વિશ્વમાં લગભગ મોટાભાગના લોકો યુનાઇટેડ કિંગડમ, ગ્રેટ બ્રિટન અને ઇંગ્લેન્ડને એક જ પ્રદેશ માને છે. જ્યારે આ ત્રણેય વચ્ચે મોટો તફાવત છે, તેમાંથી એક દેશ છે, બીજો ટાપુ છે અને ત્રીજો ટાપુનો ભાગ છે. બ્રિટિશ ટાપુઓની રાજનીતિ, ભૂગોળ અને ઇતિહાસનું વર્ણન કરવા માટે યુનાઇટેડ કિંગડમ, બ્રિટન અને ઇંગ્લેન્ડ શબ્દોનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. એક નજરમાં આ ત્રણેય સમાન લાગે છે, પરંતુ ત્રણેય શબ્દો વચ્ચે તફાવત છે.
સૌ પ્રથમ યુનાઇટેડ કિંગડમની વાત કરીએ તો, યુનાઇટેડ કિંગડમ એ યુરોપના ઉત્તર પશ્ચિમ કિનારે એક સ્વતંત્ર દેશ છે. આમાં ગ્રેટ બ્રિટનના સમગ્ર ટાપુ અને આયર્લેન્ડના ટાપુનો ઉત્તરીય ભાગ શામેલ છે. જેમાં ઇંગ્લેન્ડનો પણ સમાવેશ થાય છે. તમને જણાવી દઈએ કે આ દેશનું સત્તાવાર નામ “યુનાઈટેડ કિંગડમ ઓફ ગ્રેટ બ્રિટન અને ઉત્તરી આયર્લેન્ડ” છે. યુનાઇટેડ કિંગડમની રાજધાની લંડન છે અને વર્તમાન રાજ્યના વડા રાજા ચાર્લ્સ III છે.
તમને જણાવી દઈએ કે યુનાઈટેડ કિંગડમની રચના 1801માં શરૂ થઈ હતી, જ્યારે યુનાઈટેડ કિંગડમ ઓફ ગ્રેટ બ્રિટન અને આયર્લેન્ડ કિંગડમ ઓફ ગ્રેટ બ્રિટન અને કિંગડમ ઓફ આયર્લેન્ડ વચ્ચે એકીકરણ પછી સ્થાપના કરવામાં આવી હતી. જો કે, 1920ના દાયકામાં દક્ષિણ આયર્લેન્ડને આઝાદી મળી, ત્યારે આ આધુનિક દેશનું નામ યુનાઈટેડ કિંગડમ ઓફ ગ્રેટ બ્રિટન અને ઉત્તરી આયર્લેન્ડ થઈ ગયું.
યુકે એટલે કે યુનાઇટેડ કિંગડમ એ યુનાઇટેડ કિંગડમ ઓફ ગ્રેટ બ્રિટન અને ઉત્તરી આયર્લેન્ડનું ટૂંકું સ્વરૂપ છે. તે ફ્રાન્સ અને યુનાઈટેડ સ્ટેટ્સ ઓફ અમેરિકા જેવો સાર્વભૌમ દેશ છે. યુનાઈટેડ કિંગડમમાં ચાર પ્રદેશો છે, જેમ કે ઈંગ્લેન્ડ, સ્કોટલેન્ડ, વેલ્સ અને ઉત્તરી આયર્લેન્ડ. આ દેશો યુનાઇટેડ કિંગડમ માટે રાજ્યો તરીકે કાર્ય કરે છે. યુનાઈટેડ કિંગડમની રચના 1707માં ઈંગ્લેન્ડ, વેલ્સ અને સ્કોટલેન્ડ વચ્ચે એક્ટ ઓફ યુનિયન દ્વારા કરવામાં આવી હતી, પરંતુ 1801માં આયર્લેન્ડને સંઘમાં લાવવામાં આવ્યા બાદ તેનું નામ અપનાવવામાં આવ્યું હતું.
925માં પ્રથમ સામ્રાજ્ય ઇંગ્લેન્ડ હતું. જેની સ્થાપના આધુનિક ઈંગ્લેન્ડમાં એંગ્લો-સેક્સન જાતિઓના એકીકરણ દ્વારા કરવામાં આવી હતી. ત્યાર બાદ 1536માં ઇંગ્લેન્ડ અને વેલ્સનું સામ્રાજ્ય બન્યું. રાજા હેનરી આઠમાએ એક ખરડો પસાર કર્યો જેણે ઈંગ્લેન્ડ અને વેલ્સને એક જ દેશ બનાવ્યો, જે સમાન કાયદાઓ દ્વારા સંચાલિત હતો.
1707માં ગ્રેટ બ્રિટન સામ્રાજ્યની રચના થઈ. કિંગડમ ઓફ ઈંગ્લેન્ડ (જેમાં વેલ્સનો સમાવેશ થાય છે) સ્કોટલેન્ડ સાથે જોડાઈને ગ્રેટ બ્રિટનનું રાજ્ય બન્યું અને 1801માં ગ્રેટ બ્રિટન અને આયર્લેન્ડ યુનાઇટેડ કિંગડમમાં જોડાયા. જ્યારે આયર્લેન્ડ તેમાં જોડાયું ત્યારે તેનું નામ યુનાઈટેડ કિંગડમ થઈ ગયું.
1922માં ગ્રેટ બ્રિટન અને ઉત્તરી આયર્લેન્ડ માત્ર યુનાઇટેડ કિંગડમમાં જ રહ્યા કારણ કે રિપબ્લિક ઓફ આયર્લેન્ડ યુનિયનમાંથી અલગ થયું ત્યારે તેણે તેની સાથે દક્ષિણી આયર્લેન્ડ જ લીધું હતું. તેથી યુનાઈટેડ કિંગડમ ઉત્તરી આયર્લેન્ડ સાથે રહી ગયું, જે આજ સુધી યુકેમાં છે.
ગ્રેટ બ્રિટન એ ફ્રાન્સની ઉત્તર-પશ્ચિમ અને આયર્લેન્ડની પૂર્વમાં સ્થિત એક ટાપુનું નામ છે. મોટાભાગના યુનાઇટેડ કિંગડમમાં ગ્રેટ બ્રિટનના ટાપુનો સમાવેશ થાય છે. તમને જણાવી દઈએ કે ગ્રેટ બ્રિટનનો આ ટાપુ ત્રણ સ્વાયત્ત પ્રદેશ ઈંગ્લેન્ડ, વેલ્સ અને સ્કોટલેન્ડથી બનેલો છે.
ગ્રેટ બ્રિટન પૃથ્વી પરનો નવમો સૌથી મોટો ટાપુ છે અને તેનું ક્ષેત્રફળ 80,823 ચોરસ માઇલ (2,09,331 ચોરસ કિલોમીટર) છે. ઇંગ્લેન્ડ ગ્રેટ બ્રિટનના ટાપુના દક્ષિણ-પૂર્વીય ભાગ પર આવેલું છે, જ્યારે વેલ્સ દક્ષિણ-પશ્ચિમમાં આવેલું છે અને સ્કોટલેન્ડ ઉત્તરમાં આવેલું છે. તમને જણાવી દઈએ કે સ્કોટલેન્ડ અને વેલ્સ સ્વતંત્ર દેશો નથી, પરંતુ આંતરિક શાસનને લઈને યુનાઈટેડ કિંગડમ પાસેથી તેમની પાસે કેટલાક વિશેષાધિકાર છે.
ગ્રેટ બ્રિટન એ અલગ દેશ નથી, પરંતુ એક પ્રદેશ છે. બ્રિટન પહેલાં ‘ગ્રેટ’ શબ્દ મૂકવામાં આવ્યો છે, કારણ કે તે બ્રિટિશ ટાપુઓનો સૌથી મોટો ટાપુ છે અને ઈંગ્લેન્ડ, સ્કોટલેન્ડ અને વેલ્સ દેશો તેના દરિયાકિનારા પર આવેલા છે. તેનો અર્થ એ કે ગ્રેટ બ્રિટન અથવા બ્રિટનમાં ઈંગ્લેન્ડ, સ્કોટલેન્ડ અને વેલ્સના પ્રદેશોનો પણ સમાવેશ થાય છે. તેથી બ્રિટન અને ગ્રેટ બ્રિટનનો ઉપયોગ એક જ સ્થાન માટે થાય છે. તેનો ઉપયોગ આ ત્રણેય દેશોને એકસાથે બોલવા માટે રાજકીય રીતે થાય છે. ગ્રેટ બ્રિટન એ પ્રાચીન રોમન બ્રિટાનિયા મેજર શબ્દનો અનુવાદ છે. તેને જ બ્રિટન અને ગ્રેટ બ્રિટન કહેવાય છે.
ઇંગ્લેન્ડ ગ્રેટ બ્રિટન ટાપુના દક્ષિણ ભાગમાં આવેલું છે, જે યુનાઇટેડ કિંગડમ દેશનો એક ભાગ છે. તમને જણાવી દઈએ કે યુનાઈટેડ કિંગડમમાં ઈંગ્લેન્ડ, વેલ્સ, સ્કોટલેન્ડ અને ઉત્તરી આયર્લેન્ડના વહીવટી વિસ્તારોનો સમાવેશ થાય છે. દરેક પ્રદેશ તેની સ્વાયત્તતાના સ્તરમાં બદલાય છે, પરંતુ તે બધા યુનાઇટેડ કિંગડમનો ભાગ છે.
ઈંગ્લેન્ડને પરંપરાગત રીતે યુનાઈટેડ કિંગડમનું હૃદય માનવામાં આવતું હોવા છતાં કેટલાક લોકો સમગ્ર દેશનો ઉલ્લેખ કરવા માટે “ઈંગ્લેન્ડ” શબ્દનો ઉપયોગ કરે છે, જો કે, આ સાચું નથી. યુકેની રાજધાની લંડનમાં છે, તેથી સામાન્ય રીતે લોકો લંડનને એકલા ઇંગ્લેન્ડની રાજધાની માને છે, જે તકનીકી રીતે ખોટું છે. કારણ કે લંડન સમગ્ર યુનાઇટેડ કિંગડમની રાજધાની છે.
યુનાઇટેડ કિંગડમની રાષ્ટ્રીય સરકારની રાજધાની ઇંગ્લેન્ડના લંડનમાં આવેલી છે. તેથી ઇંગ્લેન્ડ અને યુકે વચ્ચે ઘણીવાર મૂંઝવણ ઉભી થાય છે, તેથી યુકેને બદલે લોકો ઘણીવાર ફક્ત ઇંગ્લેન્ડ જ કહેતા હોય છે. ખાસ કરીને પહેલેથી જ ઈંગ્લેન્ડનો રાજકીય પ્રભાવ રહ્યો છે અને તે હજુ પણ છે. તે એકલા યુકેનું રાજકીય પ્રતિનિધિત્વ કરતું નથી. કારણ કે, યુકેની સંસદમાં તેના ચારેય ઘટક દેશોના પ્રતિનિધિઓનો સમાવેશ થાય છે.
આયર્લેન્ડની વાત કરીએ તો, આયર્લેન્ડ ટાપુનો ઉત્તરીય ભાગ યુનાઇટેડ કિંગડમનો વહીવટી પ્રદેશ છે, જે ઉત્તરી આયર્લેન્ડ તરીકે ઓળખાય છે. જ્યારે આયર્લેન્ડ ટાપુનો બાકીનો દક્ષિણી ભાગ એક સ્વતંત્ર દેશ છે, જે રિપબ્લિક ઓફ આયર્લેન્ડ તરીકે ઓળખાય છે.
તમને જણાવી દઈએ કે યુનાઈટેડ કિંગડમને ગ્રેટ બ્રિટન અથવા ઈંગ્લેન્ડ તરીકે દર્શાવવું અયોગ્ય છે. યુનાઇટેડ કિંગડમ અથવા યુકે એ એક દેશ છે, જ્યારે ગ્રેટ બ્રિટન એક ટાપુ છે અને ઇંગ્લેન્ડ એ યુકેના ચાર વહીવટી પ્રદેશોમાંથી એક છે.