Lunar Eclipse 2022: જાણો શા માટે થાય છે ચંદ્રગ્રહણ, શું છે ધાર્મિક અને વૈજ્ઞાનિક કારણ!

Lunar Eclipse 2022: વર્ષ 2022નું પ્રથમ ચંદ્રગ્રહણ બુદ્ધ પૂર્ણિમાના દિવસે થવા જઈ રહ્યું છે. દર વર્ષે ચંદ્રગ્રહણ (First Lunar Eclipse 2022) પૂર્ણ ચંદ્રના દિવસે થશે. વૈજ્ઞાનિક રીતે તેને ખગોળીય ઘટના ગણવામાં આવે છે. પરંતુ ધાર્મિક દ્રષ્ટિકોણથી ગ્રહણને અશુભ માનવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે ગ્રહણ દરમિયાન સૂર્ય અથવા ચંદ્ર ખૂબ મુશ્કેલીમાં હોય છે. હિંદુ ધર્મમાં સૂર્ય અને ચંદ્ર( Moon)ને દેવ માનવામાં આવે છે. આ સમય દરમિયાન કોઈપણ પ્રકારના શુભ કાર્ય પર પ્રતિબંધ છે. આવી સ્થિતિમાં મંત્રોના માનસિક જાપ કરવાની સલાહ આપવામાં આવે છે. 16 મેના રોજ ચંદ્રગ્રહણ થવાનું છે. આ અવસર પર ચાલો જાણીએ કે દર વર્ષે ગ્રહણ શા માટે થાય છે અને તેના વિશે ધાર્મિક અને વૈજ્ઞાનિક માન્યતા શું છે ?

આ ધાર્મિક માન્યતા છે

ધાર્મિક માન્યતા અનુસાર સમુદ્ર મંથન પછી જ્યારે દેવતાઓ અને દાનવો વચ્ચે અમૃતપાનને લઈને વિવાદ થયો ત્યારે ભગવાન વિષ્ણુએ મોહિનીનું રૂપ ધારણ કરીને તમામ રાક્ષસોને મોહિત કરી દીધા. મોહિનીએ રાક્ષસો અને દેવતાઓને અલગ-અલગ બેસાડ્યા અને રાક્ષસોને કહ્યું કે તે બધાને અમૃત પીવડાવશે, પરંતુ પહેલા દેવતાઓ અમૃત પીશે. બધા અસુરો મોહિનીની વાતમાં લાગી ગયા પણ સ્વરભાનુ નામનો રાક્ષસ મોહિની યુક્તિ સમજી ગયો અને દેવોની વચ્ચે શાંતિથી બેસી ગયો. જ્યારે તે બેઠો હતો ત્યારે ચંદ્ર અને સૂર્ય તેને જોતા હતા.

જ્યારે ચંદ્રદેવે મોહિનીને તેના વિશે કહ્યું ત્યારે મોહિની તેને અમૃત પીવડાવી રહી હતી. ગુસ્સામાં ભગવાન વિષ્ણુ પોતાના સાચા સ્વરૂપમાં આવ્યા અને સુદર્શન સાથે રાક્ષસનું ગળું કાપી નાખ્યું પણ ત્યાં સુધીમાં તે અમૃત પીને અમર થઈ ગયો હતો. તેથી ચક્ર દ્વારા તેનું શરીર બે ભાગમાં વહેંચાય ગયું. માથાના ભાગને રાહુ અને ધડના ભાગને કેતુ કહેવામાં આવે છે. તેમના શરીરને આ સ્થિતિમાં જોઈને રાહુ અને કેતુએ ચંદ્ર અને સૂર્ય સાથે દુશ્મની કરી લીધી.

ત્યારથી દર વર્ષે રાહુ વર્ષના કોઈપણ પૂર્ણિમાંના દિવસે ચંદ્ર કે અમાસના દિવસે સુર્યને પર બદલો લે છે અને ગ્રહણના દિવસે તે સુર્ય અને ચંદ્રને ગ્રાસ બનાવે છે. પરંતુ ધડના અભાવે થોડા સમય પછી સૂર્ય અને ચંદ્ર તેની પકડમાંથી મુક્ત થઈ જાય છે. ગ્રહણના સમયે આપણા દેવતાઓ મુશ્કેલીમાં હોય છે. આ કારણથી આ ઘટનાને અશુભ માનવામાં આવે છે.

વૈજ્ઞાનિક દૃષ્ટિકોણથી ખગોળીય ઘટના

વૈજ્ઞાનિક રીતે ગ્રહણ એક ખગોળીય ઘટના સિવાય બીજું કંઈ નથી. વાસ્તવમાં પૃથ્વી સૂર્યની આસપાસ ફરે છે અને ચંદ્ર પૃથ્વીની આસપાસ ફરે છે. ભ્રમણકક્ષા દરમિયાન એક ક્ષણ આવે છે, જ્યારે ચંદ્ર સૂર્ય અને પૃથ્વીની વચ્ચે આવે છે અને સૂર્યપ્રકાશ પૃથ્વી પર પડતો નથી. આને સૂર્યગ્રહણ કહેવામાં આવે છે. તે જ સમયે જ્યારે પૃથ્વી ફરતી વખતે ચંદ્ર અને સૂર્યની વચ્ચે આવે છે, ત્યારે સૂર્યનો પ્રકાશ ચંદ્ર સુધી પહોંચતો નથી અને તેને ચંદ્રગ્રહણ કહેવામાં આવે છે.