એક વખત લઘુત્તમ ટેકાના ભાવ (MSP) કરતાં 800 રૂપિયા ઓછા ભાવે વેચાતી મકાઈનું નસીબ બદલાઈ ગયું છે. આ વર્ષે તે MSP કરતાં વધુ ભાવે વેચાઈ રહી છે. જેના કારણે ખેડૂતોમાં મકાઈની ખેતી તરફ ઝોક વધી રહ્યો છે. કૃષિ વૈજ્ઞાનિકોનું કહેવું છે કે, મકાઈની ખેતી (Agriculture News) ખેડૂતો માટે નફાકારક સોદો બની શકે છે. તે ડાંગર અને અન્ય પાકની સરખામણીમાં ઓછું પાણી વાપરે છે. ખાતર અને જંતુનાશક દવાઓનો ખર્ચ પણ ઓછો છે. કેન્દ્ર સરકારે 2022-23 માટે તેનો લઘુત્તમ ટેકાના ભાવ 1962 રૂપિયા પ્રતિ ક્વિન્ટલ નક્કી કર્યો છે. જ્યારે ઓપન માર્કેટમાં તેની કિંમત 2,600 રૂપિયાની આસપાસ છે. જો તમને આ પાકમાં નફો દેખાઈ રહ્યો છે, તો વાવણી માટે આ યોગ્ય સમય છે.
કેન્દ્રીય કૃષિ મંત્રાલયના જણાવ્યા અનુસાર ગયા વર્ષની સરખામણીમાં આ વર્ષે મકાઈનું વાવેતર પછાત છે. આ વર્ષે એટલે કે 2022માં 8 જુલાઈ સુધી 31.84 લાખ હેક્ટરમાં મકાઈનું વાવેતર થયું છે. જ્યારે 2021માં આ જ સમયગાળામાં મકાઈનું વાવેતર 41.63 લાખ હેક્ટરમાં થયું હતું. એટલે કે આ વર્ષે વાવણીમાં 23.53 ટકાનો ઘટાડો થયો છે. અત્યારે, જો તમે વાવણી કરવા માંગતા હો, તો માત્ર પ્રમાણિત સ્ત્રોતમાંથી જ બિયારણ ખરીદો અને ધ્યાનમાં રાખો કે તમે જે વિવિધતા ખરીદો છો તેમાં ઉપજ કેવી છે.
ભારતીય મકાઈ સંશોધન સંસ્થાના વરિષ્ઠ વૈજ્ઞાનિક ડૉ.શંકર લાલ જાટ કહે છે કે, તેની સંકર જાતોમાં પીજે એચએમ1, એલક્યુએમએચ1, પુસા સુધારેલા એચક્યુપીએમ1 અને પીએમએચ3ની વાવણી શરૂ કરી શકાય છે. બિયારણનું પ્રમાણ 20 કિલો પ્રતિ હેક્ટર રાખો. વર્તમાન હવામાનને ધ્યાનમાં રાખીને ખેડૂતોએ મકાઈની વાવણી કરવી જોઈએ. હારથી હારનું અંતર 60-75 સેમી અને છોડથી છોડનું અંતર 18-25 સેમી રાખો. મકાઈમાં નીંદણ નિયંત્રણ માટે એટ્રાઝીન 1 થી 1.5 કિગ્રા પ્રતિ હેક્ટર 800 લિટર પાણીમાં ઓગાળી છંટકાવ કરો.
બેબી કોર્નની વિવિધતા એચએમ-4, શિશુ, એલબીસીએચ 2 અને સ્વીટ કોર્નની વાવણી માટે આ સિઝન આદર્શ છે. હવામાનને ધ્યાનમાં રાખીને, ખેડૂતોને સલાહ આપવામાં આવે છે કે તેઓ બાજરીની વાવણી વહેલામાં વહેલી તકે શરૂ કરી દે. બીજની સારવાર કરવી જરૂરી છે. ખાસ કરીને એર્ગોટ રોગને રોકવા માટે, બીજને 10% મીઠાના દ્રાવણમાં પલાળી રાખો. ખરાબ અને હલકા બીજ જે ઉપર આવ્યા છે તેને કાઢીને ફેંકી દો. આ પછી, બીજને થિરામ અથવા બાવાસ્ટિન દવાની સાથે 2.0 ગ્રામ પ્રતિ કિલોના દરે માવજત કરો. જેથી બીજજન્ય રોગ નાબૂદ થઈ જાય.