એકેડેમી એવોર્ડ એટલે કે ઓસ્કાર (Oscar Awards) એ ફિલ્મ જગતના લોકો માટે સૌથી મહત્વનો એવોર્ડ છે. આજે 94માં ઓસ્કાર એવોર્ડની જાહેરાત થઈ રહી છે. જેના પર તમામ સિનેમા પ્રેમીઓની (Best Film Award) નજર ટકેલી છે. જો આપણે ભારતની વાત કરીએ તો, તમિલ ફિલ્મ કુજંગલને ભારત દ્વારા એન્ટરટેઈનમેન્ટ વર્લ્ડના સૌથી મોટા એવોર્ડ માટે નોમિનેટ કરવામાં આવી છે. તમે ઓસ્કાર એવોર્ડ વિનર લિસ્ટ (Oscar Award Winner List) તો જોતા જ હશો, પરંતુ ઓસ્કાર એવોર્ડ સાથે જોડાયેલી એવી બાબતો છે, જે તમારે જાણવાની જરૂર છે અને તે ખૂબ જ રસપ્રદ પણ છે.
આજે જાણો ઓસ્કાર વિશે, જે મેળવવાનું દરેક ફિલ્મમેકર કે કલાકારનું સપનું હોય છે. તો ચાલો જાણીએ કે ઓસ્કાર એવોર્ડમાં કોની મૂર્તિ છે અને આ સ્પેશિયલ ટ્રોફીની કહાની શું છે… તો વાંચો આ ટ્રોફી સાથે જોડાયેલી દરેક વાત…
પ્રથમ ઓસ્કાર એવોર્ડ ઈવેન્ટ 16મે 1929ના રોજ યોજાઈ હતી. એકેડેમી ઓફ મોશન પિક્ચર્સ આર્ટસ એન્ડ સાયન્સની બેઠકમાં 1927માં પ્રથમ વખત ટ્રોફીની ડિઝાઇન પર ચર્ચા કરવામાં આવી હતી. આ દરમિયાન લોસ એન્જલસના ઘણા કલાકારોને તેમની ડિઝાઇન રજૂ કરવા માટે કહેવામાં આવ્યું હતું. આ દરમિયાન શિલ્પકાર જ્યોર્જ સ્ટેનલી દ્વારા બનાવેલા શિલ્પને પસંદ કરવામાં આવ્યું હતું. અહેવાલો અનુસાર, ઓસ્કારમાં આપવામાં આવેલી ટ્રોફી મેક્સીકન ફિલ્મ નિર્માતા અને અભિનેતા એમિલિયો ફર્નાન્ડીઝથી પ્રેરિત હોવાનું કહેવાય છે. આવી સ્થિતિમાં, એવું માનવામાં આવે છે કે આ મૂર્તિની પાછળ ફર્નાન્ડીઝ છે અને આ તેમની પોતાની તસવીર છે.
મેક્સિકોના કોહુઈલામાં 1904માં જન્મેલા એમિલિયો મેક્સિકન ક્રાંતિ દરમિયાન મોટા થયા હતા. હાઇસ્કૂલ છોડી દીધી. ફર્નાન્ડીઝ, હુરિસ્ટા બળવાખોરોનો અધિકારી બન્યો. તેને સજા પણ થઈ હતી, પરંતુ તે ત્યાંથી ભાગી ગયો હતો. આ પછી ફર્નાન્ડિઝે હોલીવુડમાં વધારાનું કામ કરવાનું શરૂ કર્યું. અહીં તેને સાયલન્ટ ફિલ્મ સ્ટાર ડોલોરેસ ડેલ રિયો દ્વારા અલ ઈન્ડિયો નામ આપવામાં આવ્યું હતું.
તે અભિનેત્રી રિયોનો સારો મિત્ર બની ગયો હતો. રિયો મેટ્રો ગોલ્ડવિન મેયર સ્ટુડિયોના આર્ટ ડાયરેક્ટર અને એકેડેમી ઑફ મોશન પિક્ચર આર્ટસ એન્ડ સાયન્સના સભ્ય કેડ્રિક ગિબન્સની પત્ની હતી. ડેલ રિયોએ ફર્નાન્ડિઝને ગિબન્સ સાથે પરિચય કરાવ્યો. જે તે સમયે પ્રતિમાની ડિઝાઇન પર કામ કરી રહ્યા હતા. ગિબન્સે ફર્નાન્ડિઝને 8.5 પાઉન્ડ વજન ધરાવતી ટ્રોફીના સ્કેચ માટે પોઝ આપવા કહ્યું. ફર્નાન્ડિઝે પોઝ આપ્યો અને તે આઇકોનિક પોઝ બની ગયો. જ્યોર્જ સ્ટેનલીએ તેને તૈયાર કર્યો અને આ ટ્રોફી 1929માં લોસ એન્જલસમાં પ્રથમ ઓસ્કાર સમારોહમાં આપવામાં આવી. તેથી જ આ ઓસ્કાર ટ્રોફી પાછળ ફર્નાન્ડિસનો હાથ હોવાનું માનવામાં આવે છે.
ઓસ્કારના નિયમો અનુસાર, ઓસ્કાર વિજેતા તેની ટ્રોફીની સંપૂર્ણ માલિકી ધરાવતો નથી. વિજેતા ઇચ્છે તો પણ ટ્રોફી બીજે ક્યાંય વેચી શકશે નહીં. જો કોઈ વિજેતા આ ટ્રોફી વેચવા માંગે છે, તો સૌથી પહેલા તેને આ ટ્રોફી આપનારી એકેડમીને આપવી પડશે. એકેડમી આ ટ્રોફી માત્ર 1 ડોલરમાં ખરીદશે. તેથી, આ ટ્રોફીની કિંમત એક ડોલર ગણવામાં આવે છે. જો કે, જો આપણે તેને બનાવવાની કિંમત વિશે વાત કરીએ, તો તેમાં ઘણો ખર્ચ થાય છે.
94 વર્ષથી ચાલી રહેલા આ એવોર્ડમાં અત્યાર સુધીમાં ચાર ભારતીય ફિલ્મોને સ્થાન મળ્યું છે – મધર ઈન્ડિયા, સલામ બોમ્બે, શ્વાસ (મરાઠી) અને લગાન. પ્રથમ ઓસ્કાર એવોર્ડ 1929માં યોજાયો હતો. જ્યારે ભારતની ફિલ્મો 1957થી ઓસ્કાર માટે મોકલવામાં આવી રહી છે.
આ પણ વાંચો: Oscars ના મંચ પર જ તમાચાવાળી ! Will Smith ને પત્નિ પર મારવામાં આવેલો જોક પસંદ ન આવતા હોસ્ટને માર્યો તમાચો