વારાણસીમાં (Varanasi) જ્ઞાનવાપી મસ્જિદ (Gyanvapi Mosque) કેસની સુનાવણી સુપ્રીમ કોર્ટમાં (Supreme Court) ચાલી રહી છે અને કોર્ટમાં આ મામલે સુનાવણી થાય તે પહેલા જ હિન્દુ પક્ષે જવાબ દાખલ કરી દીધો છે. હિંદુ પક્ષ તરફથી લેખિત જવાબમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે મુઘલ શાસક ઔરંગઝેબે (Mughal Empire Aurangzeb) શાસક હોવાના કારણે બળજબરીથી તેના પર કબજો કર્યો હતો, પરંતુ તેનાથી મુસ્લિમોને સંપત્તિનો અધિકાર મળતો નથી. તેમજ તમામ પૌરાણિક ગ્રંથો અને ઈતિહાસને ટાંકીને જણાવવામાં આવ્યું હતું કે પૌરાણિક અને ઐતિહાસિક પુરાવાઓ સાબિત કરે છે કે ત્યાં મંદિર તોડીને મસ્જિદ બનાવવામાં આવી હતી.
હિંદુ પક્ષ તરફથી કોર્ટમાં દાખલ કરાયેલા લેખિત જવાબમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે ભારતમાં ઇસ્લામિક શાસનના હજારો વર્ષ પહેલાથી આ સંપત્તિ આદિ વિશ્વેશ્વરની હતી. ભગવાનની મિલકત કોઈને આપી શકાતી નથી. એવું પણ કહેવાયું હતું કે મુઘલ શાસક ઔરંગઝેબે (Mughal Empire Aurangzeb) શાસક હોવાને કારણે બળજબરીથી તેના પર કબજો મેળવ્યો હતો. પરંતુ આનાથી મુસ્લિમોને મિલકતનો માલિકી હક્ક મળતો નથી.
જ્ઞાનવાપી મુદ્દે, (Gyanvapi Mosque) હિંદુ પક્ષે તેના જવાબમાં કહ્યું કે હિંદુઓ તેમની ધાર્મિક વિધિઓનું પાલન કરે છે અને સદીઓથી એક જ સ્થળે પરિક્રમા કરે છે. મુઘલ શાસક ઔરંગઝેબે કોઈ વકફની સ્થાપના કરી ન હતી. વિવાદિત સ્થળ પર કોઈ મસ્જિદ નથી. હિંદુ પક્ષનું એમ પણ કહેવું છે કે મુસ્લિમ પક્ષ પાસે આ મિલકતનો માલિકી હક્ક ક્યારેય નહોતો.
એડવોકેટ કમિશનરનો સર્વે અહેવાલ રજૂ કર્યા પછી, એવું માનવામાં આવે છે કે વિવાદિત માળખું હિન્દુ મંદિરનું પાત્ર ધરાવે છે.
જ્ઞાનવાપી કેસમાં મુખ્ય પક્ષ વતી સુપ્રીમ કોર્ટમાં દાખલ કરવામાં આવેલા તેના જવાબમાં તમામ પૌરાણિક ગ્રંથો અને ઈતિહાસ પણ ટાંકવામાં આવ્યા છે. એવું કહેવામાં આવ્યું હતું કે પૌરાણિક અને ઐતિહાસિક પુરાવાઓ સાબિત કરે છે કે મસ્જિદ ત્યાં મંદિરને તોડીને બનાવવામાં આવી હતી.
જવાબમાં એવું કહેવામાં આવ્યું હતું કે કોર્ટ સમક્ષની વિચારણા હેઠળની મિલકત કોઈપણ વકફની નથી. આ મિલકત બ્રિટિશ કેલેન્ડર વર્ષની શરૂઆતના લાખો વર્ષો પહેલા દેવ આદિ વિશ્વેશ્વરને સોંપવામાં આવી હતી અને તે દેવતાની મિલકત છે. પહેલાથી દેવતાની માલિકીની જમીન પર કોઈ વકફ બનાવી શકાય નહીં.
મુઘલ શાસન દરમિયાન અને પછી લખાયેલા ઐતિહાસિક પુસ્તકોમાં પણ મુસ્લિમ ઈતિહાસકારોએ એવો દાવો કર્યો નથી કે આવી મિલકત માટે ઔરંગઝેબે આદિ વિશ્વેશ્વરના મંદિરના માળખાને તોડી પાડ્યા પછી કોઈ વકફ બાંધ્યો હતો કે પછી મુસ્લિમ સમુદાય કે અન્ય કોઈ શાસકે વકફ બનાવ્યો હતો.
હિંદુ પક્ષ તરફથી સુપ્રીમ કોર્ટમાં મસ્જિદ કમિટીની અરજીને ફગાવી દેવાની માંગ કરવામાં આવી છે. તેના જવાબમાં એવું કહેવામાં આવ્યું છે કે હિંદુ કાયદા હેઠળ, એક વખત દેવતામાં નિહિત મિલકત દેવતાની સંપત્તિ તરીકે ચાલુ રહે છે અને જો તેનો નાશ કરવામાં આવે તો પણ મિલકતની પ્રકૃતિ બદલી શકાતી નથી.
હિંદુ પક્ષનું એમ પણ કહેવું છે કે મુસ્લિમ પક્ષ પાસે આ મિલકતનો માલિકી હક્ક ક્યારેય નહોતો. ઉપરાંત, એડવોકેટ કમિશનરે અહેવાલ રજૂ કર્યા પછી, તે સ્પષ્ટ છે કે વિવાદિત માળખું હિન્દુ મંદિરનું પાત્ર ધરાવે છે.
બીજી તરફ, સુપ્રીમ કોર્ટે ગુરુવારે એક દિવસ માટે સુનાવણી સ્થગિત કરી છે, જ્યારે વારાણસીની સિવિલ કોર્ટને શુક્રવારે બપોરે 3 વાગ્યા સુધી જ્ઞાનવાપી કેસમાં કાર્યવાહી આગળ ન ચલાવવાનો નિર્દેશ આપ્યો હતો. એડવોકેટ વિષ્ણુ શંકર જૈને જસ્ટિસ ડીવાય ચંદ્રચૂડ, જસ્ટિસ સૂર્યકાંત અને જસ્ટિસ પીએસ નરસિમ્હાની બેંચને જણાવ્યું કે સિવિલ કેસમાં હિંદુ શ્રદ્ધાળુઓ તરફથી હાજર રહેલા મુખ્ય વકીલ હરિ શંકર જૈનની તબિયત ખરાબ થઈ ગઈ છે. એડવોકેટ વિષ્ણુ શંકર જૈને કોર્ટને એક દિવસ પછી શુક્રવારે આ મામલાની સુનાવણી કરવાની વિનંતી કરી હતી.
જો કે, અંજુમન ઇન્તેજામિયા મસ્જિદની મેનેજમેન્ટ કમિટિ તરફથી હાજર રહેલા વરિષ્ઠ વકીલ હુઝેફા અહમદીએ જણાવ્યું હતું કે વિવિધ મસ્જિદોને “સીલ” કરવા માટે દેશભરમાં ઘણી અરજીઓ દાખલ કરવામાં આવી છે અને જ્ઞાનવાપી કેસની સુનાવણી વારાણસીમાં ચાલી રહી છે. તેમણે કહ્યું કે જ્ઞાનવાપી મસ્જિદમાં “વઝુખાના” ની આસપાસ બનેલા તળાવને તોડી પાડવા માટે અરજી દાખલ કરવામાં આવી છે.