શું તમને ખબર છે ઉડતા વિમાનમાં પણ પાયલટ ઉંઘે છે? ક્યારે અને કેવી રીતે- જાણો અહીં

વિમાનમાં મુસાફરી કરતી વખતે મુસાફરો સૌથી મહત્વની બાબત પર આધાર રાખે છે તે છે કોકપીટમાં પાઇલટની હાજરી અને જવાબદારી. હજારો ફૂટની ઊંચાઈ પર વિશાળ વિમાનનું સંચાલન કરવું એ કોઈ સરળ કાર્ય નથી, પરંતુ જ્યારે ઉડાન 8, 12, અથવા તો 15 કલાક ચાલે છે, ત્યારે પ્રશ્ન થવો સ્વાભાવિક છે કે પાઇલટ્સ આટલા લાંબા સમય સુધી જાગતા કેવી રીતે રહી શકે છે. સત્ય એ છે કે પાઇલટ્સ ફ્લાઇટ દરમિયાન ઊંઘે છે, અને આ સંપૂર્ણપણે કાયદેસર અને નિયમોની અંદર છે.

પાઇલટ્સ ક્યાં સુવે છે?

મોટાભાગના લોકો ધારે છે કે પાઇલટ્સ હંમેશા કોકપીટમાં, કંટ્રોલ પર હોય છે. જો કે, લાંબા અંતરની ફ્લાઇટ્સમાં, પાઇલટ્સ માટે સમર્પિત આરામ રૂમ અથવા ક્રૂ આરામ કમ્પાર્ટમેન્ટ બનાવવામાં આવે છે. આ જગ્યાઓ મુસાફરોના દૃશ્યથી સંપૂર્ણપણે છુપાયેલી હોય છે અને ઘણીવાર ફક્ત કેબિન ક્રૂ અને પાઇલટ્સ જ જાણતા હોય છે. આ રૂમમાં નાના બંક બેડ, નરમ લાઇટિંગ અને અવાજ ઘટાડવાની સુવિધા છે, જેનાથી પાઇલટ્સ ગાઢ ઊંઘ મેળવી શકે છે અને જ્યારે તેઓ કંટ્રોલ પર પાછા ફરે છે ત્યારે તાજગી અનુભવે છે.

બંક બેડ ક્યાં સ્થિત છે?

બોઇંગ 777, બોઇંગ 787 અને એરબસ A350 જેવા કેટલાક મોટા વિમાનોમાં પાઇલટ્સ માટે સમર્પિત બંક બેડ મોડ્યુલ્સ હોય છે. આ વિસ્તાર સામાન્ય રીતે કોકપીટની પાછળ અથવા વિમાનના ઉપરના ભાગમાં સ્થિત હોય છે, જે એક કે બે પાઇલટ્સને એકસાથે આરામ કરવાની મંજૂરી આપે છે. જ્યાં બંક મોડ્યુલ્સ ઉપલબ્ધ ન હોય, ત્યાં એરલાઇન્સ પાઇલટ્સ માટે બિઝનેસ અથવા ફર્સ્ટ ક્લાસમાં એક કે બે સીટ અનામત રાખે છે, જેનાથી તેઓ ફ્લાઇટ દરમિયાન ઊંઘી શકે છે.

પાઇલટ્સની ઊંઘ માટેના નિયમો શું છે?

હવે પ્રશ્ન એ છે કે પાઇલટ્સ ક્યારે અને કેવી રીતે ઊંઘે છે? નિયમો એકદમ સ્પષ્ટ છે. લાંબા અંતરની ફ્લાઇટ્સમાં સામાન્ય રીતે બે કે ત્રણ પાઇલટ્સ હોય છે. એક કે બે પાઇલટ્સ કોકપીટનું સંચાલન કરે છે, જ્યારે ત્રીજો પાઇલટ નિર્ધારિત સમયગાળા માટે આરામ કરે છે.

ટૂંકી ફ્લાઇટ્સમાં આવી સુવિધા ઉપલબ્ધ નથી, પરંતુ પાઇલટ્સને નિયંત્રિત આરામની મંજૂરી છે. આ  10 થી 40 મિનિટનો આરામનો સમયગાળો છે, જે કોકપીટમાં સંપૂર્ણ પ્રક્રિયા સાથે લેવામાં આવે છે. આ સમય દરમિયાન, એક પાઇલટ પોતાની સીટને ઢાંકી શકે છે, બકલ લગાવી શકે છે અને ઊંઘ લઈ શકે છે, જ્યારે બીજો પાઇલટ સંપૂર્ણપણે જાગરૂક રહે છે અને ફ્લાઇટનું સંચાલન કરે છે.

નિયંત્રિત આરામ માટે કેટલાક કડક નિયમો બનાવવામાં આવ્યા છે

• એક સમયે ફક્ત એક જ પાયલોટ સૂઈ શકે છે.
• બાકીનું કામ શરૂ કરતા પહેલા બંને પાઇલટ્સ એક કરાર પર પહોંચે છે.
• આરામ શરૂ કરતા પહેલા બંને પાઇલટ પરસ્પર કરાર પર સંમત થાય છે
• આરામથી જાગ્યા પછી, પાઇલટને થોડી મિનિટો માટે નિયંત્રણો સંભાળવાની મંજૂરી નથી, જેથી તે સંપૂર્ણપણે સતર્ક થઈ જાય.
  

આ નિયમો ઉડાન દરમિયાન પાઇલટનો થાક ઓછો કરવા અને તેમને સંપૂર્ણ સતર્કતા સાથે વિમાનને સુરક્ષિત રીતે ઉતરાણ કરવાની મંજૂરી આપવા માટે બનાવવામાં આવ્યા છે. અભ્યાસો દર્શાવે છે કે નિયંત્રિત નિદ્રા પાઇલટના પ્રતિબિંબ અને ધ્યાનને સુધારે છે. ઘણા મુસાફરોને એ જાણીને ચિંતા થશે કે ફ્લાઇટ દરમિયાન પાઇલટ્સ સૂઈ જાય છે, પરંતુ સત્ય એ છે કે આ પ્રથા ફ્લાઇટ સલામતીનો એક ભાગ છે. સારી રીતે આરામ કરેલો પાઇલટ થાકેલા પાઇલટ કરતાં વિમાનને વધુ સુરક્ષિત રીતે સંભાળી શકે છે.

દેશ અને દુનિયાના તમામ સમાચાર વાંચવા માટે અહીં ક્લિક કરો