Happy Birthday Amjad Khan : ‘શોલે’ના ‘તેરા ક્યા હોગા કાલિયા’ થી દર્શકોના દિલમાં જગ્યા બનાવનાર અમજદ ખાનની જાણી-અજાણી વાતો
અમજદ ખાન જ્યારે ગબ્બર સિંહના ડાયલોગ્સ બોલ્યા તો આખું યુનિટ તેની સ્ટાઈલથી આશ્ચર્યચકિત થઈ ગયું. ફિલ્મના દિગ્દર્શક રમેશ સિપ્પી પણ તેમના વખાણ કર્યા વગર રહી શક્યા નથી.
12 નવેમ્બર, 1940 ના રોજ જન્મેલા અમજદ ખાને (Amjad Khan) લગભગ 20 વર્ષની ફિલ્મ કરિયરમાં 132 થી વધુ ફિલ્મોમાં કામ કર્યું છે. અમજદ ખાનને અભિનય વારસામાં મળ્યો હતો. તેમના પિતા જયંત પણ સારા અભિનેતા હતા. બાળ કલાકાર તરીકે ફિલ્મ ઈન્ડસ્ટ્રીમાં પ્રવેશેલા અમજદ સાહેબે તેમની લાંબી ફિલ્મ કારકિર્દીમાં માત્ર વિલન તરીકે જ નહીં પરંતુ કોમેડિયન તરીકે પણ દર્શકોનું ઘણું મનોરંજન કર્યું.
અમજદ ખાને ઘણી સફળ ફિલ્મોમાં જોરદાર અભિનય બતાવ્યો હતો, પરંતુ આજે પણ તેઓ ‘શોલે’માં (Sholay) ‘ગબ્બર સિંહ’ના રોલને કારણે વધુ જાણીતા છે. પરંતુ ભાગ્યે જ કોઈ જાણતું હશે કે આ રોલ સૌપ્રથમ પ્રખ્યાત અભિનેતા ડેની માટે લખવામાં આવ્યો હતો. અમજદ ખાન ગબ્બર સિંહનું પાત્ર ભજવીને લોકોના દિલ-દિમાગમાં કાયમ માટે અમર થઈ ગયા. પરંતુ જ્યારે તમને ખબર પડશે કે અમજદ ખાનને ગબ્બર સિંહ જેવા ડાયલોગ્સ આપવાની પ્રેરણા કોની પાસેથી મળી ત્યારે તમને આશ્ચર્ય થશે.
શોલે ફિલ્મનું એ દ્રશ્ય યાદ કરો જેમાં ગબ્બર સિંહ હથેળી પર તમાકુ ઘસતા કહેતા હતા કે ‘તેરા ક્યા હોગા કાલિયા.’ ત્યારે આખો હોલ તાળીઓના ગડગડાટથી ગુંજી ઉઠતો હતો. પરંતુ ડાયલોગનો આ અંદાજ અમજદ ખાનને ના તો ફિલ્મના દિગ્દર્શકે કહ્યો હતો ના તો સ્ક્રિપ્ટ રાઈટરે. બલ્કે, તેણે અમજદ ખાનને તેની અસલ શૈલીમાં ગબ્બર સિંહની ભૂમિકા ભજવવાની સંપૂર્ણ સ્વતંત્રતા આપી હતી.
તો સવાલ એ છે કે ગબ્બર સિંહે આ અંદાજ ક્યાંથી શીખ્યા. અમજદ ખાનના ગામમાં એક ધોબી રહેતો હતો. જે રોજ સવારે લોકો સાથે આવી જ રીતે વાત કરતો હતો. અમજદ ખાન તેની ધોબી શૈલીથી ખૂબ જ પ્રભાવિત થયા હતા અને તેની વાત ધ્યાનથી સાંભળી. જ્યારે તેને શોલ ફિલ્મમાં ગબ્બર સિંહનો રોલ કરવાનો મોટો પડકાર મળ્યો ત્યારે તેને એક વિચાર આવ્યો. ફિલ્મ ઈન્ડસ્ટ્રીના પ્રખ્યાત વિલનની સ્ટાઈલની નકલ કરવાને બદલે તેણે ધોબીની લાક્ષણિક શૈલી અજમાવવાનું નક્કી કર્યું.
શૂટિંગ દરમિયાન જ્યારે અમજદ ખાને ગબ્બર સિંહના ડાયલોગ્સ બોલ્યા તો તેની સ્ટાઈલ જોઈને આખું યુનિટ આશ્ચર્યચકિત થઈ ગયું. ફિલ્મના દિગ્દર્શક રમેશ સિપ્પી પણ તેમના વખાણ કર્યા વગર રહી શક્યા નથી. શોટ બરાબર થયો અને તે પછી અમજદ ખાન આખી ફિલ્મ દરમિયાન એ જ ધોબી શૈલીમાં સંવાદો પસંદ કરતા રહ્યા.
શોલેની સફળતા બાદ અમજદ ખાને પાછું વળીને જોવું પડ્યું નથી. અમજદે ‘ચરસ’, ‘પરવરિશ’, ‘અપના ખૂન’, ‘મુકદ્દર કા સિકંદર’, ‘મિસ્ટર નટવરલાલ’, ‘સુહાગ’, ‘કુરબાની’, ‘યારાના’ જેવી ઘણી ફિલ્મોમાં અલગ-અલગ રોલ કર્યા હતા. અમજદ ખાનની ખાસિયત એ હતી કે તેઓ ક્યારેય ટાઇપકાસ્ટ થયા નહોતા. મીડિયાને આપેલા ઈન્ટરવ્યુમાં અમજદે આ માટે પોતાના નિર્માતા અને નિર્દેશકોનો આભાર માન્યો હતો.
અમજદ ખાને શૈલા ખાન સાથે લગ્ન કર્યા હતા. તેમને ત્રણ પુત્ર અને એક પુત્રી છે. અમજદના મોટા પુત્ર શાદાબ ખાને પણ કેટલીક ફિલ્મોમાં કામ કર્યું છે. મીડિયા રિપોર્ટ્સ અનુસાર, વર્ષ 1986માં અમજદ ખાનનો અકસ્માત થયો હતો. આ પછી તેનું વજન અણધારી રીતે વધવા લાગ્યું. 27 જુલાઈ 1992ના રોજ વધુ વજનના કારણે હાર્ટ એટેકથી તેમનું અવસાન થયું. હિન્દી સિનેમાની આ અપુરતી ખોટ હજુ પૂરી થઈ નથી.
આ પણ વાંચો : Good news : કોરોના સામેની જંગ જીતવી થશે સહેલી, વધુ 2 દવાને ઇમરજન્સી ઉપયોગ માટે મળી મંજૂરી