પ્રોપર્ટીમાં રોકાણ(Investment in Property) કરવું એ માત્ર સૌથી સુરક્ષિત નથી પણ સૌથી વધુ વળતર આપનારું રોકાણ પણ માનવામાં આવે છે. જો તમે પણ રોકાણ(Investment) માટે અથવા તમારા પોતાના ઉપયોગ માટે પ્રોપર્ટી ખરીદવાનું વિચારી રહ્યા છો તો કાનૂની દસ્તાવેજો તપાસવા ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. તમે ફ્લેટ કે જમીન ખરીદવા માંગતા હોય તો માલિક અને મિલકત વિશે માહિતી એકઠી કરવી જરૂરી છે. જો તે મિલકત વિવાદમાં હોય તો તમારા બધા પૈસા ડૂબી શકે છે. તેથી આવી વસ્તુમાં રોકાણ કરતા પહેલા તેની સંપૂર્ણ તપાસ કરવી ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે.
Title Deed એ સૌથી મહત્વપૂર્ણ દસ્તાવેજોમાંનું એક છે જે ઘર અથવા જમીન ખરીદતા પહેલા ચકાસવું આવશ્યક છે. આ દર્શાવે છે કે પ્રશ્નમાં રહેલી મિલકતના ટ્રાન્સફર, ડિવિઝન, કન્વર્ઝન, મ્યુટેશન વગેરેમાં કોઈ સમસ્યા નથી. તેમજ જે જમીન પર મકાન કે ફ્લેટ બાંધવામાં આવ્યો છે તે જમીન કાયદેસર રીતે ખરીદવામાં આવી છે. તમે આ દસ્તાવેજને વકીલ સાથે ચકાસવા માગી શકો છો.
પ્રોપર્ટી ખરીદતા પહેલા ખાતરી કરો કે તેના પર કોઈ બેંક લોન બાકી નથી. સાથે જ મહાનગરપાલિકાની ટેક્સ જવાબદારીની પણ તપાસ થવી જોઈએ. તમે રજિસ્ટ્રાર ઓફિસમાંથી આવી મિલકત સંબંધિત માહિતી મેળવી શકો છો. આ તમને મિલકતનો 30 વર્ષનો ઇતિહાસ જણાવશે.
Commencement Certificate ને બાંધકામ મંજૂરી પ્રમાણપત્ર તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. જ્યારે તમે ડેવલપર પાસેથી બાંધકામ હેઠળ મિલકત ખરીદતા હોવ ત્યારે આ દસ્તાવેજ ફરજિયાત છે. તે બિલ્ડરનો ફ્લેટ, જમીન અથવા મકાન હોઈ શકે છે. આ પ્રમાણપત્રમાં સ્થાનિક સત્તાવાળાઓ પાસેથી જરૂરી મંજૂરીઓ, લાઇસન્સ અને પરમિટ મેળવ્યા પછી જ બાંધકામ શરૂ કર્યાનો પુરાવો છે.
લેઆઉટ પ્લાન યોગ્ય આયોજન અધિકારીઓ દ્વારા પસાર કરવામાં આવે છે. ઘર ખરીદનારાઓએ લેઆઉટ વિશે સાવચેત રહેવું જોઈએ કારણ કે વિકાસકર્તાઓ મંજૂર લેઆઉટ સિવાય વધારાના માળ ઉમેરીને અથવા ખુલ્લી જગ્યાઓ ઘટાડીને બનાવી શકે છે. આનાથી પાછળથી મિલકતના વિવાદો અથવા સરકારી કૌભાંડો થઈ શકે છે.
આ પ્રમાણપત્ર સ્થાનિક સત્તાવાળાઓ દ્વારા પ્રોજેક્ટનું બાંધકામ પૂર્ણ થયા પછી જ જારી કરવામાં આવે છે. આ સુનિશ્ચિત કરે છે કે બનાવેલ મિલકત કોઈપણ પ્રકારના કાયદાકીય નિયમનું ઉલ્લંઘન કરતી નથી. તેમાં પાણી, ગટર અને વીજળી કનેક્શનને લગતી માહિતી પણ છે.