
બેંકોની લોન ચુકવવાની બાબતમાં નાના કારોબારીઓ મોટા ઉદ્યોગપતિઓ કરતા વધુ સક્ષમ અને પ્રામાણિક હોવાનું સામે આવ્યું છે. બેંકો દ્વારા આપવામાં આવેલી કુલ લોનમાં જો NPAની સરખામણી 7 વર્ષ પહેલા શરૂ કરવામાં આવેલી મુદ્રા યોજના હેઠળ આપવામાં આવેલી લોનની NPA સાથે કરવામાં આવે તો સમગ્ર ચિત્ર સ્પષ્ટ થઈ જાય છે. એક મીડિયા રિપોર્ટમાં RTI હેઠળ મળેલી માહિતીને ટાંકીને કરાયેલ ખુલાસા અનુસાર એપ્રિલ 2015માં લોન્ચ થયા બાદ મુદ્રા યોજના હેઠળ આ વર્ષે જૂનના અંત સુધી કુલ 13.64 લાખ કરોડ રૂપિયાની લોન આપવામાં આવી છે. આ પૈકી 3 ટકા લોન NPA થઈ જયારે બેંકોની લોનનો 6 ટકા હિસ્સો ડૂબ્યો છે.
રિપોર્ટમાં વધુમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે આ 7 વર્ષમાં મુદ્રા યોજના હેઠળ આપવામાં આવેલી 46,053 કરોડ રૂપિયાની લોન NPA થઈ ગઈ છે. એટલે કે માત્ર 3.3 ટકા લોન એનપીએ બની છે.
બીજી તરફ, બેંકો દ્વારા આપવામાં આવેલી કુલ લોનમાં એનપીએ લોનનો આંકડો જોઈએ તો આ વર્ષે માર્ચ સુધીમાં લગભગ 6 ટકા લોન ડૂબી ગઈ હતી. અને આમાં તે લોનનો પણ સમાવેશ થતો નથી જે બેંકોએ તેમના ચોપડામાંથી રાઈટ ઓફ કરી છે. આ લોનના મોટા ભાગના નાણાં જે NPA બની ગયા છે અને રાઈટ-ઓફ ખાતામાં ગયા છે તે મોટા ઉદ્યોગપતિઓ દ્વારા બેંકો પાસેથી લીધેલી લોન છે.
કેન્દ્ર સરકારે દેશમાં સ્વરોજગાર વધારવા માટે પ્રધાનમંત્રી મુદ્રા યોજના (PMMY) શરૂ કરી છે. આ યોજના દ્વારા નાના ઉદ્યોગોને લોન આપીને પ્રોત્સાહિત કરવામાં આવે છે. આ યોજના એપ્રિલ 2015માં શરૂ કરવામાં આવી હતી. PMMY માં MUDRA નો અર્થ માઇક્રો યુનિટ્સ ડેવલપમેન્ટ એન્ડ રિફાઇનાન્સ એજન્સી છે. આ યોજનાનો ઉદ્દેશ્ય સ્વરોજગારીની સાથે રોજગારીનું સર્જન કરવાનો છે.
પીએમ મુદ્રા યોજના હેઠળ ત્રણ પ્રકારની લોન આપવામાં આવે છે, જે શિશુ, કિશોર અને તરુણ છે. શિશુમાં, અરજદાર રૂ. 50,000 સુધીની લોન માટે અરજી કરી શકે છે. કિશોરમાં, અરજદારને 50,001 થી 5,00,000 સુધીની લોન આપવામાં આવે છે. તે જ સમયે, તરુણ યોજના માટે અરજી કરનાર વ્યક્તિને 5,00,001 થી 10,00,000 સુધીની લોન આપવામાં આવે છે. પીએમ મુદ્રા યોજનામાં મહત્તમ લોનની મુદત 5 વર્ષ છે.
આ ત્રણ કેટેગરીમાં સરકારે છેલ્લા 7 વર્ષમાં 19 કરોડથી વધુ લોકોને લોન આપી છે. અને તેમાંથી માત્ર 83 લાખ જ લોન ચૂકવવામાં અસમર્થ છે. એટલે કે લોન લેનાર દર 100 લોકોમાંથી માત્ર 4 લોન જ ફસાયેલી છે. બાકીના લોકોએ સરકારનું દેવું સંપૂર્ણપણે ચૂકવી દીધું છે. અએકંદરે એમ કહી શકાય કે બેંકોની લોન ચૂકવવાની બાબતમાં નાના કારોબારીઓ મોટા ઉદ્યોગપતિઓ કરતાં વધુ સક્ષમ છે.