Happy Birthday Durga Khote: ફિલ્મોમાં કામ કરવાને લઈને ઘણી ટીકાનો કરવો પડયો હતો સામનો, પરંતુ દુર્ગા ખોટેએ ના છોડયો પોતાનો રસ્તો
18 વર્ષની નાની ઉંમરે દુર્ગા ખોટેના લગ્ન ખૂબ જ સમૃદ્ધ ઘરમાં થયા હતા. તેમના પતિનું નામ વિશ્વનાથ ખોટે હતું. વિશ્વનાથ મિકેનિકલ એન્જિનિયર હતા.
દુર્ગા ખોટે (Durga Khote) એક એવું નામ જેણે હિન્દી સિનેમાને તે સમયે જરૂરી ઓળખ આપી છે. દુર્ગાએ મહિલાઓ માટે એક નવું પરિમાણ બનાવ્યું છે. જે સમયે દુર્ગા ખોટે હિન્દી ફિલ્મ ઈન્ડસ્ટ્રીમાં કામ કરી રહી હતી, તે સમયે અભિનેત્રી માટે કોઈ સ્થાન નહોતું. તમને જાણીને ખૂબ જ અજીબ લાગશે પરંતુ એ વાત સાચી છે કે અભિનેત્રીનું પાત્ર પણ પુરૂષ કલાકારોએ ભજવ્યું હતું. આવી સ્થિતિમાં દુર્ગા ખોટેએ ફિલ્મ ઈન્ડસ્ટ્રીમાં પ્રવેશ કર્યો અને તે સમયે હીરોઈન તરીકે પોતાની ઓળખ બનાવી. દુર્ગા ખોટેનો જન્મ 14 જાન્યુઆરી 1905ના રોજ મુંબઈમાં (Mumbai) જ થયો હતો.
જે સમયે દુર્ગા ખોટેએ ફિલ્મોમાં દેખાવાનું વિચાર્યું તે સમયે લોકો તેને મહિલાઓ માટે ઘૃણાજનક કૃત્ય માનતા હતા. દુર્ગા ખોટે એક પ્રતિષ્ઠિત પરિવારમાંથી આવી હતી. અને તેનો નિર્ણય સાંભળીને લોકોએ હોબાળો મચાવ્યો હતો. દુર્ગા ખોટેનો માર્ગ એટલો સરળ ન હતો. ફિલ્મોમાં દેખાવા માટે તેને ઘણી વાતો સાંભળવી પડી, પરંતુ કોઈ તેના ઈરાદાને અટકાવી શક્યું નહીં.
નાની ઉંમરે લગ્ન થઈ ગયા
18 વર્ષની નાની ઉંમરે દુર્ગા ખોટેના લગ્ન ખૂબ જ સમૃદ્ધ ઘરમાં થયા હતા. તેમના પતિનું નામ વિશ્વનાથ ખોટે હતું. વિશ્વનાથ મિકેનિકલ એન્જિનિયર હતા. બંનેને બે પુત્રો હતા. જ્યારે દુર્ગા ખોટે 20 વર્ષની થઈ ત્યારે તેના પતિનું અવસાન થયું, ત્યારબાદ તે આર્થિક રીતે ખૂબ જ નબળી પડી ગઈ. તેને આર્થિક સંકટમાંથી પસાર થવું પડ્યું.
એવું કહેવાય છે કે તે સમયે દુર્ગા તેના પુત્રો સાથે તેના સાસરે રહેતી હતી, પરંતુ થોડા દિવસો પછી તેને લાગ્યું કે તેણે જાતે જ કંઈક કામ કરવું પડશે. દુર્ગા ભણેલી હોવાથી પહેલા પૈસા કમાવવા માટે તેણે ટ્યુશન ભણાવવાનું શરૂ કર્યું. આ પછી તેને એક દિવસ ફિલ્મ ‘ફરેબી જાલ’માં કામ કરવાની ઓફર મળી.
પૈસાની મજબૂરીએ તેને ફિલ્મોમાં જવાની ફરજ પાડી. જોકે તેની ભૂમિકા માત્ર દસ મિનિટની હતી. તે સમયે તેને તે ફિલ્મની વાર્તા વિશે કોઈ માહિતી નહોતી. આ ફિલ્મ રીલિઝ થઈ હતી અને ફિલ્મની ખરાબ વાર્તાના કારણે તેને ઘણી ટીકાઓનો સામનો કરવો પડ્યો હતો. આટલી ટીકા થયા બાદ તેણે ફિલ્મોમાંથી પોતાનું પગલું પાછું ખેંચી લીધું હતું.
વી શાંતારામે તેને બીજી તક આપી
પરંતુ તે પછી દિગ્દર્શક વી શાંતારામે દુર્ગા ખોટેને જોયા અને પછી તેમણે દુર્ગા ખોટેને તેમની ફિલ્મ ‘અયોધ્યાનો રાજા’માં મુખ્ય ભૂમિકા ‘તારામતી’ માટે ઓફર કરી. પહેલા તો દુર્ગા ખોટેએ આ ફિલ્મ કરવાની ના પાડી હતી. શાંતારામે ઘણું સમજાવ્યું, ત્યારબાદ દુર્ગાએ ખોટે સ્વીકારી લીધું. ફિલ્મની રિલીઝ પહેલા તે ખૂબ જ નર્વસ હતી.
તેને પહેલી ફિલ્મ વિશે આશંકા હતી કે કદાચ તેણે તેની જેમ તેના માટે બધી ટીકા સહન ન કરવી પડે. પરંતુ ફિલ્મ રિલીઝ થયા બાદ તેનો રોલ ઘણો પસંદ કરવામાં આવ્યો હતો. લોકો દુર્ગા ખોટેની પ્રશંસા કરવા લાગ્યા હતા. રાતોરાત દુર્ગા ખોટે સ્ટાર બની ગઈ હતી. આ ફિલ્મ પ્રભાત સ્ટુડિયોના બેનર હેઠળ બની હતી. દુર્ગા ખોટેએ પણ આ જ બેનર હેઠળ બીજી ફિલ્મ કરી હતી. આ ફિલ્મનું નામ હતું ‘માયા મચ્છીન્દ્ર’.
હિન્દી અને મરાઠી સિવાય બંગાળી ફિલ્મોમાં કામ કર્યું
દુર્ગા ખોટેએ હિન્દી અને મરાઠી ઉપરાંત બંગાળી ફિલ્મોમાં પણ કામ કર્યું હતું. દુર્ગા ખોટેએ પણ ફિલ્મોના નિર્માણમાં પોતાનો હાથ અજમાવ્યો હતો. દુર્ગાએ રાશિદ ખાન સાથે બીજા લગ્ન કર્યા હતા. બંનેએ સાથે મળીને ‘ફેક્ટ ફિલ્મ્સ પ્રોડક્શન હાઉસ’ માટે ઘણી શોર્ટ ફિલ્મો બનાવી, જેના ખૂબ વખાણ થયા.
દુર્ગા ખોટેએ પોતાની ફિલ્મી કરિયરમાં લગભગ 200 ફિલ્મો કરી અને 50 વર્ષ સુધી ફિલ્મ ઈન્ડસ્ટ્રીમાં કામ કર્યું. તેમને દાદાસાહેબ ફાળકે એવોર્ડથી પણ સન્માનિત કરવામાં આવ્યા હતા. તેમણે ઘણી ફિલ્મોમાં માતાના પાત્રો ભજવ્યા છે. તેમના જીવનની છેલ્લી ફિલ્મ ‘કર્જ’ હતી જે વર્ષ 1980માં આવી હતી. આ પછી તેમની તબિયત સારી રહી ન હતી અને તેમની બગડતી તબિયતને કારણે તેમણે વર્ષ 1991માં દુનિયાને અલવિદા કહી દીધું.
આ પણ વાંચો : Ahmedabad: ઉત્તરાયણના પર્વ પર જીવદયા સહિતની સંસ્થા કરશે ઘાયલ પશુ-પક્ષીઓની સારવાર, 150 ડોક્ટર સહિતનો સ્ટાફ હાજર
આ પણ વાંચો : Bengal Train Accident: રેલવે મંત્રી આજે પહોંચશે ઘટનાસ્થળે, PM મોદી સહિત ઘણા મુખ્યપ્રધાનોએ મમતા બેનર્જી સાથે કરી વાત