ભારતના પ્રખ્યાત શાસકોમાંથી એક ટીપુ સુલતાન ફરી એકવાર હેડલાઇન્સમાં છે. મૈસુરના શાસક ટીપુ સુલતાનની તલવારની 23 મેના રોજ લંડનમાં હરાજી કરવામાં આવી હતી. તેની કિંમતી તલવાર 17.4 મિલિયન ડોલરમાં વેચાઈ હતી. ભારતીય રૂપિયામાં આ કિંમત લગભગ 143 કરોડ રૂપિયા છે. ટીપુએ દક્ષિણ ભારતમાં 1782 થી 1799 સુધી શાસન કર્યું. તેને મૈસુરનો વાઘ પણ કહેવામાં આવતો હતો.
ટીપુની તલવારની હરાજી થતાની સાથે જ તેની પાસે કેટલી તલવારો હતી તેની ચર્ચા શરૂ થઈ ગઈ છે. વાસ્તવમાં ભારતના ભાગેડુ ઉદ્યોગપતિ વિજય માલ્યાએ વર્ષ 2003માં ટીપુની તલવાર ખરીદી હતી. ચાલો જાણીએ આખરે આ મામલો શું છે?
ટીપુ સુલતાનને 1799માં અંગ્રેજોએ હરાવ્યો હતો. આ પછી, તેના મહેલ પર કબજો કરવાની સાથે, અંગ્રેજોએ ઘણી કિંમતી વસ્તુઓ જપ્ત કરી હતી. તેની પાસે ઘણા શસ્ત્રો અને ટીપુની તલવાર પણ હતી. બોનહેમ્સ હાઉસ દ્વારા આ તલવારની હરાજી કરવામાં આવી હતી. તેણે એક નિવેદન બહાર પાડીને તલવાર વિશે વિગતવાર સમજાવ્યું. નિવેદનમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે તલવારના હેન્ડલને ગોલ્ડ કેલિગ્રાફીથી શણગારવામાં આવ્યું હતું. જેમાં ભગવાનના પાંચ ગુણોની સાથે ભગવાનની બે પ્રાર્થનાનો ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો હતો.
હરાજી પહેલા બોનહેમ્સના સીઈઓ બ્રુનો વિન્સીગુએરાએ કહ્યું હતું કે આ તલવાર ટીપુ સુલતાન સાથે જોડાયેલા તમામ હથિયારોમાં સૌથી મોટી અને સૌથી વૈભવી હતી. આ વસ્તુઓ હજુ પણ તેના અંગત હાથમાં છે. આ તલવાર સાથે ટીપુને ઊંડો લગાવ હતો. કેનને જણાવ્યું કે આ તલવારને અપેક્ષા કરતા સાત ગણી વધુ રકમ મળી છે. બોનહેમ્સે ટીપુની પ્રશંસા કરતા કહ્યું કે તે રોકેટ આર્ટિલરીના ઉપયોગમાં અગ્રેસર હતો અને તેનો ઉપયોગ લડાઈમાં કરતો હતો.
ટીપુ સુલતાનના મૃત્યુ બાદ તેની તલવાર બ્રિટિશ મેજર જનરલ ડેવિડ બેર્ડને ભેટમાં આપવામાં આવી હતી. વાસ્તવમાં બાયર્ડે ટીપુને કેદી બનાવ્યો હતો. 204 વર્ષ સુધી આ તલવાર બાયર્ડના પરિવાર પાસે હતી. આ પછી, બાયર્ડના પરિવારે તેને બ્રિટનના હાઉસ ડિક્સ નૂનન વેબને આપ્યું.
ટીપુ સુલતાનની તલવારની હરાજી વર્ષ 2003માં થઈ હતી. આ તલવાર વિજય માલ્યાએ વર્ષ 2003માં ખરીદી હતી. પરંતુ સવાલ એ છે કે જો તે ટીપુ સુલતાનની તલવાર હતી તો હવે કોની તલવાર હરાજીમાં વેચાઈ છે. શું ટીપુ સુલતાન પાસે બે તલવાર હતી અને બાયર્ડના પરિવારને બે તલવારો મળી હતી. નવભારત ટાઈમ્સના અહેવાલ મુજબ, લંડનના એક મીડિયા આઉટલેટ અને એક અખબારે દાવો કર્યો છે કે નૂનાન્સ અને બોનહામ્સ બંનેની તલવારો સમાન છે.
ઈતિહાસકાર નિધિન ઓલિંકર માને છે કે બોનહેમ્સે હમણાં જ જે તલવારની હરાજી કરી છે તે માલ્યાની છે. વર્ષ 2018માં ઘણા મીડિયા રિપોર્ટ્સમાં કહેવામાં આવ્યું હતું કે વિજય માલ્યાએ ટીપુ સુલ્તાન દ્વારા ખરીદેલી તલવાર પરત કરી દીધી છે. માલ્યાને લાગ્યું કે તેના કારણે તેનો ખરાબ તબક્કો આવવા લાગ્યો છે. આ વર્ષે 23 મેના રોજ ટીપુની તલવારની હરાજી થવાના દાવા બાદ એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે બોનહેમ્સે આ તલવાર માલ્યા પાસેથી ખરીદી હશે. તલવાર ખરીદનારનું નામ જાહેર કરવામાં આવ્યું નથી.
Published On - 8:42 am, Thu, 1 June 23