શું કોવિડ -19 સામે રક્ષણ માટે માસ્ક અસરકારક છે? જો હા, તો કયા માસ્કનો ઉપયોગ કરવો જોઈએ, N95, સર્જિકલ માસ્ક, કાપડનો માસ્ક કે સાદી કાપડની પટ્ટી? છેલ્લા દોઢ વર્ષમાં, સંશોધકોએ માસ્કની અસરકારકતા પર ઘણાં પ્રયોગશાળા, મોડેલ આધારિત અને નિરીક્ષણ પુરાવા તૈયાર કર્યા છે. ઘણા લોકો માટે આ સમજવું મુશ્કેલ છે કે શું કામ કરે છે અને શું નહીં.
કયું માસ્ક કોરોનાને વધુ અટકાવે છે?
આ અંગે યુ.એસ.માં કેલિફોર્નિયા યુનિવર્સિટીમાં કામ કરતી લારા એચ. ક્વાંગ કહે છે કે તેમણે પર્યાવરણ આરોગ્ય વિજ્ઞાનના સહાયક પ્રોફેસર તરીકે આ પ્રશ્નોના જવાબો વિશે વિચાર્યું છે. તેમણે શોધવાનું લક્ષ્ય રાખીને સંશોધનનું મૂલ્યાંકન કરવા માટે એક અભ્યાસનું નેતૃત્વ કર્યું (Coronavirus Latest Study). તેઓ તાજેતરમાં માસ્ક પહેરવાની અસરકારકતા ચકાસવા માટેના અત્યાર સુધીના સૌથી મોટા ટ્રાયલના ભાગ હતા. આ અભ્યાસની હજુ પીઅર સમીક્ષા કરવાની બાકી છે, પરંતુ તબીબી સમુદાયે સારો પ્રતિસાદ આપ્યો છે. એવું જાણવા મળ્યું છે કે માસ્ક પહેરવું, ખાસ કરીને સર્જિકલ માસ્ક, COVID-19 ને અટકાવે છે.
કેટલા સમયથી માસ્કનો ઉપયોગ થઇ રહ્યો?
1910 માં મંચુરિયનમાં પ્લેગ ફાટી નીકળ્યા પછી લોકો પોતાને રોગોથી બચાવવા માટે માસ્કનો ઉપયોગ કરી રહ્યા છે. કોરોનાવાયરસ રોગચાળા દરમિયાન, ચેપગ્રસ્ત વ્યક્તિઓને તેમની આસપાસની હવાને દૂષિત કરતા અટકાવવાના માર્ગ તરીકે માસ્ક પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવ્યું છે – જેને સ્રોત નિયંત્રણ કહેવાય છે. તાજેતરના પ્રયોગશાળાના પુરાવા આ વિચારને સમર્થન આપે છે. કેટલાક વધારાના અભ્યાસોએ પણ માસ્કની અસરકારકતાને સમર્થન આપ્યું છે.
કોરોનાના ફેલાતો અટકાવે છે માસ્ક
વાસ્તવિક દુનિયામાં, ઘણા રોગચાળા નિષ્ણાતોએ માસ્કિંગ અને માસ્ક નીતિઓની અસરની તપાસ કરી છે કે શું માસ્ક COVID-19 ના ફેલાવાને ધીમું કરવામાં મદદ કરે છે. 2020 ના અંતમાં પ્રકાશિત થયેલા એક નિરીક્ષણ અભ્યાસમાં 196 દેશોમાં વસ્તી વિષયક, પરીક્ષણ, લોકડાઉન અને માસ્ક પહેરવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવ્યું હતું. સંશોધકને જાણવા મળ્યું હતું કે અન્ય પરિબળોને નિયંત્રિત કર્યા પછી, જે દેશોએ માસ્ક પહેરવાનું સમર્થન કર્યું હતું તેઓમાં સાપ્તાહિક માથાદીઠ કોરોનાવાયરસ મૃત્યુ દરમાં 16 ટકાનો વધારો જોવા મળ્યો હતો, જ્યારે માસ્ક વિનાના દેશોમાં સાપ્તાહિક 62 ટકાનો વધારો જોવા મળ્યો હતો.
ગામોમાં માસ્કનું વિતરણ
ક્વાંગે વધુમાં જણાવ્યું હતું કે, જ્યાં અમે માસ્કનું વિતરણ કર્યું ન હતું એની તુલનામાં જ્યાં માસ્કનું વિતરણ કર્યું હતું, ત્યાં 300 ગામોમાં અમે કોવિડ -19 માં 9 ટકાનો ઘટાડો જોયો હતો . અમે જ્યાં કાપડના માસ્કને પ્રોત્સાહન આપ્યું છે તે ગામોની સંખ્યા ઓછી હોવાને કારણે, અમે કહી શકતા નથી કે કોવિડ -19 ને ઘટાડવા માટે કાપડ અથવા સર્જીકલ માસ્ક વધુ સારા હતા. અમારી પાસે પર્યાપ્ત નમૂના તે નક્કી કરવા માટે હતા કે જ્યાં અમે સર્જિકલ માસ્ક વહેંચ્યા હતા ત્યાં કોવિડ -19 માં 12 ટકાનો ઘટાડો થયો હતો.
આ પણ વાંચો: કોરોના જ્ઞાનશાળા: શું કેન્સરના દર્દીઓ માટે પણ કોરોના વેક્સિન છે સલામત અને અસરકારક, જાણો રિચર્ચના આંકડા
આ પણ વાંચો: કોરોના જ્ઞાનશાળા: બાળકોમાં ઈમ્યુનિટી કઈ રીતે વધારવી? તમારા ઘરનો જ આ ખોરાક છે ઈમ્યુનિટી બૂસ્ટર