ખેડૂતો માટે કામની વાત, ખાતર અસલી છે કે નકલી? ખેડૂતો આ સરળ પદ્ધતિઓ દ્વારા કરી શકે છે તેની ઓળખ

દેશના ઘણા ભાગોમાં રવિ પાકની વાવણી શરૂ થઈ ગઈ છે. ખેડૂતો (Farmers) ડીએપી, પોટાશ, ઝિંક સલ્ફેટ અને યુરિયા વગેરે જેવા ખાતરો (Fertilizer) ઉમેરીને વાવેતર કરે છે. ખાતરના વધારે ભાવના કારણે નકલી ખાતર બનાવીને ખેડૂતોને તેનું વેચાણ કરવામાં આવે છે. નકલી ખાતરના કારણે ખેડૂતોને પાક નુકસાનીનો સામનો કરવો પડે છે. તેથી ખેડૂતો સાવધાની રાખશે તો આ પ્રકારની નુકસાનથી બચી શકે છે. ઉત્તર પ્રદેશના કૃષિ વિભાગના જણાવ્યા અનુસાર અસલી અને નકલી ખાતર વિશે વિગતવાર જાણીએ.

જાણો D.A.P. ખાતરને કેવી રીતે ઓળખવું

ખેડૂતોએ પોતાના હાથમાં D.A.P ખાતરના કેટલાક દાણા લઈ અને તેમાં ચૂનો ભેળવીને તમાકુની જેમ ઘસો. જો દાણામાંથી તીવ્ર ગંધ આવે, તો સમજવું કે તે D.A.P. અસલી છે. DAP ને ઓળખવાની બીજી એક પદ્ધતિ પણ છે. D.A.P. ના થોડા દાણાને ધીમી આંચ પર એક તવા પર ગરમ કરો. જો ખાતરના દાણા ફૂલી જાય તો સમજવું કે અસલી છે. D.A.P. ના દાણા ભૂરા, કાળા અને બદામી રંગના હોય છે અને તે સરળતાથી તૂટતા નથી.

યુરિયા ખાતરની ઓળખ કેવી રીતે કરવી

અસલી યુરિયા હંમેશા સમાન કદના સફેદ ચળકતા કઠણ દાણા હોય છે, પાણીમાં તે ઓગળી ગયા બાદ તેનો સ્પર્શ કરવામાં આવે તો ઠંડીનો અહેસાસ થાય છે. આ ઉપરાંત યુરિયાને તવા પર ગરમ કરવાથી તેના દાણા ઓગળી જાય છે. જો આપણે આંચને વધારીને ગરમ કરીએ તો તેના કોઈ અવશેષ બાકી ન રહે તો સમજવું કે, તે અસલી યુરિયા છે.

આવી રીતે કરો સુપર ફોસ્ફેટ ખાતરની ઓળખ

સુપર ફોસ્ફેટ ખાતર અસલી હોય તો તેના દાણા સખત અને બદામી કાળો રંગના હોય છે. આ ઉપરાંત તેના કેટલાક દાણાને ગરમ કરો, જો તે ફૂલી ન જાય તો સમજવું કે અસલી સુપર ફોસ્ફેટ છે. ગરમ કર્યા બાદ D.A.P. ના દણા ફૂલી જાય છે, જ્યારે સુપર ફોસ્ફેટમાં તેની વિપરીત અસર થાય છે. સુપર ફોસ્ફેટ એક એવું ખાતર છે જે સરળતાથી નખથી તૂટી શકતું નથી.

આ પણ વાંચો : ખેડૂતો માટે ખુશખબર, કેન્દ્ર સરકારે રવિ પાકના ટેકાના ભાવમાં વધારો કર્યો, જાણો કેટલો મળશે ભાવ

પોટાશ ખાતર ઓળખ આ રીતે કરો

પોટાશની અસલી ઓળખ સફેદ મીઠું અને લાલ મરચું જેવું મિશ્રણ છે. પોટાશના કેટલાક દાણાને ભીના કરો. જો તે એકસાથે ચોટતા નથી તો સમજવું કે તે અસલી છે. આ ઉપરાંત પોટાશ જ્યારે પાણીમાં ઓગળી જાય છે ત્યારે તેનો લાલ ભાગ પાણીની ઉપર હંમેશા તરતો રહે છે.

કૃષિના તમામ સમાચાર વાંચવા માટે અહીં ક્લિક કરો