હિમાચલ પ્રદેશમાં મુખ્યમંત્રી સુખવિંદર સિંહ સુખુની સરકારે શુક્રવારે નાણાકીય વર્ષ 2023-24 માટે બજેટ રજૂ કર્યું. આ બજેટમાં એક અનોખા ‘Cow Tax’ માટે જોગવાઈ કરવામાં આવી છે, જે દારૂની દરેક બોટલના વેચાણ પર 10 રૂપિયાના દરે વસૂલવામાં આવશે. મૂળભૂત રીતે તે દારૂના વેચાણ પર સેસની જેમ વસૂલવામાં આવશે.
રાજ્ય વિધાનસભામાં બજેટ રજૂ કરતા મુખ્યમંત્રી સુખવિંદર સુખુએ કહ્યું કે રાજ્ય સરકારને દર વર્ષે 100 કરોડ રૂપિયાની આવક થશે. હિમાચલ પ્રદેશ ઉપરાંત દેશના અન્ય રાજ્યોમાં પણ ‘ગાય ઉપકર’ વસૂલવામાં આવે છે. તેમાં પંજાબ, ઉત્તર પ્રદેશ, રાજસ્થાન અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશ ચંદીગઢનો સમાવેશ થાય છે.
દેશના અલગ-અલગ રાજ્યોમાં ‘ગાય ઉપકર’ લાદવામાં આવ્યો છે. તેનો ઉપયોગ રસ્તા પર રખડતી ગાયોને દૂર કરવા અને તેમની સંભાળની વ્યવસ્થા કરવા માટે કરવામાં આવી રહ્યો છે. વિવિધ રાજ્યોમાં લાદવામાં આવેલ ગાય ઉપકરનો દર 2 ટકાથી લઈને 20 ટકા સુધીનો છે. આલ્કોહોલ સિવાય અલગ-અલગ રાજ્યોમાં લક્ઝરી ચીજવસ્તુઓ અથવા સેવાઓ, વીજળીના બિલ, લગ્ન ઘર વગેરે પર વસૂલવામાં આવે છે. જેથી ગરીબોને તેની અસર ન થાય.
હિમાચલ પ્રદેશ સરકારે દારૂની તમામ બોટલની કિંમત પર 10 રૂપિયા નક્કી કર્યા છે. તેને વાઇનની બોટલની કિંમત, કદ, પ્રકાર અથવા જથ્થા સાથે કોઈ લેવાદેવા નથી.
રાજ્યમાં વિધાનસભાની ચૂંટણી બાદ કોંગ્રેસની સુખુ સરકારનું આ પ્રથમ બજેટ છે. ગાય ઉપકર ઉપરાંત રાજ્યના જાહેર પરિવહનને સુધારવા માટે પણ બજેટમાં જાહેરાત કરવામાં આવી છે. સરકાર રૂ. 1,000 કરોડના ખર્ચે કુલ 1,500 ડીઝલ બસોને ઇલેક્ટ્રિક બસમાં રૂપાંતરિત કરશે.
આ સિવાય હિમાચલ પ્રદેશમાં પ્રવાસનને પ્રોત્સાહન આપવા, કાંગડાને ‘પર્યટન રાજધાની’ તરીકે પ્રમોટ કરવા. તમામ જિલ્લાઓને હેલીપોર્ટ સાથે જોડવાનું કામ પણ કરવામાં આવશે. તેમણે રાજ્યની સરકારી શાળાઓમાં ભણતી 20,000 છોકરીઓને ઇલેક્ટ્રિક સ્કૂટી ખરીદવા માટે 25,000 રૂપિયાની સબસિડી આપવાની પણ જાહેરાત કરી હતી.
મુખ્યમંત્રી સુખુએ કુલ રૂ. 53413 કરોડનું બજેટ રજૂ કર્યું. આમાં સુખુએ જાહેરાત કરી છે કે રાજ્યના જાહેર પરિવહનમાં ઇલેક્ટ્રિક વાહનોને અપનાવવા માટે હિમાચલ પ્રદેશને એક મોડેલ રાજ્ય બનાવવામાં આવશે. તેમણે કહ્યું કે 1000 કરોડ રૂપિયાના ખર્ચે કુલ 1500 ડીઝલથી ચાલતી બસોને બદલવામાં આવશે.