loan moratorium case અંગે સુપ્રીમ કોર્ટે મહત્વનો ચુકાદો આપ્યો, સરકારી પોલિસીમાં દખલ કરવાનો ઇનકાર

લોન મોરટોરિયમ(Loan Moratorium) કેસમાં સુપ્રીમ કોર્ટે(Supreme Court) આદેશ આપ્યો છે કે વ્યાજ પર કોઈ વ્યાજ, ચક્રવૃદ્ધિ અથવા દંડ વ્યાજ લેવામાં આવશે નહીં, ગમે તે રકમ હોય મોરટોરિયમ અવધિ દરમિયાન અને આવી કોઈપણ રકમ, જો પહેલાથી જ ચાર્જ કરવામાં આવે છે, તો પરત કરવામાં આવશે. જો કે, આ મુદ્દે દાખલ તમામ અરજીઓએ અન્ય માંગોને નકારી કાઢતાકહ્યું હતું કે આ નીતિગત બાબત છે અને કોર્ટે તેમાં દખલ ન કરવી જોઈએ.

જસ્ટિસ અશોક ભૂષણની અધ્યક્ષતાવાળી ત્રણ સભ્યોની બેંચે સરકારની લોન મોરટોરિયમ નીતિમાં દખલ કરવાનો ઇનકાર કર્યો હતો. જસ્ટિસ એમ.આર.શાહે ચુકાદો વાંચ્યો અને કહ્યું કે આર્થિક નીતિ શું હોવી જોઈએ કે રાહત પેકેજ શું હોવું જોઈએ. સરકાર અને આરબીઆઈની સલાહ લીધા બાદ નિર્ણય લેવામાં આવશે. આર્થિક નીતિના મુદ્દાઓ પર સુપ્રીમ કોર્ટનો દખલ યોગ્ય નથી. ન્યાયાધીશ નિષ્ણાત નથી, તેમણે આર્થિક મુદ્દાઓ પર ઘણી સાવચેતી રાખવી જોઇએ. લોકડાઉન દરમિયાન સુપ્રીમ કોર્ટે બેંક લોનમાં જે વ્યાજ લેવામાં આવે છે તેના પર વ્યાજ કેસમાં દખલ કરવાનો ઇનકાર કર્યો હતો.

ચક્રવૃદ્ધિ વ્યાજ લેવામાં આવશે નહીં
ચુકાદો આપતી વખતે કોર્ટે કહ્યું કે સરકારની જવાબદારી છે કે સામાન્ય લોકોના આરોગ્ય, શિક્ષણ, આર્થિક સ્થિતિ વગેરે પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે અને વધુ સારી નીતિ ઘડે. કોર્ટ આર્થિક બાબતોમાં નિષ્ણાંત નથી. તે એક મોટી બાબત છે કે લોન મોરોટોરિયમના સમયગાળા માટે કોઈને કોઈપણ વ્યાજ પર વ્યાજ (Compound Interest) લેવામાં આવશે નહીં.

લોન મોરટોરિયમ વ્યાજ સંપૂર્ણપણે માફ કરવામાં આવશે નહીં
ચક્રવૃદ્ધિ વ્યાજ અથવા પેનલ્ટી વ્યાજ પર લોન લેનારાઓ પાસેથી ચાર્જ લેવામાં આવશે નહીં, મુદત અવધિ દરમ્યાન રકમ જે પણ હોય અને જે રકમ પહેલેથી લેવામાં આવે છે તે પરત કરવામાં આવશે. અગાઉ સરકારે માત્ર બે કરોડ સુધી વ્યાજ પર વ્યાજ લેવાની ના પાડી હતી પરંતુ કોર્ટે સ્પષ્ટ કર્યું કે લોન મોરટોરીયમ માટે સંપૂર્ણ વ્યાજ માફ કરી શકાતું નથી.

વ્યાજ માફીના કારણે 6 લાખ કરોડનું નુકસાન થશે
RBI અને ઇન્ડિયન બેન્કસ એસોસિએશન (IBA) એ 16 ડિસેમ્બરે સુનાવણી દરમિયાન સુપ્રીમ કોર્ટને વિનંતી કરી હતી કે તેઓ નાણાકીય સહાયની માંગ કરતી અરજીઓ પર આગળ કોઈ આદેશ ન આપે. કેન્દ્ર સરકારે વ્યાજ માફી સામે સુપ્રીમ કોર્ટને ચેતવી પણ હતી. સરકારે કહ્યું હતું કે જો તમામ પ્રકારની લોન પર વ્યાજની છૂટ આપવામાં આવે તો માફ કરેલી રકમ 6 લાખ કરોડ રૂપિયાથી વધુ હશે. આ કારણોસર વ્યાજ માફી માનવામાં આવી નથી.

તાજેતરમાં સુપ્રીમ કોર્ટે બેંકોને પણ આદેશ આપ્યો હતો કે આગળના આદેશો સુધી ખાતાઓને NPA તરીકે જાહેર ન કરવા. ઓક્ટોબરમાં, કેન્દ્રએ નિર્ણય લીધો હતો કે તે અમુક કેટેગરીમાં રૂ 2 કરોડ સુધીની લોનની ચુકવણી પર ચક્રવૃદ્ધિ વ્યાજ માફ કરશે. આ પગલાથી વ્યક્તિગત અને MSME લોમ લેનારાઓને થોડી રાહત મળી છે. સરકાર દ્વારા જાહેર કરાયેલી મુક્તિથી અરજદારો સંતુષ્ટ હોવાથી 19 નવેમ્બરના રોજ વ્યાજ દરો પરના વ્યાજ અંગેની અરજીઓનો નિકાલ કરવામાં આવ્યો હતો.