કેન્દ્ર સરકારે બુધવારે જૂન મહિના માટે રિટેલ ફુગાવાના આંકડા જાહેર કર્યા. આ સાથે જ દેશમાં ચિંતન અને ધ્યાનનો સમયગાળો શરૂ થયો છે. કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા જારી કરવામાં આવેલા આંકડા મુજબ જૂન મહિનામાં છૂટક મોંઘવારી વધીને 4.81 ટકા થઈ ગઈ છે જે મે મહિનામાં 4.25 ટકા હતી. આવી સ્થિતિમાં અર્થશાસ્ત્રીઓનું કહેવું છે કે આગામી દિવસોમાં મોંઘવારી વધુ વધવાની છે. દાળ, શાકભાજી અને રોજબરોજની વસ્તુઓના ભાવમાં ઘણો વધારો થશે, જેની સીધી અસર સામાન્ય જનતાના ખિસ્સા પર પડશે.
નિષ્ણાંતોના મતે ટામેટા, ધાણા, ભીંડા અને તુવેર સહિત તમામ લીલા શાકભાજી જુલાઈ મહિનામાં વધુ મોંઘા થઈ જશે. તેમની કિંમતોમાં ભારે વધારો થવાની સંભાવના છે. નિષ્ણાંતોનું કહેવું છે કે આગામી દિવસોમાં કેટલાક રાજ્યોમાં પુષ્કળ વરસાદ પડશે તો કેટલાક રાજ્યોમાં દુષ્કાળ જેવી સ્થિતિ સર્જાઈ શકે છે. જેની સીધી અસર પાકના ઉત્પાદન પર પડશે. ખાસ કરીને અતિવૃષ્ટિને કારણે બાગાયતી પાકને ખરાબ રીતે નુકસાન થઈ શકે છે. આનાથી ટામેટા, રીંગણ, ભીંડા, કારેલા, ગોળ, કેપ્સીકમ, લીલા મરચાં, ધાણા અને પરવલ સહિત અનેક લીલા શાકભાજીના ઉત્પાદનમાં ઘટાડો થશે. બજારમાં આ શાકભાજીની અછતને કારણે તેના ભાવ આસમાને પહોંચી જશે.
મે મહિનામાં છૂટક ફુગાવો 4.34 ટકા હતો
બ્રોકરેજ ફર્મ બાર્કલેઝના એમડી અને અર્થશાસ્ત્રી રાહુલ બાજોરિયાએ આગાહી કરી છે કે જો અલ નીનોની સ્થિતિ પ્રવર્તે તો જુલાઈ 2023માં ભાવ ફરી વધી શકે છે. જોકે, તેમણે એમ પણ કહ્યું હતું કે મકાન, કપડાં અને શૂઝનો મોંઘવારી દર સ્થિર રહેવાની શક્યતા છે. આ સિવાય આરોગ્ય અને શિક્ષણ ક્ષેત્રે મોંઘવારીની કોઈ અસર નહીં થાય. ખાસ વાત એ છે કે બાજોરિયાએ મે મહિનામાં રિટેલ મોંઘવારી દર 4.34 ટકા રહેવાનો અંદાજ લગાવ્યો હતો, જે 4.25ની ખૂબ નજીક છે.
દાળ 15 થી 20 ટકા મોંઘી થઈ છે
જણાવી દઈએ કે છેલ્લા એક મહિનામાં દેશમાં ટામેટાંના ભાવમાં 326%નો વધારો થયો છે. જૂનના પ્રથમ સપ્તાહમાં એક કિલો ટામેટાંનો ભાવ 15થી 50 રૂપિયા હતો જે હવે વધીને 250 રૂપિયા થઈ ગયો છે. જો દેશમાં વરસાદની મોસમ આમ જ ચાલુ રહેશે તો તેની કિંમતો વધુ વધી શકે છે. તેવી જ રીતે ડુંગળી પણ મોંઘી થઈ છે. એક મહિના પહેલા સુધી 20 રૂપિયા પ્રતિ કિલો વેચાતી ડુંગળી હવે 25 થી 30 રૂપિયા પ્રતિ કિલો વેચાઈ રહી છે. ખાસ વાત એ છે કે કઠોળને પણ મોંઘવારીથી અસર થઈ છે. અરહર દાળ જે 90 થી 100 રૂપિયા પ્રતિ કિલો વેચાતી હતી તે હવે 150 થી 160 રૂપિયા પ્રતિ કિલોના ભાવે વેચાઈ રહી છે. નિષ્ણાતોનું કહેવું છે કે અરહર દાળ જથ્થાબંધ ભાવમાં 15 થી 20 ટકા મોંઘી થઈ ગઈ છે.
હવામાન અને મોંઘવારીનો માર લોકોને પડશે
જો વરસાદ અને પૂરનો સમયગાળો ચાલુ રહેશે તો બિહાર, ઉત્તરાખંડ, ઉત્તર પ્રદેશ, હરિયાણા અને પંજાબ સહિત ઘણા રાજ્યોમાં પાકને ઘણું નુકસાન થશે. તેનાથી આ રાજ્યોમાં મોંઘવારી વધુ વધશે. ખાસ વાત એ છે કે જો અલ નીનોની સ્થિતિ મજબૂત બનશે તો ખરીફ પાકનો નાશ થશે. બંને સ્થિતિમાં હવામાન અને મોંઘવારી અહીંના લોકોને અસર કરશે.