પ્રખ્યાત ગાયિકા લતા મંગેશકરનું (Lata Mangeshkar) 6 ફેબ્રુઆરી 2022 ના રોજ 92 વર્ષની વયે અવસાન (Died) થયું. આખો દેશ આજે શોકમાં ડૂબી ગયો છે અને તેમના અવસાનથી જે શૂન્યાવકાશ સર્જાયો છે તેને ભરવો અશક્ય લાગે છે. લતા મંગેશકરે ‘એ મેરે વતન કે લોગોં’ દ્વારા ભારતીય ક્રિકેટ ટીમ માટે ભંડોળ એકત્ર કરવાથી લઈને ભારત-ચીન યુદ્ધના શહીદોને શ્રદ્ધાંજલિ આપવા સુધી દેશને ઘણું આપ્યું છે. આજે, અમે તેમના કેટલાક યોગદાન વિશે જણાવીએ છીએ જે હંમેશ માટે યાદ રહેશે.
લતા મંગેશકર ક્રિકેટના ચાહક હતા. તેમણે અનેક પ્રસંગોએ ક્રિકેટ પ્રત્યેનો પોતાનો પ્રેમ વ્યક્ત કર્યો. આવો જ એક સમય હતો જ્યારે તેમણે 1983નો વર્લ્ડ કપ જીતવા પર ભારતીય ક્રિકેટ ટીમ માટે ₹ 20 લાખ એકત્ર કરવામાં મદદ કરી હતી. મોટી જીત બાદ, BCCI ટીમનું અભિવાદન કરવા માંગતી હતી પરંતુ તેમ કરવા માટે તેની પાસે ભંડોળની અછત હતી. લતા મંગેશકરે ક્રિકેટ એડમિનિસ્ટ્રેટર રાજ સિંહ ડુંગરપુરની ફંડ એકત્ર કરવાની વિનંતી પર પગલું ભર્યું. લતા મંગેશકરે સુરેશ વાડેકર અને નીતિન મુકેશ સાથે દિલ્હીમાં એક ખાસ શો કર્યો અને ₹ 20 લાખ એકઠાં કર્યા.
કોવિડ-19ની શરૂઆત સાથે જ આખી દુનિયામાં ખળભળાટ મચી ગયો હતો. લતા મંગેશકરે આગળ વધીને 2020માં મુખ્યમંત્રી રાહત ફંડમાં 25 લાખનું યોગદાન આપ્યું. મે 2021માં જ્યારે દેશમાં કોવિડ-19ની બીજી લહેર આવી હતી, ત્યારે લતા મંગેશકરે કોવિડ રાહત કાર્ય માટે મહારાષ્ટ્રના મુખ્યમંત્રી રાહત ફંડમાં ફરીથી ₹ 7 લાખનું યોગદાન આપ્યું હતું.
લતા મંગેશકરના પિતા ગોવાના હતા, તેથી જ્યારે ગોવા મુક્તિના કાર્યકરોએ ભંડોળ ઊભું કરવા સંગીત કાર્યક્રમનું આયોજન કરવા તેમનો સંપર્ક કર્યો, ત્યારે તેઓ સંમત થયા. આ સંગીત કાર્યક્રમ 1950ના દાયકામાં પૂણેના હીરા બાગમાં યોજાયો હતો. એકત્ર કરાયેલા નાણાંનો ઉપયોગ પોર્ટુગીઝ સૈન્યને ગોવામાંથી ભગાડવા માટે કરવામાં આવ્યો હતો. લતા મંગેશકરે સંગીત કાર્યક્રમ માટે કોઈ પૈસા લીધા ન હતા. આ સંગીત કાર્યક્રમને ગોવાની મુક્તિની લડાઈમાં સૌથી પ્રભાવશાળી યોગદાન માનવામાં આવે છે.
2014 માં, લતા મંગેશકરે એ.આર. સાથે લાડલી – ધ રૌનક ઓફ લાઈફ વિથ એ. આર. રહેમાન મહિલા સશક્તિકરણની થીમ પર રહેમાનનો આ વીડિયો એક સ્ત્રીની શક્તિ દર્શાવે છે અને તે કેવી રીતે જીવનમાં કંઈપણ પ્રાપ્ત કરી શકે છે. ગીતના બોલ સુંદર છે અને લતા મંગેશકરનો અવાજ આ ગીતમાં ચાર ચાંદ લગાવી દે છે.
1962ના ભારત-ચીન યુદ્ધમાં ઘણા સૈનિકોએ જીવ ગુમાવ્યો હતો. 1963માં ગણતંત્ર દિવસ પર લતા મંગેશકરે સૈનિકોના સન્માનમાં ‘એ મેરે વતન કે લોગોં’ ગીત ગાયું હતું. લતા મંગેશકરના ભાવપૂર્ણ અવાજ સાથેના ગીતના બોલ એટલા શક્તિશાળી હતા કે તત્કાલીન વડાપ્રધાન પંડિત જવાહરલાલ નેહરુની આંખોમાં આંસુ આવી ગયા. આ ઉદાહરણો દર્શાવે છે કે કેવી રીતે લતા મંગેશકરે ભારતીય ઈતિહાસમાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવી અને હંમેશા એક કારણ માટે ઊભા રહ્યા. તેમના આત્માને શાંતિ મળે.