
Cloudburst: બદલાતા વરસાદી મોસમના દ્રશ્યો વરસાદી કહેર વર્તાવી રહ્યા છે. ગુજરાતમાં ભારે વરસાદ તબાહી મચાવી રહ્યો છે. ચોમાસું આવતાની સાથે જ વાદળ ફાટવાના બનાવો સામે આવે છે. વાદળ ફાટવાની ઘટનાને કારણે ઘણી વખત જાનમાલનું મોટું નુકસાન જોવા મળે છે. ત્યારે હાલ ચોમાસાને પગલે અનેક જિલ્લામાં વાદળ ફાટવાની ઘટનાઓ બની છે. જેના કારણે પૂરની સ્થિતિ સર્જાઈ રહી છે. ત્યારે આવો જાણીએ કે વાદળ ક્યારે, કેમ અને કેવી રીતે ફાટે છે.
હવામાનશાસ્ત્ર અનુસાર, જો કોઈ પણ જગ્યાએ 1 કલાકમાં 10 સેમીથી વધુ વરસાદ પડે તો આ ઘટનાને ક્લાઉડ બર્સ્ટ કહેવામાં આવે છે. વૈજ્ઞાનિક ભાષામાં તેને ‘ક્લાઉડબર્સ્ટ’ અથવા ‘ફ્લેશ ફ્લડ’ પણ કહેવામાં આવે છે જેને આપડે વાદળ ફાટવું કહીએ છીએ. ‘અચાનક, ભારે વરસાદ થવા લાગે તેનો મતલબ એ છે વાદળ ફાટ્યું છે. વાદળ ફાટવાની સ્થિતિમાં, ટૂંકા ગાળામાં પુષ્કળ વરસાદ થાય છે.
(Video Credit: Vidyudabhi)
ક્લાઉડબર્સ્ટ ત્યારે થાય છે જ્યારે મોટી માત્રામાં ભેજવાળા વાદળો એક જગ્યાએ ભેગા થાય છે. જેના કારણે ત્યાં હાજર પાણીના ટીપા એક સાથે ભળી જાય છે. ટીપાંનું વજન એટલું બને છે કે વાદળની ઘનતા વધી જાય છે. ગીચતામાં વધારો થવાને કારણે અચાનક ભારે વરસાદ શરૂ થાય છે.
સામાન્ય રીતે, વાદળ ફાટવું પૃથ્વીની સપાટીથી 12-15 કિમીની ઊંચાઈએ થાય છે. પર્વતોની ઉંચાઈને કારણે વાદળો આગળ વધી શકતા નથી. પછી અચાનક એક જગ્યાએ ભારે વરસાદ શરૂ થાય છે. થોડીક સેકન્ડોમાં 2 સેમીથી વધુ વરસાદ પડે છે. સામાન્ય રીતે 15 કિમીની ઊંચાઈએ પર્વતો પર વાદળો ફૂટે છે.
વાદળ ફાટવાના કારણે અચાનક પૂર આવી શકે છે. ઇમારતો, મકાનો, રસ્તાઓ અને અન્ય સંપત્તિને નુકસાન પણ થઈ શકે છે કારણ કે ભારે વરસાદ થાય છે, વનસ્પતિ અને પાકને નુકસાન થાય છે, પર્વતીય અને પર્વતીય વિસ્તારોમાં વાદળ ફાટવાથી અચાનક ભારે વરસાદ પડવાથી ભૂસ્ખલન થઈ શકે છે. આ ઉપરાંત, ભારે વરસાદ દરમિયાન વાદળ ફાટવા દરમિયાન પાવર કટ અને લાંબા સમય સુધી અંધારપટ સામાન્ય છે.
Published On - 2:18 pm, Tue, 11 July 23