IPL ની આગામી પાંચ સિઝનના મીડિયા અધિકારોની આજે હરાજી થશે. હાલમાં આ અધિકારો સ્ટાર નેટવર્ક પાસે છે. Viacom18 JV (જાયન્ટ વેન્ચર), હાલના અધિકાર ધારકો વોલ્ટ ડિઝની (સ્ટાર), ઝી અને સોની એ પેકેજ માટેના ચાર દાવેદારો છે. જેમના ટીવી અને ડિજિટલ બજારો સ્પર્ધામાં છે. રિલાયન્સ ઇન્ડસ્ટ્રીઝ લિમિટેડના Viacom18 ને ટીવી અને ડિજિટલ બંને અધિકારો માટે મજબૂત દાવેદાર માનવામાં આવે છે. આ પહેલા અમેઝોનનું નામ પણ રેસમાં સામેલ હતું પરંતુ તે કોઈ કારણ આપ્યા વગર રેસમાંથી બહાર થઈ ગઈ હતી. દરેક સિઝનની 74 મેચો માટે બે દિવસ માટે ઈ-ઓક્શન યોજાશે. આ હરાજી 2023 થી 2027 સુધીના પાંચ વર્ષના સમયગાળા માટે યોજાશે, જેમાં છેલ્લા બે વર્ષમાં મેચોની સંખ્યા વધારીને 94 કરી શકાય છે.
પેકેજ સીની બોલી ચાલી રહી છે અને બોલી રમત દીઠ રૂ. 17 કરોડને પાર ચાલી રહી છે.
જોકે સૂત્રો કહે છે કે ટીવી (ભારતીય ઉપખંડ) રાઈટ્સ અને ડિજિટલ રાઈટ્સ Sony અને Viacom18 ને વેચવામાં આવ્યા છે, હજુ સુધી કોઈ સત્તાવાર પુષ્ટિ કરવામાં આવી નથી.
પેકેજ સીનું મહત્વ: તમામ મુખ્ય ખેલાડીઓ આ ડિજિટલ પેકેજની માલિકી મેળવવા માંગશે. જો કોઈ કંપની ભારતના ડિજિટલ અધિકારો જીતે છે અને બિન-વિશિષ્ટ અધિકારો ગુમાવે છે, તો તે 18 રમતો માટે જંગી આવક (જાહેરાત , સબ્સ્ક્રિપ્શન્સ) ગુમાવે છે જે અન્ય કોઈપણ પ્લેટફોર્મ પર ઍક્સેસ કરી શકાય છે. કંપનીઓ પ્રતિ સ્પર્ધાને પૂર્ણ કરવા માટે તેને ખરીદવા માંગે છે.
પેકેજ D એ તમામ IPL રમતો માટે વિદેશી બજારો માટે ટીવી અને ડિજિટલ અધિકારોને સંયુક્ત કર્યા છે
પેકેજ C પાસે 18 રમતો માટે બિન-વિશિષ્ટ અધિકારો છે જેમાં ઓપનિંગ ગેમનો સમાવેશ થાય છે,ફાઇનલ, ત્રણ પ્લે-ઓફ અને ડબલ હેડરનો સમાવેશ થાય છે.
પેકેજ C (નોન-એક્સક્લુઝિવ ડિજિટલ પેકેજ) અને D (ઓવરસીઝ ટીવી અને ડિજિટલ રાઇટ્સ) માટે બોલી આગામી અડધા કલાકમાં શરૂ થશે.
IPL મીડિયા રાઇટ્સનું મૂલ્ય સોમવારે 410 મેચો માટે રૂ. 44,075 કરોડમાં બોલી લાગી છે, જે ચાલુ ઇ-ઓક્શનના સ્ત્રોતો અનુસાર છે. ANI સાથેની નવીનતમ માહિતી અનુસાર, ટીવીનું પેકેજ A રૂ. 23,575 કરોડમાં વેચાય છે જે પ્રતિ મેચ રૂ. 57.5 કરોડ છે અને ભારત માટે ડિજિટલ રાઇટ્સનું પેકેજ B રૂ. 20,500 કરોડમાં વેચાય છે જે પ્રતિ મેચ રૂ. 50 કરોડ છે. પ્રતિ મેચ ટીવી અને ડિજિટલ રાઇટ્સનું મૂલ્ય રૂ. 107.5 કરોડ રુપિયા છે. ANI સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, બે મીડિયા હાઉસ છે જેમણે બિડ જીતી છે, એક ટીવી માટે અને બીજું ડિજિટલ માટે. વર્ષ 2017માં સ્ટાર ઈન્ડિયાએ જે મુલ્ય ચૂકવ્યું હતું તેના કરતાં મીડિયા અધિકારોનું મૂલ્ય અઢી ગણું વધ્યું છે.
રિપોર્ટ અનુસાર, IPL 2022ના ટીવી અને ડિજિટલ પ્લેટફોર્મ પર અલગ-અલગ બ્રોડકાસ્ટર્સ હશે. અગાઉના સ્ટારે રૂ. 16,348 કરોડમાં ટીવી અને ડિજિટલ રાઇટ્સ બંને ખરીદ્યા હતા. આ વખતે ટીવી અને ડીજીટલ રાઈટ્સ ગત વખત કરતા અઢી ગણા વધુ ભાવે વેચાયા છે.
મીડિયા અધિકારો IPL 2023 થી IPL 2027 સુધી વેચાવાના છે. જેને ચાર પેકેજોમાં વહેંચાયેલા છે. જો કે, મીડિયા અધિકારોની કુલ મૂળ કિંમત રૂ. 32 હજાર કરોડથી વધુ છે.
પેકેજ એ અને બી સિવાય, જે ભારતીય પ્રસારણ ક્ષેત્ર માટે ટેલિવિઝન અને ડિજિટલ જૂથો છે, ત્યાં બે વધુ પેકેજો પણ મેદાનમાં છે — જેમ કે પેકેજ સી, જેમાં 18-ગેમ નોન-એક્સક્લુઝિવ સ્પેશિયલ મેચ છે (રૂ. 11ની મૂળ કિંમત કરોડ) અને પેકેજ ડી, જે એશિયા સિવાયના અન્ય દેશો માટેના અધિકારો છે (મૂળ કિંમત રૂ. 3 કરોડ)
આઈપીએલના ટીવી અને ડિજીટલ અધિકાર માટે ઇ-હરાજીની બ્રેક બાદ ફરી શરૂઆત કરવામાં આવી.
Cricbuzz પ્રમાણે IPL ના ટેલિવિઝન અને ડિજિટલ રાઇટ્સ વેચી દેવામાં આવ્યા છે. આગામી 5 વર્ષ માટે પ્રતિ મેચ રૂ. 57.50 કરોડ અને ડિજિટલ રાઇટ્સ રૂ. 48 કરોડના ભાવે વેચવામાં આવ્યા છે. જો કે રિપોર્ટમાં એમ પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે તેની સત્તાવાર જાહેરાત હજુ કરવામાં આવી નથી.
NFL એટલે નેશનલ ફૂટબોલ લીગ. આ અમેરિકન લીગ વિશ્વની સૌથી મોંઘી લીગ છે. 100 કરોડના આંકડાને તોડીને IPL ઇંગ્લિશ પ્રીમિયર લીગને પાછળ છોડીને હવે બીજા સ્થાને છે. હવે IPL કરતાં આગળ NFL છે. જેમાં પ્રતિ મેચનો ખર્ચ 133 કરોડ છે. આઈપીએલની કિંમત હાલમાં પ્રતિ મેચ 105 કરોડ છે. આજે બીજા દિવસે પણ બિડિંગ ચાલુ રહેશે. IPL ને હજુ પણ NFL ને પછાડવા માટે પ્રતિ મેચ મૂલ્ય રૂ. 28 કરોડના વધારાની જરૂર છે.
પ્રથમ દિવસની હરાજી પૂરી થઈ ગઈ છે અને હવે પરિસ્થિતિ પર નજર કરીએ તો એક મેચની રકમ 100 ને પાર થઈ ગઈ છે, ડિજિટલ રાઈટ્સ હાલમાં 50.5 કરોડ છે જ્યારે ભારતીય ઉપમહાદ્વીપ માટે બ્રોડકાસ્ટ રાઈટ્સની રકમ 55.5 કરોડ પર સ્થિર છે. આ સમયે જે મુખ્ય લડાઈ ચાલી રહી છે તે ડિઝની સ્ટાર, સોની નેટવર્ક, રિલાયન્સ વચ્ચે છે. આ ટીવી અધિકારો માટે છે. ડિજિટલ રાઈટ્સ માટે Zee, Hotstar અને Reliance Jio રેસમાં છે.
આઈપીએલની એક મેચની કિંમત 100 કરોડથી વધુ થઈ ગઈ છે. પેકેજ Aમાં, બિડની રકમ 55 કરોડથી વધુ થઈ ગઈ છે જ્યારે પેકેજ Bમાં આ રકમ 50 કરોડ થઈ ગઈ છે.
પેકેજ A, એટલે કે ટીવી રાઇટ્સ 74 મેચ માટે રૂ. 49 કરોડની બેઝ પ્રાઇસ સાથે અને પેકેજ B- ડિજિટલ રાઇટ્સ રૂ. 33 કરોડની બેઝ પ્રાઇસ સાથે હરાજી શરૂ થશે.
IPL મીડિયા અધિકારોની હરાજી બંને પેકેજ A અને B માટે રૂ. 42,000 કરોડ સુધીની બોલીમાં વધારો ટીવી અને ડિજિટલ માટે પ્રતિ મેચ (ભારત) બોલી રૂ. 100 કરોડ સુધી પહોંચી ગઈ છે: સ્ત્રોતો
વિરામ બાદ હરાજી શરૂ થઈ ગઈ છે. હાલમાં, પેકેજ A અને B માટે કુલ મૂલ્યાંકન હાલમાં 41,000 કરોડ છે. કઈ કંપનીએ કેટલી બોલી લગાવી તે કોઈને ખબર નથી.
આ સમયે હરાજીમાં બ્રેક લેવામાં આવ્યો છે. આ વિરામ બપોરે 1:30 થી 3 વાગ્યા સુધી રહેશે. આ પછી હરાજી ફરી શરૂ થશે અને સાંજે 6 વાગ્યા સુધી ચાલશે.
હરાજી કરનારાઓની અપીલ પર, BCCIએ 50 લાખથી વધુની વધારાની બિડને મંજૂરી આપી છે. આ હરાજી વિશે એક રસપ્રદ વાત એ છે કે આ ઈ-ઓક્શનમાં કોણ બોલી લગાવી રહ્યું છે તેની કોઈને જાણ નથી. સ્ક્રીન પર કિંમત આવશે તો ખબર પડશે કે આટલી બોલી લાગી રહી છે.
IPL મીડિયા રાઇટ્સની હરાજી શરૂ થઈ ગઈ છે. બીસીસીઆઈ પ્રથમ વખત ઈ-ઓક્શન કરી રહ્યું છે. M-Junction એ IPL મીડિયા અધિકારોની હરાજી હાથ ધરવાની જવાબદારી લીધી છે.
ચાર પેકેજ પ્રમાણે દરેક મેચની કિંમત અલગ-અલગ હોય છે.
પેકેજ એઃ 49 કરોડ રૂ. પ્રતિ મેચ
પેકેજ બીઃ 33 કરોડ રૂ પ્રતિ મેચ
પેકેજ સીઃ 11 કરોડ રૂ. પ્રતિ મેચ
પેકેજ ડીઃ 3 કરોડ રૂ. પ્રતિ મેચ
IPL મીડિયા અધિકારોની હરાજી 12 અને 13 જૂને થશે. પ્રથમ દિવસે એટલે કે આજે ટીવી અને મીડિયા અધિકારોની હરાજી થશે. આ માટે કંપનીઓએ તેમની રકમ બેઝ પ્રાઈસ કરતા વધારે રાખવી પડશે. જે કંપનીની રકમ સૌથી વધુ હશે તેને તે પેકેજનો અધિકાર મળશે. કંપનીઓએ દરેક અધિકારો એટલે કે દરેક પેકેજ માટે અલગ-અલગ રકમ મૂકવી પડશે.
અહેવાલ છે કે ZEE એ ટેકનિકલ બિડ મૂકી છે. પરંતુ તે પેકેજ A માટે બિડ કરશે નહીં. ખરેખર તેની પાછળનું કારણ તેનું સોની સાથે મર્જર છે. આ કિસ્સામાં જો ZEE બિડ કરે છે તો તે ફરીથી તેની પોતાની ભાગીદાર કંપનીને નુકસાન પહોંચાડી શકે છે.
IPL મીડિયા રાઇટ્સ પેકેજ A ભારતીય ઉપખંડમાં લીગના ટીવી અધિકારો સાથે જોડાયેલ છે. આગામી 5 વર્ષ માટે BCCI એ તેની બેઝ પ્રાઇસ 18,130 કરોડ રૂપિયા નક્કી કરી છે. જેમાં દરેક મેચની કિંમત 49 કરોડ છે. બીજી તરફ પેકેજ B જે ડિજિટલ અધિકારોથી સંબંધિત છે. તેની આગામી 5 વર્ષ માટે 12,210 કરોડ રૂપિયાની મૂળ કિંમત છે. જેમાં દરેક મેચની કિંમત 33 કરોડ છે.
અમેરિકાની નેશનલ ફૂટબોલ લીગ (NFL) હાલમાં વિશ્વની સૌથી મોંઘી લીગ છે. આ લીગમાં પ્રતિ મેચની કિંમત 133 કરોડ રૂપિયા છે. ત્યાર બાદ ઇંગ્લિશ પ્રીમિયર લીગ બીજા નંબર પર છે. જ્યાં પ્રતિ મેચની કિંમત 81 કરોડ રૂપિયા છે. મેજર લીગ બેઝબોલ ત્રીજા નંબરે છે. તો IPL વિશ્વની સૌથી મોંઘી લીગની યાદીમાં ચોથા નંબર પર છે. જેમાં હાલમાં પ્રતિ મેચની કિંમત 54 કરોડ રૂપિયા હતી. પરંતુ એવો અંદાજ છે કે હવે સૌથી મોંઘી લીગના મામલામાં તે ઈંગ્લિશ પ્રીમિયર લીગને હરાવીને બીજા નંબરે પહોંચી શકે છે. બીસીસીઆઈના ટ્રેઝરર અરુણ ધૂમલના મતે આઈપીએલ આ વખતે નવા રેકોર્ડ બનાવી શકે છે.
ભારતીય ક્રિકેટ અને BCCI માટે આજનો દિવસ મોટો છે. આજે આઈપીએલના મીડિયા અધિકારો માટે ઈ-ઓક્શન થશે. આ હરાજી સવારે 11 વાગ્યાથી શરૂ થઈ શકે છે. પહેલા પેકેજ A અને પેકેજ B માટે હરાજી થશે, જેના માટે સોની નેટવર્ક, ડિઝની ચાર અને રિલાયન્સ વાયકોમ 18 વચ્ચે જંગ જોવા મળશે. ZEE પણ પેકેજ A માટે તેનો દાવો કરી શકે છે. ગૂગલ અને એમેઝોને પહેલાથી જ તેમના નામ પાછા ખેંચી લીધા છે.
Published On - 11:23 am, Sun, 12 June 22