
ટેલિકોમ રેગ્યુલેટરી ઓથોરિટી ઓફ ઈન્ડિયા (TRAI) એ ભારતમાં ધીમે ધીમે કોલિંગ નેમ પ્રેઝન્ટેશન (CNAP) સુવિધા લાગુ કરવાનું શરૂ કર્યું છે. આ ટેકનોલોજી હેઠળ, દરેક ઇનકમિંગ કોલ સાથે હવે કોલરનું ચકાસાયેલ નામ સ્ક્રીન પર દેખાશે. ઓક્ટોબર 2025 માં ફ્રેમવર્કની મંજૂરી બાદ, ગયા મહિને લાઇવ પરીક્ષણ શરૂ થયું હતું અને હવે વિવિધ નેટવર્ક્સમાં તબક્કાવાર રીતે રોલઆઉટ કરવામાં આવી રહ્યું છે. એવી અપેક્ષા છે કે માર્ચ અથવા એપ્રિલ 2026 સુધીમાં આ સુવિધા બધા મોબાઇલ યુઝર્સ માટે સક્રિય થઈ જશે.
છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં, છેતરપિંડીવાળા કોલ, ટેલિ-સ્કેમ અને બેંક અથવા સરકારી અધિકારીઓનો ઢોંગ કરીને છેતરપિંડી કરનારાઓના કિસ્સાઓ ઝડપથી વધ્યા છે. પરિસ્થિતિ એટલી ગંભીર બની ગઈ છે કે લોકો અજાણ્યા નંબરો પરથી આવતા કોલનો જવાબ આપવામાં પણ ખચકાટ અનુભવે છે. TRAI માને છે કે કોલરનું વાસ્તવિક અને ચકાસાયેલ નામ દર્શાવવાથી યુઝર્સને જાણકાર નિર્ણયો લેવામાં અને છેતરપિંડી ઘટાડવામાં મદદ મળશે.
CNAP ને અનન્ય બનાવતી વસ્તુ તેનો ડેટા સ્ત્રોત છે. આ સુવિધા તૃતીય-પક્ષ એપ્લિકેશનો અથવા વપરાશકર્તા દ્વારા પૂરા પાડવામાં આવેલા નામો પર આધાર રાખતી નથી. તેના બદલે, કોલર નામો સીધા ટેલિકોમ કંપનીઓના KYC-ચકાસાયેલ રેકોર્ડ્સમાંથી લેવામાં આવે છે. આ તે જ વિગતો છે જે SIM ખરીદતી વખતે આધાર જેવા સત્તાવાર દસ્તાવેજો દ્વારા પૂરી પાડવામાં આવે છે. આનો અર્થ એ છે કે કોલ દરમિયાન પ્રદર્શિત થયેલ નામ કાયદેસર રીતે તે નંબર સાથે સંકળાયેલ હશે, અનુમાનિત ટેગ નહીં.
ગયા મહિને, ટેલિકોમ કંપનીઓએ વાસ્તવિક દુનિયાની પરિસ્થિતિઓમાં તેના પ્રદર્શનનું મૂલ્યાંકન કરવા માટે પસંદગીના નેટવર્ક્સ પર CNAP નું પરીક્ષણ શરૂ કર્યું. હાલમાં, આ સુવિધા પહેલા 4G અને 5G વપરાશકર્તાઓ માટે રોલઆઉટ કરવામાં આવી રહી છે, જૂના નેટવર્ક્સ પછીથી ઉમેરવામાં આવશે. વધુમાં, TRAI એ સ્માર્ટફોન કંપનીઓને છ મહિનાની અંદર તેમના ઉપકરણોમાં CNAP સપોર્ટ સામેલ કરવાની ખાતરી કરવા પણ કહ્યું છે.
ટ્રુકોલર ભારતમાં પહેલેથી જ ખૂબ લોકપ્રિય છે, પરંતુ CNAP અલગ રીતે કાર્ય કરે છે. ટ્રુકોલર યુઝર્સ દ્વારા સબમિટ કરેલા અને ક્રાઉડસોર્સ કરેલા નામો પર આધાર રાખે છે, જે ભૂલો અથવા ગેરમાર્ગે દોરતી માહિતી માટે સંવેદનશીલ હોય છે. બીજી બાજુ, CNAP એ નેટવર્ક-સ્તરની સુવિધા છે અને તેને એપ્લિકેશનની જરૂર નથી. આનાથી નકલી ઓળખ બનાવવાનું મુશ્કેલ બને છે, જોકે યુઝર્સ પાસે ઓછા કસ્ટમાઇઝેશન વિકલ્પો છે.