થાઇરોઇડ સંબંધિત રોગો સમગ્ર વિશ્વમાં એકદમ સામાન્ય છે અને તેના કેસ સતત વધી રહ્યા છે. દવાઓ લેવાથી અને જીવનશૈલીને યોગ્ય રાખવાથી આ રોગને કાબૂમાં રાખી શકાય છે, પરંતુ ડૉક્ટરોનું કહેવું છે કે પાંચ ટકા થાઈરોઈડ ડિસઓર્ડર ખતરનાક સાબિત થઈ શકે છે. તેનાથી થાઈરોઈડ કેન્સર પણ થઈ શકે છે. આમાંથી સૌથી સામાન્ય થાઇરોઇડનું પેપિલરી કાર્સિનોમા છે. મેડ્યુલરી કાર્સિનોમાનો પણ સમાવેશ થાય છે.
ડો. અક્ષત મલિક, હેડ એન્ડ નેક ઓન્કોસર્જન, મેક્સ સુપરસ્પેશિયાલિટી હોસ્પિટલ, સાકેત, સમજાવે છે કે થાઇરોઇડ કેન્સર સ્ત્રીઓમાં સામાન્ય છે અને 40-50 વર્ષની વય જૂથમાં વધુ જોવા મળે છે. કેન્સરના પ્રકાર પ્રમાણે બદલાય છે. પેપિલરી કાર્સિનોમાનું કેન્સર બાળપણના સંપર્કમાં, થાઇરોઇડ કેન્સરના પારિવારિક ઇતિહાસ અને કેટલાક આનુવંશિક પરિબળોને કારણે હોઈ શકે છે, મેડ્યુલરી કાર્સિનોમા કેન્સર 25% કેસોમાં પારિવારિક હોઈ શકે છે. આવા કિસ્સાઓમાં તે MEN IIa અને MEN IIb જેવા સિન્ડ્રોમથી પરિણમી શકે છે. આ કિસ્સાઓમાં ચોક્કસ આનુવંશિક પરિવર્તનો હાજર હોય છે જે કુટુંબમાં પસાર થાય છે.
આ થાઇરોઇડના લક્ષણો છે
ડૉ. અક્ષતના જણાવ્યા મુજબ, થાઇરોઇડ કેન્સર સામાન્ય રીતે ગરદનના સોજા તરીકે રજૂ થાય છે. તેના લક્ષણોમાં વજન વધવું, ભૂખ ન લાગવી અને પરસેવો ઓછો થવો. થાઇરોઇડ કેન્સર અથવા બળતરાનો પારિવારિક ઇતિહાસ હાજર હોઈ શકે છે. બાળપણમાં રેડિયેશન અથવા રેડિયોથેરાપીના સંપર્કમાં આવવાનો ઇતિહાસ હોઈ શકે છે. કેટલીકવાર, લાંબા સમય સુધી, થાઇરોઇડનો સોજો કદમાં ઝડપથી વધવા લાગે છે.
આ તપાસની પદ્ધતિઓ છે
થાઇરોઇડની તપાસ કરવા માટે થાઇરોઇડ કાર્ય પરીક્ષણો કરવામાં આવે છે. તેમાં T3, T4 અને TSH નો સમાવેશ થાય છે. ગરદનની અલ્ટ્રાસોનોગ્રાફી તપાસ જરૂરી છે. તેની મદદથી બળતરાની માત્રા અને પ્રકૃતિ નોંધવામાં આવે છે. તે લસિકા ગાંઠોના વિસ્તરણ અથવા થાઇરોઇડમાં જ બહુવિધ નાના નોડ્યુલ્સની હાજરીને ઓળખવામાં પણ મદદ કરે છે. ફાઇન સોય એસ્પિરેશન સાયટોલોજી (FNAC) થાઇરોઇડની બળતરા માટે કરવામાં આવે છે. આ પ્રક્રિયા દ્વારા તૈયાર કરવામાં આવેલી સ્લાઇડ્સ કયા પ્રકારના કેન્સર કોષો હાજર છે તેનું મૂલ્યાંકન કરવા માટે માઇક્રોસ્કોપ હેઠળ જોવામાં આવે છે.
સારવાર
થાઇરોઇડ કેન્સરની સારવાર વિવિધ પરિબળો પર આધારિત છે. આમાં ઉંમર, લિંગ, જખમનું કદ અને લસિકા ગાંઠ મેટાસ્ટેસિસ અથવા દૂરના મેટાસ્ટેસિસની હાજરીનો સમાવેશ થાય છે. મોટા ભાગના કિસ્સાઓમાં સર્જરી કરી શકાય છે. થાઇરોઇડ ગ્રંથિના સર્જિકલ એક્સિઝનમાં, હેમી-થાઇરોઇડક્ટોમી અથવા ટોટલ થાઇરોઇડક્ટોમી કરી શકાય છે. હેમી-થાઇરોઇડેક્ટોમીમાં, અસરગ્રસ્ત વિસ્તારની માત્ર અડધી ગ્રંથિ દૂર કરવામાં આવે છે. જ્યારે, થાઇરોઇડક્ટોમીમાં, સમગ્ર થાઇરોઇડ ગ્રંથિ દૂર કરવામાં આવે છે.
Published On - 7:31 pm, Fri, 29 July 22