Riyadh : સાઉદી અરેબિયા ઈઝરાયેલ સાથે મિત્રતા વધારી રહ્યું છે પરંતુ તેની મિત્રતા માટે ત્રણ શરતો છે. સૌથી મોટી શરત પરમાણુ કાર્યક્રમ સ્થાપિત કરવાની છે. મોટી વાત એ છે કે અમેરિકાને આમાં કોઈ સમસ્યા નથી. સમસ્યા ઇઝરાયલની છે, જે પહેલાથી જ ઈરાન તરફથી પરમાણુ જોખમનો સામનો કરી રહ્યું છે. ઈઝરાયેલે પરમાણુ કાર્યક્રમ અંગે સત્તાવાર રીતે કોઈ ટિપ્પણી કરી નથી. સિવાય કે તે ખતરનાક નથી. મોહમ્મદ બિન સલમાને પરમાણુ હથિયાર બનાવવાનો ઈરાદો વ્યક્ત કર્યો છે.
અહેવાલો અનુસાર, સાઉદીમાં નાગરિક પરમાણુ કાર્યક્રમ સ્થાપિત કરવા માટે ઇઝરાયેલની સંમતિની જરૂર નથી. ઇજિપ્ત અને સંયુક્ત આરબ અમીરાતમાં પરમાણુ સંશોધન કેન્દ્રો પહેલેથી જ ચાલી રહ્યા છે. તેઓ તેનો ઉપયોગ વીજળી બનાવવા માટે કરે છે. ઈઝરાયેલના સુરક્ષા સલાહકારનું માનવું છે કે તેની આસપાસ બનેલ આ સંશોધન કેન્દ્ર ખતરનાક નથી. એવા ડઝનબંધ દેશો છે જ્યાં નાગરિક પરમાણુ કાર્યક્રમો ચાલી રહ્યા છે. ખાસ કરીને તેનો ઉપયોગ ઉર્જા માટે થાય છે. જો કે, ઇઝરાયેલના સુરક્ષા સલાહકારે માત્ર નાગરિક પરમાણુ કાર્યક્રમ વિશે વાત કરી હતી પરંતુ સલમાનના અગાઉના ઇરાદાઓ અંગે ટિપ્પણી કરી ન હતી.
સાઉદી અરેબિયાની ત્રણ મોટી શરતો
સાઉદી અરેબિયાએ કથિત રીતે ઈઝરાયેલ સાથે ડીલ માટે ત્રણ શરતો મૂકી છે. તેમાં THAAD મિસાઇલ સિસ્ટમ જેવી અદ્યતન અમેરિકન ટેક્નોલોજી હસ્તગત કરવી, યુએસ સાથે સંરક્ષણ સહયોગ સ્થાપિત કરવો અને નાગરિક હેતુઓ માટે પરમાણુ શક્તિ સ્થાપિત કરવી સામેલ છે. આ સિવાય પેલેસ્ટાઈનને પૂર્ણ રાજ્યનો દરજ્જો આપવો પણ શરતોમાં સામેલ છે. ઈઝરાયેલ પહેલા જ આ વાતને નકારી ચૂક્યું છે.
મોહમ્મદ બિન સલમાન ખાડી દેશોનું નેતૃત્વ કરવાની ઈચ્છા ધરાવે છે. તેનું આયોજન એ છે કે તે UAI અને ઈરાનથી આગળ વધીને જ ગલ્ફ પર પ્રભુત્વ મેળવી શકે છે. આ જ કારણ છે કે તેણે અમેરિકા સાથે સંરક્ષણ સહયોગ અને અત્યાધુનિક શસ્ત્રો સુધી પહોંચ જેવી શરતો મૂકી. હાલમાં જ એક સમાચાર સામે આવ્યા છે કે MBS UAEથી ખૂબ નારાજ છે. તેણે સંયુક્ત આરબ અમીરાતને પણ કતાર જેવું બનાવવાની ધમકી આપી છે.
જો ઈરાને તે બનાવ્યું તો અમે પરમાણુ શસ્ત્રો પણ બનાવીશું – MBS
ક્રાઉન પ્રિન્સ મોહમ્મદ બિન સલમાને પરમાણુ હથિયાર બનાવવાનો ઈરાદો વ્યક્ત કર્યો હતો. ઉદાહરણ તરીકે, માર્ચ 2018 માં, MBSએ કહ્યું હતું કે જો કે સાઉદી અરેબિયા પરમાણુ શસ્ત્રો મેળવવાનો ઇરાદો ધરાવતો નથી, પરંતુ જો ઈરાન પરમાણુ હથિયાર વિકસાવશે તો તે પાછળ રહેશે નહીં. જો કે હવે સાઉદી અરેબિયા અને ઈરાનમાં પણ વાતચીત થઈ રહી છે. આ જ વર્ષે બંને દેશોના નેતાઓ ચીનમાં મળ્યા હતા. બંને રાજદ્વારી સંબંધો સ્થાપિત કરવા સંમત થયા હતા.
બાયડેન 2024ની ચૂંટણી પહેલા ડીલને અંતિમ સ્વરૂપ આપવા માંગે છે
સાઉદી અરેબિયાની પરમાણુ માંગ જે બાયડેન માટે પણ દુવિધા બની ગઈ છે. તેમનો પ્રયાસ 2024ની રાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણી પહેલા સાઉદી-ઈઝરાયેલ ડીલને અંતિમ સ્વરૂપ આપવાનો છે. સાઉદી અરેબિયા અને ઈઝરાયેલ વચ્ચેની વાતચીતની સાથે અમેરિકાએ પોતાના પ્રતિનિધિને પણ રિયાધ મોકલ્યા હતા. રાષ્ટ્રપતિ જો બાયડેને કહ્યું છે કે સાઉદી-ઈઝરાયેલ વાટાઘાટો કદાચ સારી રીતે ચાલી રહી છે. ઈઝરાયેલ માટે મોટી વાત એ હતી કે ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પના નેતૃત્વમાં તેણે સંયુક્ત આરબ અમીરાત, બહેરીન, મોરોક્કો અને સુદાન સાથે રાજદ્વારી સંબંધો સ્થાપિત કર્યા. હવે જોવાનું એ રહેશે કે બાયડેનને આમાં કેટલી સફળતા મળે છે.
આંતરરાષ્ટ્રીય તમામ સમાચાર વાંચવા માટે અહીં ક્લિક કરો