આપણા શરીરને સ્વસ્થ રાખવા માટે, રોગોથી દૂર રહેવા માટે આપણું લીવર સ્વસ્થ રહે અને યોગ્ય રીતે કામ કરતું રહે તે જરૂરી છે. જો કે, જીવનશૈલીમાં ફેરફાર અને બિનઆરોગ્યપ્રદ આહારના કારણે લીવર પર ગંભીર આડઅસર જોવા મળી રહી છે. આ સિવાય આલ્કોહોલનું સેવન લિવર માટે સૌથી ગંભીર માનવામાં આવે છે, જેના કારણે અનેક પ્રકારની બીમારીઓ થઈ શકે છે. હેલ્થ એક્સપર્ટ્સનું કહેવું છે કે લિવરના રોગોનું નિદાન ખૂબ જ નાની ઉંમરના લોકોમાં પણ થઈ રહ્યું છે, જે ચોક્કસપણે ખૂબ જ ચિંતાજનક સ્થિતિ છે.
લીવરને લગતા રોગો વિશે લોકોને જાગૃત કરવા માટે દર વર્ષે 19 એપ્રિલના રોજ વિશ્વ લીવર દિવસ ઉજવવામાં આવે છે. હેલ્થ એક્સપર્ટ્સનું કહેવું છે કે તમામ લોકોએ લિવરના સ્વાસ્થ્ય અંગે સાવચેત રહેવું જોઈએ અને નિયમિત અંતરે બોડી ચેકઅપ દ્વારા આ અંગની સ્થિતિ પર નજર રાખવી જોઈએ. લીવરના ઘણા રોગો ગંભીર અને જીવલેણ પણ હોઈ શકે છે.
આપણે કેટલાક ટેસ્ટ અને કેટલીક સરળ બાબતો પર ધ્યાન આપીને પણ જાણી શકીએ છીએ કે આપણું લીવર બરાબર કામ કરી રહ્યું છે કે નહીં, કેવી રીતે? ચાલો જાણીએ.
આપણું લીવર સમય જતાં અમુક અંશે સ્વસ્થ થઈ શકે છે. પરંતુ આ માટે જરૂરી છે કે આપણે જીવનશૈલી અને આહારનું ખાસ ધ્યાન રાખીએ. તંદુરસ્ત જીવનશૈલીનું પાલન કરવું (જેમાં સ્વસ્થ આહાર અને નિયમિત કસરતનો સમાવેશ થાય છે) દરેક માટે જરૂરી છે. આલ્કોહોલની આદત લીવરને સૌથી વધુ નુકસાન પહોંચાડે છે, પછી ભલે તમે ઓછી માત્રામાં પીતા હોવ.
જો તમને ડાયાબિટીસ કે હાઈ બ્લડ પ્રેશર જેવી બીમારીઓ છે તો લિવરને સ્વસ્થ રાખવા માટે તેને નિયંત્રણમાં રાખવું પણ જરૂરી છે.
હેલ્ધી લીવર એટલે કે તમારું મેટાબોલિઝમ પણ સારું છે. તેના આધારે એ જાણી શકાય છે કે તમારું લિવર બરાબર કામ કરી રહ્યું છે કે નહીં.જો તમે ઉર્જાવાન અનુભવો છો, તો તેનો અર્થ એ છે કે તમારું મેટાબોલિઝમ પણ યોગ્ય રીતે કામ કરી રહ્યું છે જે સ્વસ્થ લિવરની નિશાની છે.
ખોરાકનું પાચન યોગ્ય રીતે થાય છે, જો ગેસ-એસીડીટી જેવી સમસ્યા ન હોય તો આ પણ સ્વસ્થ લીવરની નિશાની છે.
ભૂખ ન લાગવી એ લીવરની સમસ્યાનું પ્રથમ લક્ષણ છે. જો તમને સમયસર ભૂખ લાગે છે અને ખોરાક યોગ્ય રીતે પચી જાય છે તો તે એક સ્વસ્થ સંકેત છે.
ચોક્કસ પ્રકારના પરીક્ષણો તમને યકૃતની સ્થિતિનું મૂલ્યાંકન કરવામાં પણ મદદ કરી શકે છે. લીવર ફંક્શન ટેસ્ટ દ્વારા લીવરની સ્થિતિનો સરળતાથી અંદાજ લગાવી શકાય છે. સીરમ ટેસ્ટ પણ લીવરના કાર્યને શોધવામાં મદદરૂપ થાય છે. આપણું લીવર સીરમ આલ્બ્યુમિન નામનું પ્રોટીન બનાવે છે, જેનું નીચું સ્તર લીવર અને કિડની બંનેની સમસ્યાઓની નિશાની હોઈ શકે છે.