ડાયાબિટીસના (Diabetes ) દર્દીઓ ખાવા-પીવાની બાબતમાં હંમેશા સભાન રહે છે. આવા દર્દીઓ તેમના બ્લડ સુગરનું (Blood Sugar) સ્તર વધારવા માંગતા નથી, તેથી તેઓ ઓછી ગ્લાયકેમિક ઇન્ડેક્સ (GI) ધરાવતી વસ્તુઓ ખાવાને વધુ પ્રાધાન્ય આપે છે. આવા ખોરાકમાં (Food ) લીલા પાંદડાવાળા શાકભાજી, કઠોળ, ડેરી ઉત્પાદનો અને બદામનો સમાવેશ થાય છે.
પરંતુ જ્યારે ફળોની વાત આવે છે, ત્યારે ડાયાબિટીસના દર્દીઓ ઘણી મૂંઝવણમાં મૂકે છે કારણ કે તેમાં ઘણાં પૌષ્ટિક ઘટકો હોય છે પરંતુ તેમાં ખાંડનું પ્રમાણ પણ હોય છે. તેથી જો તમારે ફળ ખાવા હોય તો તમારે એક સરળ નિયમનું પાલન કરવું જોઈએ. જો તમે ડાયાબિટીસના દર્દી છો તો તમારે ફળો વગેરે ખાવાની ઈચ્છા થઈ જ હશે. સારી વાત એ છે કે તમે ફળો ખાઈ શકો છો, પરંતુ કયા ફળો તમારા માટે સલામત અને ફાયદાકારક છે અને કયા ફળ ન ખાવા જોઈએ, તમારે આ જાણવું જોઈએ.
ડાયાબિટીસના દર્દીઓ માટે શ્રેષ્ઠ ફળો સફરજન, એવોકાડો, બ્લેકબેરી, ચેરી, પીચ, પિઅર, પ્લમ, સ્ટ્રોબેરી છે. આ ફળોમાં ખાંડનું પ્રમાણ પણ ઘણું ઓછું હોય છે અને તેનો ગ્લાયકેમિક લોડ પણ 6 ની આસપાસ હોય છે. જો તમને ડાયાબિટીસ હોય તો તમારે કેળા, ચીકુ, કેરી, ફળોના રસ અને દ્રાક્ષ જેવા ફળોનું સેવન ન કરવું જોઈએ, ખાસ કરીને જો તમે મેટાબોલિક ડિસઓર્ડરથી પીડાતા હોવ. આ ફળોમાં સુગર લેવલ થોડું વધારે છે, તેથી જો તમે તેનું સેવન કરો છો, તો પણ તેને ઘણું ઓછું કરો.
દિવસના સમય સાથે આપણી મેટાબોલિક પ્રવૃત્તિઓ બદલાતી રહે છે. જ્યારે તમે ફળ ખાવાનો વિચાર કરો છો તો તેના માટે શ્રેષ્ઠ સમય બપોરે 1થી 4 સુધીનો છે. આ સમયે શરીરની પાચન અગ્નિ સૌથી વધુ હોય છે અને જ્યારે પાચન શક્તિ વધારે હોય ત્યારે જ ફળો ખાવા શ્રેષ્ઠ છે. તમે કસરત કરતા પહેલા અથવા પછી ફળો ખાઈ શકો છો. આ સમયે, આપણું શરીર ફળમાંથી તરત જ કાર્બોહાઇડ્રેટ્સનો ઉપયોગ કરે છે.
જો ડાયાબિટીસના દર્દીઓ મર્યાદિત માત્રામાં ફળો ખાય તો તેમને ઘણા ફાયદા થઈ શકે છે. કેટલાક ફળોમાં શરીર માટે જરૂરી ફાઈબર અને વિટામિન હોય છે. ફાઈબર ખાંડના સ્તરને નિયંત્રિત કરવામાં અને ખાંડને શોષવામાં આવશ્યક ભૂમિકા ભજવે છે. પરંતુ જ્યુસ બનાવવાને બદલે તમારે ફ્રુટના રૂપમાં ખાવું જોઈએ. જો તમે ફળોનો રસ બનાવો છો, તો તેમાં ફાઈબર અને ઘણા પૌષ્ટિક તત્વોની માત્રા ઓછી થઈ જાય છે. એટલા માટે તમારે ફળો કાપ્યા પછી જ ખાવા જોઈએ.
ફળ ખાતી વખતે તમારે સાવધાન રહેવું જોઈએ. જો તમે ફળોનું વધુ પડતું સેવન કરો છો, તો તમારા માટે સુરક્ષિત એવા ફળો પણ તમને નુકસાન પહોંચાડી શકે છે, કારણ કે ફળોમાં પ્રાકૃતિક ખાંડ પણ હોય છે જે જો તમે વધારે પ્રમાણમાં ખાવાથી તમારા બ્લડ સુગરનું સ્તર વધારી શકે છે. તેથી થોડાં જ ફળો ખાઓ અને તેને ખાવાના યોગ્ય સમયનું ધ્યાન રાખો.
આ પણ વાંચો : Health In Winter : શિયાળાની રાત્રે ગરમ કપડાં પહેરીને સુઈ જવાથી પણ થઇ શકે છે નુકશાન ?
(વૈધાનિક ચેતવણીઃ આ લેખ માત્ર જાણકારી માટે છે. આનો ઉપયોગ-ઉપચાર કરતા પૂર્વે આપ આપના તબીબ અથવા આ બાબતના તજજ્ઞનો સંપર્ક કરીને જરૂરી પુછપરછ કરશો)