
ભારતીય રિઝર્વ બેંક (RBI) દ્વારા લેવામાં આવેલા મોટા નિર્ણયમાં હવે ભારતીય રૂપિયા (INR) ને ક્રોસ-બોર્ડર ટ્રેડ, એટલે કે આંતરરાષ્ટ્રીય વેપાર માટે માન્ય ચલણ તરીકે મંજૂરી આપી દેવામાં આવી છે. આ પગલું ભારતમાં અને પોસાય તેવા દેશોમાં ટ્રેડિંગના ધોરણોમાં મહત્વપૂર્ણ પરિવર્તન લાવશે.
RBIના નવા સૂચનો અનુસાર, હાલના તબક્કામાં નેપાળ, ભૂટાન અને શ્રીલંકા સાથે ભારતીય રૂપિયામાં ટ્રેડિંગ કરી શકાશે. આ ત્રણેય દેશો ભારતના પડોશી અને મહત્વપૂર્ણ વેપાર ભાગીદારો છે, જેમાં રૂપીયા આકરી કરન્સી તરીકે વ્યવહાર કરશે.
ડોલર પરની નિર્ભરતા ઘટશે: આંતરરાષ્ટ્રીય વેપારમાં મોટા પાયે ડોલરનો ઉપયોગ થાય છે. રૂપિયાનો ઉપયોગ વધવાથી ભારતની ડોલર પરની નિર્ભરતા ઘટશે.
પ્રાદેશિક વેપારમાં વૃદ્ધિ: પડોશી દેશો સાથે વ્યાપાર વધુ સરળ, ઝડપી અને ખર્ચ ઘટાડાના બનશે.
ફોરેન એક્સચેન્જ રિસ્ક ઘટશે: રૂપિયા-આધારિત ટ્રાન્ઝેક્શન્સ હોવાથી ચલણમાં ઉથલપાથલથી થતા નુકસાનનો ખતરો ઘટશે.
ભારતનો ચલણ બાજુમાં વૈશ્વિક મજબૂતી: રૂપિયાની આંતરરાષ્ટ્રીય કક્ષાએ વપરાશ વધવાથી તેનું વિશ્વસનીય ચલણ તરીકે સ્થાન મજબૂત થશે.
RBIએ નિવેદનમાં જણાવ્યું કે, “આ પહેલનો ઉદ્દેશ ભારતના ચલણ રૂપિયાને આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે વધુ સ્વીકાર્ય બનાવવાનો છે અને ઈન્ટરનૅશનલ ટ્રેડમાં વૈકલ્પિક મોડ આપવાનો છે.” આ સાથે RBI એ બેંકો અને નાણાકીય સંસ્થાઓને જરૂરી માર્ગદર્શિકા પણ આપી છે, જેથી આ દેશો સાથેના વેપાર દરમિયાન રૂપિયા આધારિત પેમેન્ટ સુવિધા લાગુ કરી શકાય.
આ પહેલ જો સફળ જાય છે, તો રિઝર્વ બેંક આગામી તબક્કામાં વધુ દેશો સાથે INR-ટ્રેડિંગ મોડલ લાગુ કરી શકે છે, ખાસ કરીને એશિયા, આફ્રિકા અને લેટિન અમેરિકા જેવા વિકાસશીલ દેશોમાં. RBIનો આ નિર્ણય માત્ર પગલું નહીં પરંતુ રૂપિયાને વૈશ્વિક સ્તરે સ્થાન આપવાનો પ્રયોગ છે, જે ભારતના અર્થતંત્ર અને ચલણ બંને માટે લાંબા ગાળે લાભદાયી સાબિત થઈ શકે છે.
બિઝનેસને લગતા તમામ સમાચાર વાંચવા માટે અહીં ક્લિક કરો