Edible Oil Prices Fall : ખાદ્ય તેલના ભાવ ઘટ્યા, જાણો શું છે ગુજરાત કનેક્શન ?
21 એપ્રિલથી સહકારી સંસ્થા નાફેડ દ્વારા સોયાબીનના વેચાણની અફવાઓ અને ગુજરાતમાં મગફળીના વેચાણના સમાચાર વચ્ચે ખાદ્ય તેલના ભાવ દબાણ હેઠળ છે.
દેશમાં સોયાબીનના વેચાણ અંગે ફેલાઈ રહેલી અફવાઓને કારણે ખાદ્ય તેલના ભાવમાં ઘટાડો થયો. ગયા અઠવાડિયે, દેશમાં તેલીબિયાંના ભાવમાં ઘટાડો જોવા મળ્યો હતો. આનું મુખ્ય કારણ 21 એપ્રિલથી સહકારી સંસ્થા NAFED દ્વારા સોયાબીનના વેચાણ અને ગુજરાતમાં મગફળીના સરકારી વેચાણની અફવાઓ હતી. આ અહેવાલોએ બજારમાં ગભરાટ ફેલાવ્યો, જેના કારણે વ્યાપારિક ભાવ પર અસર પડી અને તેલીબિયાંના ભાવમાં ઘટાડો થયો.
બજાર સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, ગુજરાતમાં સરકાર મગફળીનું વેચાણ કરી રહી છે, જે પહેલાથી જ લઘુત્તમ ટેકાના ભાવ (MSP) કરતા 17-18% ઓછા ભાવે વેચાઈ રહી હતી. હવે નાફેડ દ્વારા સોયાબીનના વેચાણની અફવાઓએ બજાર પર વધુ દબાણ લાવ્યું છે. આના કારણે, ક્રૂડ પામ તેલનો ભાવ પ્રતિ ટન $1,125-1,130 થી ઘટીને $1,100-1,105 પ્રતિ ટન થયો. જોકે, સોયાબીન ડીગમના ભાવ $1,105-1,110 થી વધીને $1,115-1,120 પ્રતિ ટન થયા, પરંતુ અફવાઓએ તેની મજબૂતાઈ નબળી પાડી.
સરકારે સોયાબીન ડીગમ પર આયાત ડ્યુટીમાં પ્રતિ ક્વિન્ટલ 81 રૂપિયાનો વધારો કર્યો હતો, જેનાથી ભાવ મજબૂત થવાની અપેક્ષા હતી, પરંતુ ગભરાટના વાતાવરણે તેને નિષ્ફળ બનાવ્યું. આયાતકારોની નબળી આર્થિક સ્થિતિને કારણે, તેઓ ખર્ચ કરતા ઓછા ભાવે સોયાબીન તેલ વેચી રહ્યા છે, જેના કારણે બજારમાં વધુ ઘટાડો થઈ રહ્યો છે. સરસવનું તેલ, જે પહેલાથી જ MSP થી 4-5% નીચે હતું, અને મગફળીનું તેલ પણ આ ઘટાડાથી બચી શક્યું નહીં.
SOPA એ વેચાણ પર પ્રતિબંધ મૂકવાની માંગ કરી
સોયાબીન તેલ ઉદ્યોગના સંગઠન SOPA એ સરકાર પાસે NAFED ના સોયાબીનના વેચાણ પર પ્રતિબંધ મૂકવાની માંગ કરી છે, કારણ કે આનાથી વાવણી પર અસર પડી શકે છે. નિષ્ણાતોએ આવા વેચાણને કારણે નુકસાનની ચેતવણી પણ આપી છે.
મગફળી અને સરસવ માટે મજબૂત ટેકો નથી, જેના કારણે ખેડૂતોનો વિશ્વાસ ડગમગી રહ્યો છે. અગાઉ, આંધ્રપ્રદેશમાં સૂર્યમુખી અને મગફળીની ખેતી પૂરજોશમાં ચાલી રહી હતી, પરંતુ વિશ્વાસના અભાવે તેનો નાશ લગભગ થઈ ગયો હતો. હવે દેશ સૂર્યમુખી તેલ માટે સંપૂર્ણપણે આયાત પર નિર્ભર થઈ ગયો છે.
સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે જથ્થાબંધ ભાવમાં ઘટાડાનો લાભ સામાન્ય ગ્રાહક સુધી પહોંચી રહ્યો નથી. ઉદાહરણ તરીકે, મગફળીના તેલનો જથ્થાબંધ ભાવ ઓછો છે, પરંતુ છૂટક બજારમાં તે લગભગ 195 રૂપિયા પ્રતિ લિટરના ભાવે વેચાઈ રહ્યો છે. સરકાર અને તેલ સંગઠનોએ આ ઘટાડાના ફાયદા ગ્રાહકો સુધી કેવી રીતે પહોંચે તેના પર ધ્યાન આપવું પડશે.
