્લાસ્ટિક કે જેમાં પ્રોપિલિન કેમિકલ હોય છે. રોજબરોજમાં વપરાશમાં લેવાતી વસ્તુઓમાં આવી રીતે વપરાતા કેમિકલને બદલે જો નેચરલ મટીરીયલનો ઉપયોગ થાય તો ઘણા ફાયદા મનુષ્યનાં સ્વાસ્થ્ય અને પર્યાવરણમાં થઇ શકે તેમ છે.
જ્યાં 100 ડિગ્રી તાપમાન સુધી ઓઇલને ગરમ કરી અને રસાયણશાસ્ત્ર ભવનમાં તૈયાર કરવામાં આવેલા કોર્ટીંગ મટીરીયલના ઉપયોગથી બનાવેલ ડીશમાં ઓઇલ અંદર ઉતરે છે કે નહિ તેના પ્રયોગો કરતા એક ફોર્મ્યુલેશન ખુબ જ અસરકારક જણાયું હતું સૌથી મહત્વની અને ઉલ્લેખનીય વાત એ છે રાજકોટની આ કંપની દ્વારા બનાવવામાં આવતી ડીશ ઉપર કોટીંગ કરવા માટેનું મટીરીયલ ચીનથી મગાવવામાં આવે છે. પરંતુ આ મટીરીયલમાં ક્યાં કેમિકલ ભેળવવામાં આવે છે તેની માહિતી આપવામાં આવતી નથી.
આ પણ વાંચો : Kutch Video : મોબાઈલ ટાવર નાખવાની લાલચે ખેડૂત સાથે કરોડો રુપિયાની છેતરપિંડી, દિલ્હી અને ઓડિશાના 6 લોકો સામે FIR
આથી એ મટીરીયલમાં મનુષ્યના સ્વાસ્થ્યની હાનિકારક કેમિકલ પણ હોઇ શકે.આના બદલે રસાયણશાસ્ત્ર ભવન, ક્રાંતિગુરુ શ્યામજી કૃષ્ણ વર્મા કચ્છ યુનિવર્સિટીમાં અભ્યાસ કરતા યુવા સંશોધકો દ્વારા ઓઇલ પુફ હર્બલ બાયોડીગ્રેડેબલ કોટીંગ મટીરીયલ વિકસાવવામાં આવ્યું છે તેનો ઉપયોગ કરવાથી આ નુકશાનથી બચી શકાય તેમ છે. આવી રીતે આપણે ચીન દ્વારા બનાવવામાં આવતા મટિરિયલ ઉપરની જરૂરિયાત ધટાડી શકીયે તેમ છે.હાલમાં ડો. વિજય રામના માર્ગદર્શનમાં આ ઉપયોગી પ્રોડક્ટ કઈ રીતે બનાવી શકાય તેની પેટેન્ટ ડ્રાફ્ટ કરવામાં આવી રહ્યો છે.
(ઈનપુટ ક્રેડિટ – જય દવે, કચ્છ)
